Waterbeheer: Waterkringloop, waterkeringen, retentiegebieden en wadi's

• Tuin en landschap
• MBO
• Studiejaar 1

Waterbeheer: Waterkringloop, waterkeringen, retentiegebieden en wadi's

Planning

• Leerdoelen
• Waterkringloop
• Waterkeringen
• Water retentie
• Wadi's

Leerdoelen

• Je kunt de fasen van de waterkringloop uitleggen.
  
• Je kunt het nut en de noodzaak uitleggen van diverse waterkeringen en wallen langs watergangen.
  
• Je kunt uitleggen wat retentiegebieden zijn, het doel van retentiegebieden noemen en retentiegebieden herkennen.
  
• Je kunt uitleggen wat wadi's zijn, het doel van wadi's noemen en wadi's herkennen. 

Wat is de water kringloop?

De waterkringloop of watercyclus is de rondgang van water over de aarde.

Water op aarde verdampt en er ontstaan wolken. Uit de wolken valt neerslag, zodat het water terugkomt op aarde. Het water infiltreert in de bodem, wordt opgenomen door planten en verdampt weer. Of het stroomt via rivieren naar de zee.

Fases van de waterkringloop

Verdamping 

Wat gebeurt er?

Water uit oceanen, meren, rivieren en andere wateroppervlakken verdampt door warmte van de zon. Planten dragen hieraan bij door water af te geven via hun bladeren (transpiratie).

Condensatie

Wat gebeurt er?

Wanneer de waterdamp in de atmosfeer afkoelt, verandert deze in kleine waterdruppeltjes of ijskristallen. Deze druppeltjes verzamelen zich in wolken.

Fases van de waterkringloop

Neerslag

Wat gebeurt er?

Als de waterdruppels in de wolken groot en zwaar genoeg worden, vallen ze naar de aarde als regen, sneeuw, hagel of ijzel.

Infiltratie

Wat gebeurt er?

Een deel van de neerslag sijpelt in de bodem en wordt opgenomen in de grond. Dit water kan diep in de grond terechtkomen en een onderdeel worden van het grondwater.

korte opdracht 10 min

Wat gebeurt er met water dat verdampt?

Maak in 10 minuten je eigen versie van de waterkringloop.

 In een Word of PowerPoint document, bewaar deze en lever deze in aan het eind van de les met alle opdrachten. 

Planning

• Leerdoelen
• Waterkringloop
• Waterkeringen
• Water retentie
• Wadi's

Het nut en de noodzaak van waterkeringen

Stuur foto's in van waterkeringen die jij kent en waarover je iet kan vertellen.

Rivieren en stroomgebieden 

Nederland ligt in de delta van drie grote Europese rivieren: 

de Rijn, Maas en Schelde. 

Deze rivieren en hun zijarmen wateren af op de Noordzee. 

Daarnaast zijn er nog vele kleinere rivieren 

waarvan een aantal uitmondt op voornoemde rivieren. 

Andere komen uit op IJsselmeer of Waddenzee.

overstroomik.nl

Rivieren en stroomgebieden

Wat zijn waterkeringen?

Waterkeringen zijn kunstmatige of natuurlijke 

structuren die bedoeld zijn om water tegen te

 houden of te beheersen.

 Ze spelen een cruciale rol in het beschermen

 van land tegen overstromingen, 

het reguleren van waterstanden, 

en het handhaven van droge en veilige leefomgevingen.

Waterkeringen kunnen op verschillende manieren 

worden aangelegd, afhankelijk van het

landschap en de specifieke dreiging van wateroverlast.

Waterkeringen 

Waarom zijn waterkeringen belangrijk?

• Bescherming tegen overstromingen: Ze voorkomen dat land onder water loopt bij hevige regenval, smeltwater of stormvloeden.
• Waterbeheer: Ze helpen bij het reguleren van waterstanden in rivieren en bekkens.
• Bescherming van levens en infrastructuur: Zonder waterkeringen zouden dorpen, steden en landbouwgebieden regelmatig onder water staan.
• Waterkeringen zijn onmisbaar in laaggelegen gebieden zoals Nederland, waar een groot deel van het land onder zeeniveau ligt.

Voorbeelden van waterkeringen 

Dijken

Beschrijving: Verhoogde aarden wallen die langs rivieren, meren of kustlijnen worden gebouwd.

Doel: Beschermen tegen hoog water en overstromingen.

Voorbeeld: Rivierdijken langs de Rijn en de 

Maas in Nederland.

Voorbeelden van waterkeringen

Dammen

Beschrijving: Bouwwerken die een waterstroom blokkeren, vaak van beton of steen.

Doel: Water opslaan, reguleren en soms elektriciteit 

opwekken (zoals bij stuwdammen).

Voorbeeld: Afsluitdijk in Nederland, 

Hoover Dam in de VS.

Voorbeelden van waterkeringen

Duinen

Beschrijving: Natuurlijk gevormde zandheuvels langs kustlijnen.

Doel: Bescherming tegen zeewater en wind.

Voorbeeld: De duinen aan de Noordzeekust in Nederland.

Opdracht 15 min 

Noem een voorbeeld van een waterkering bij jou in de buurt, zoek hier foto's van.

Beschrijf: Wat zou er gebeuren als er geen waterkeringen waren?

 verwerk in een Word of PowerPoint document, bewaar deze en lever deze in aan het eind van de les met alle opdrachten. 

Planning

• Leerdoelen
• Waterkringloop
• Waterkeringen
• Water retentie
• Wadi's

Retentiegebieden

opdracht 15 min

Waarom is het belangrijk om water tijdelijk op te slaan?

Zoek een voorbeeld van een retentiegebied in jouw buurt en leg uit waarom het belangrijk is.

 verwerk in een Word of PowerPoint document, bewaar deze en lever deze in aan het eind van de les met alle opdrachten. 

Planning

• Leerdoelen
• Waterkringloop
• Waterkeringen
• Water retentie
• Wadi's

Wadi’s

Wat zijn Wadi's en waarvoor dienen ze?

Wadi's

Er bestaan meerdere soorten wadi's al naargelang het infiltratievermogen van de bodem. 

Daarmee wordt meteen ook het onderscheid gemaakt tussen twee hoofdtypes van wadi's : de infiltratiewadi's en de bufferwadi's.

Wadi's

Wadi staat voor 'Water Afvoer Drainage Infiltratie' en is een open buffer- en infiltratievoorziening.

Een wadi is een komvormige verlaging

in het maaiveld waar water naartoe 

gestuurd kan worden en waar 

het kan infiltreren in de ondergrond.

Wadi's

Is infiltratie geen optie? Dan kun je het regenwater gaan bufferen. Je houdt het water van een stevige bui even op om het daarna traag te lozen.

Opdracht 15 min

Waarom is het goed voor het milieu om wadi's te gebruiken?

onderzoek wat de regelgeving is over afvoeren van water van jouw terrein. 

verwerk in een Word of PowerPoint document, bewaar deze en lever deze in aan het eind van de les met alle opdrachten. 

Volgende les

• Werken aan opdrachten afronden en inleveren. 
• Werken aan eindverslag
• Toets 

Bedankt