2.4 Het einde van de oorlog

Het einde van de oorlog
De Eerste Wereldoorlog
1 / 40
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolvmboLeerjaar 4

This lesson contains 40 slides, with interactive quizzes, text slides and 8 videos.

time-iconLesson duration is: 70 min

Items in this lesson

Het einde van de oorlog
De Eerste Wereldoorlog

Slide 1 - Slide

§2.4
Het einde van de oorlog
A
De Russische Revolutie
Leerdoel:
Je kan twee oorzaken en drie gevolgen van de Russische Revolutie noemen.
Begrippen:
communisme
Russische Revolutie
B
Duitsland wordt verslagen
Leerdoel:
Je kan uitleggen hoe Duitsland uiteindelijk werd verslagen.
Begrippen:
onbeperkte duikbotenoorlog
wapenstilstand
C
Vredesverdragen
Leerdoel:
Je kan uitleggen welke gevolgen de vredesverdragen hadden voor de centralen.
Begrippen:
Verdrag van Versailles
Volkenbond

Slide 2 - Slide

Al voor de oorlog was er veel onvrede in Rusland:

  • Het grootste deel van de bevolking bestond uit arme boeren
  • Arbeiders moesten keihard werken voor een laag loon
  • De Tsaar (Russische keizer) en de adel hadden alle macht en rijkdom in handen. 

Soldaten waren slecht getraind, kregen weinig/slecht eten en hadden geen goede uitrusting. 
§2.4
Het einde van de oorlog
A
DeBoze burgers
De Russische Revolutie

Slide 3 - Slide

In februari 1917 was de situatie onhoudbaar geworden.

Er was een enorm voedseltekort omdat veel boeren aan het front moesten vechten.

Er braken rellen uit in de hoofdstad Sint-Petersburg. Het leger wilde niet op de bevolking schieten.

De Tsaar moest aftreden.

Het was het begin van de Russische Revolutie
§2.4
Het einde van de oorlog
A
DeBoze burgers
De Russische Revolutie

Slide 4 - Slide

Nadat de Tsaar was afgetreden, besloot de nieuwe, tijdelijke regering om de oorlog tegen Duitsland voort te zetten.

Veel Russen wilden dat niet.

Dit was de kans voor Vladimir Lenin, de leider van de communisten, om de macht te grijpen. 

Dit leidde tot de volgende veranderingen:
  • Rusland werd een communistisch land, met Lenin als leider
  • Lenin sloot vrede met de Duitsers: Rusland stapte dus uit de oorlog.
§2.4
Het einde van de oorlog
A
DeBoze burgers
De Russische Revolutie

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Video

Het communisme wil een samenleving waarin iedereen gelijk is. De productiefactoren (grond, grondstoffen, fabrieken) zijn in handen van de staat. 
§2.4
Het einde van de oorlog
A
DeBoze burgers
De Russische Revolutie
De hamer en de sikkel werden het symbool van het communisme. 
Het zijn de symbolen van de arbeiders: de sikkel van de boeren en de hamer van de fabrieksarbeiders. 
Het communisme is een extreme vorm van het socialisme

Slide 7 - Slide

Communisten geloofden dat overal op de wereld de 'revolutie' van de arbeiders tegen de rijke machthebbers zou plaatsvinden. 

Ook in Nederland geloofde Pieter Jelles Troelstra (leider van de socialisten) in de revolutie: hij riep de revolutie uit.

Het was een grote mislukking en staat bekend als de 'Vergissing van Troelstra'.
§2.4
Het einde van de oorlog
A
DeBoze burgers
De Russische Revolutie

Slide 8 - Slide

Slide 9 - Video

Slide 10 - Video

Slide 11 - Video

De Eerste Wereldoorlog was ook een oorlog op zee:
  • Britse oorlogsschepen blokkeerde Duitse havens
  • Duitsers probeerden toevoer van goederen naar GB te blokkeren: onbeperkte duikbotenoorlog
  • Steeds meer Nederlandse en Amerikaanse koopvaardijschepen werden tot zinken gebracht. 
  • Hierdoor besloot de VS om in 1917 deel te nemen aan de oorlog.
§2.4
Het einde van de oorlog
B
DeBoze burgers
Duitsland wordt verslagen

Slide 12 - Slide

Oorzaken
  • Het liefst zouden de Amerikanen niets met deze 'Europese' oorlog te maken willen hebben, maar...

  • ...inmiddels is het 8e Amerikaanse schip door Duitsers getorpedeerd...

  • ...en is ontdekt dat de Duitsers bezig zijn met het ophitsen van Mexico en Japan tegen de VS (Zimmerman-telegram)

Slide 13 - Slide





Hoewel de Amerikanen pas vanaf augustus 1918 meevechten,
geven de enorme hoeveelheid nieuwe soldaten en wapens
de doorslag.

Slide 14 - Slide

Geallieerden

Engeland
Frankrijk
Rusland (tot 1917)
Verenigde Staten (vanaf 1917)
Italië (vanaf 1915)
Centralen

Duitsland
Oostenrijk-Hongarije
Turkije
Bulgarije


Slide 15 - Slide


Wapenstilstand
11-11-1918, 11 uur



  • De vrede met de Russen had er niet voor gezorgd dat de Duitsers de oorlog het Westfront konden winnen.
  • Uiteindelijk zorgt de komst van de Amerikanen voor de doorslag: na vier jaar is het voorbij voor Duitsland

Slide 16 - Slide

Slide 17 - Video

Eind 1918 kwam in Duitsland het besef dat ze zouden verliezen. 

Het volk kwam in opstand tegen de keizer, deze moest aftreden. Hij vluchtte naar Nederland en kreeg hier asiel.

De nieuwe Duitse regering besloot om te stoppen met de oorlog.

Op 11 november 1918 werd de wapenstilstand getekend door Duitsland. Het Turkse Rijk en Oostenrijk-Hongarije hadden dit vlak daarvoor gedaan.

Frankrijk, Engeland en de VS waren de grote winnaars. Duitsland was de verliezer. 
§2.4
Het einde van de oorlog
B
DeBoze burgers
Duitsland wordt verslagen

Slide 18 - Slide

Voorlopige afspraken
  • "Voorstellen? Ik heb geen enkel voorstel!", aldus de Franse maarschalk Foch. Hij verwachtte alleen de totale overgave van Duitsland.

  • Stoppen met oorlogshandelingen

  • Terugtrekking Duitse troepen tot achter de Rijn

Slide 19 - Slide

In Duitsland bleef het onrustig na de wapenstilstand. De oorlog had voor armoede en ellende gezorgd.

Veel Duitsers waren ontevreden en teleurgesteld, vooral soldaten die terugkeerden van het front.

De onrustig werd nog groter toen Duitsland werd gedwongen het Verdrag van Versailles te tekenen. 
§2.4
Het einde van de oorlog
C
DeBoze burgers
Vredesverdragen

Slide 20 - Slide

Welke landen?
  • Engeland (Lloyd George)
  • Frankrijk (Clemenceau)
  • Verenigde Staten (Wilson)
  • Italië (Orlando)

  • Duitsland mocht als verliezer niet meepraten

  • Rusland, dat zijn bondgenoten in de steek had gelaten, was ook niet uitgenodigd

Slide 21 - Slide

In het Verdrag van Versailles bepaalden de overwinnaars wat er in kwam te staan.

De belangrijkste bepalingen:
  • Duitsland moest herstelbetalingen doen van meer dan 100 miljard marken om de oorlogsschade van de overwinnaars te herstellen.
  • Duitsland moest gebieden in Europa afstaan. 
  • Duitsland moest koloniën afstaan.
  • Het Duitse leger mocht niet groter zijn dan 100.000 man
  • Duitsland mocht geen vloot hebben
  • In het Duitse Rijnland, mochten geen Duitse soldaten komen.

Doel van Frankrijk en Groot-Brittannië: Duitsland verzwakken zodat het geen grootmacht meer is. 
§2.4
Het einde van de oorlog
C
DeBoze burgers
Vredesverdragen

Slide 22 - Slide

Slide 23 - Video

Een apart onderdeel van het Verdrag van Versailles was de oprichting van de Volkenbond: een internationale organisatie die een nieuwe oorlog moest voorkomen. 

Het idee van de Volkenbond kwam van de Amerikaanse president Wilson.
§2.4
Het einde van de oorlog
C
DeBoze burgers
Vredesverdragen

Slide 24 - Slide

De Volkenbond had weinig invloed:
  • Amerika zelf werd geen lid
  • Duitsland en Rusland mochten geen lid worden. (traden toe als lid in 1926 en 1934)

Doordat deze grote landen geen lid waren, had de Volkenbond weinig te zeggen. 

In 1946 (na WO2) werd de Volkenbond opgeheven. 
§2.4
Het einde van de oorlog
C
DeBoze burgers
Vredesverdragen

Slide 25 - Slide

Na de Eerste Wereldoorlog ontstonden er nieuwe landen en nieuwe grenzen:

Het Turkse Rijk viel uit elkaar. Grote stukken van het Midden-Oosten werden verdeeld over GB en FR.

Oostenrijk-Hongarije viel uit elkaar. Er ontstonden nieuwe landen, zoals Oostenrijk, Hongarije, Joegoslavië,
Tsjecho-Slowakije. 
§2.4
Het einde van de oorlog
C
DeBoze burgers
Vredesverdragen

Slide 26 - Slide

§2.4
Het einde van de oorlog
C
DeBoze burgers
Vredesverdragen

Slide 27 - Slide

Vóór...
...na

Slide 28 - Slide


Vrede van Versailles
28 juni 1919







Exact 5 jaar na de aanslag op Franz-Ferdinand 
door Gavrilo Princip is de oorlog voorbij.


Slide 29 - Slide


Verdrag?! Dictaat!




In Duitsland is grote onvrede en spreekt men
liever van het Dictaat van Versailles

Slide 30 - Slide

Slide 31 - Video

Gevolgen van de wapenstilstand en de vrede

  • Oprichting Republiek van Weimar (Eerste democratie in Duitsland)

  • Veel nieuwe staatjes in Europa (Polen, Joegoslavië).

  • Verenigde Staten trekken zich terug uit de wereldpolitiek

Slide 32 - Slide

  • Opkomst van Hitler: hij speelt in op de Duitse onvrede over het Verdrag van Versailles

  • Uiteindelijk ook de Tweede Wereldoolog, waarbij Hitler er alles aan zou doen om de gevolgen van het Verdrag van Versailles te vernietingen...en daarin ook slaagt. 

Slide 33 - Slide

Slide 34 - Video

Klik op de vraagtekens om de zinnen te bekijken
Waarom is 1917 een keerpuntjaar?
Sleep de zinnen naar de juiste plek
Duitsland geeft zich over
Frankrijk geeft zich over
De Verenigde Staten stoppen met de oorlog
Franz-Ferdinand wordt vermoord
Na de Russische Revolutie stopt Rusland met de oorlog
Duitsland wordt bondgenoot van Rusland
De Verenigde Staten doen mee met de oorlog
Nederland wordt neutraal

Slide 35 - Drag question

Slide 36 - Slide


Gebruik de bron
▻Op welke kaart is Europa te zien vóór de Eerste Wereldoorlog? 
▻En op welke kaart is Europa te zien kort na de Eerste Wereldoorlog?
A
vóór de Eerste Wereldoorlog: 1 kort na de Eerste Wereldoorlog: 2
B
vóór de Eerste Wereldoorlog: 2 kort na de Eerste Wereldoorlog: 1
C
vóór de Eerste Wereldoorlog: 3 kort na de Eerste Wereldoorlog: 2
D
vóór de Eerste Wereldoorlog: 3 kort na de Eerste Wereldoorlog: 1

Slide 37 - Quiz


In het najaar van 1917 brak in Rusland een revolutie uit. Niet lang daarna sloot Rusland vrede met Duitsland.

▻Wie was de leider van deze revolutie? 
▻En uit welk bondgenootschap trok Rusland zich terug?

A
Lenin Centralen
B
Lenin Geallieerden
C
Stalin Centralen
D
Stalin Geallieerden

Slide 38 - Quiz

Wat gebeurde er niet in 1917?
A
Amerika stapte in de oorlog
B
Pacificatie in Nederland werd getekend
C
Wapenstilstand van Compiegne
D
Rusland stapte uit de oorlog

Slide 39 - Quiz

Hoe eindigde de Eerste Wereldoorlog?
A
Met de zelfmoord van Adolf Hitler
B
Toen de Duitsers zich overgaven en de wapenstilstand begon
C
Toen de Russen uit de oorlog stapte
D
Toen het verdrag van Versailles werd getekend

Slide 40 - Quiz