1.6 Atoomsoorten,elementen en verbindingen

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

1.6 Atoomsoorten,elementen en verbindingen

Leerdoel

Je kunt nu:

•  De symbolen van een aantal atoomsoorten geven als de naam is gegeven (en andersom). (Voor Vandaag)

Elementen:

Alle atomen in het Periodiek Systeem 

En rijtje twee-atomige elementen

Claudia Fietst In Haar Ondergoed Naar Breda

Cl2 F2 I2 H2 O2 N2 Br2

Atoom → zijn de bouwstenen van een molecuul (zie P.S.)

Molecuul → Bestaat uit 2 of meerdere atomen 

Element → Atoom/molecuul wat bestaat uit 1 soort atomen

Verbinding → bestaan uit 2 of meerdere atoomsoorten 

Moleculen

• Moleculen zijn opgebouwd uit atomen 
  
• Moleculen kun je ook weergeven met een molecuulformule
• In een molecuulformule staat hoeveel atomen er per soort in zitten

water, H₂O

ammoniak, NH₃

Welke van onderstaande plaatjes zijn een verbinding en welke zijn een element?

Plaatjes 1, 3 en 6 zijn verbindingen, ze bestaat uit meer dan één atoomsoort.

Plaatjes 2, 4 en 5 zijn elementen, ze bestaan uit maar één atoomsoort.

GROEP 1 

Naar werkplaats om muziek instrument af te maken

GROEP 2 

-Lees 1.6 blz 30,31 

-Leer de tabel 1.31 namen en symbolen van een aantal atoomsoorten 

-Klaar? Maak opdrachten A.47 t/m B58 blz 35

Zorg dat stil blijft

Leerdoelen

Je kunt nu:

• Enkele groepen in het P.S. benoemen
• De symbolen van een aantal atoomsoorten geven als de naam is gegeven (en andersom). 

Wat is het periodieksysteem?

Daarna zijn de atomen op chemische eigenschappen (hoe reageren ze met een zuur en hoe reageren ze met zuurstof) gegroepeerd. De stoffen die op dezelfde wijze reageren zijn onder elkaar gezet => Groepen.

Deze kolom noemen we een groep. Zo is de tabel in 18 groepen gezet.

Wat moet je leren:

Groepen

Groep 1:     Alkalimetalen (N.B. H is géén Alkalimetaal!!!)

Groep 2:    Aardalkalimetalen

Groep 17:  Halogenen

Groep 18:  Edelgassen

Het periodiek systeem

Elementen op volgorde van atoomnummer.

In verticale groepen elementen met vergelijkbare eigenschappen.

Horizontaal: perioden

Wat zijn de metaal-atomen en de 

niet-metaal-atomen?

Als we alle elementen met elkaar vergelijken is er meteen één ding dat opvalt.

Bij het reageren zijn er atoomsoorten die elektronen weg doen.

En er zijn atoomsoorten die elektronen opnemen of niet reageren.

Wat zijn de metaal-atomen en de 

nietmetaal-atomen?

De atoomsoorten die elektronen weg doen staan aan de linkerkant van het periodieksysteem, dit noemen we de metalen.

De atoomsoorten die elektronen opnemen, of niet reageren, staan aan de rechterkant van het periodieksysteem, dit noemen we de nietmetalen.

Wat zijn de edelgassen en de halogenen?

Er zijn twee groepen van de nietmetalen die je bij naam moet kennen.

De edelgassen zijn de atoomsoorten die juist niet (of zeer moeilijk) kunnen reageren. Die staan helemaal rechts in het periodieksysteem. Dit is groep 18

Wat zijn de edelgassen en de halogenen?

De groep die er naast staat (groep 17) zijn de halogenen.

De halogenen zijn niet-metalen die heel erg heftig met metalen reageren.

Bij deze reactie ontstaat altijd een zout

Halogeen betekent "Zoutvormer"

Kenmerken metalen

• Glimmend oppervlak
• Geleiden warmte en elektrische stroom
• Kunnen vervormd worden als ze heet zijn.
• Kunnen in gesmolten toestand worden gemengd met andere metalen.

Wat zijn niet metalen?

• Als een stof geen metaal is, dan is het een niet-metaal ;-)
• Wij leren koolstof(C), zwavel (S)en fosfor(P)
• Ook de niet-metalen hebben afkortingen.
• Aangezien er ongeveer twintig atoomsoorten niet tot de metalen behoren,bestaan er ook ongeveer twintig elementen die we niet-metalen noemen. 

Koolstof | C

• Neemt makkelijk andere stoffen op.  
• Vuildeeltjes blijven aan koolstof hangen ==> adsorptie
• Van ijzer wordt staal gemaakt.  Er komt een beetje koolstof bij.
• Zit in potlood maar ook in diamant.
• Diamant ontstaat door heel hoge druk waardoor diamant de hardste stof is.

Koolstof

Fosfor | P

• Komt alleen voor als onderdeel in andere stoffen.
• Ziet er wit uit en brandt vanzelf.
• Wordt in water bewaard.
• Rode fosfor is minder brandbaar.
• Zit in vuurwerk en in de zijkant van een luciferdoosje.

Zwavel | S

• Komt voor in vulkanisch gesteente.
• Is giftig.
• Wordt zwavelzuur mee gemaakt (accuzuur).
• Zwavel bij rubber --> vulkaniseren (harder maken).

Zwavel in verschillende vormen

https:

Lichte en zware metalen

lichte metaal: kleine dichtheid

zwaar metaal: hoge dichtheid

Legeringen

Een legering is een afgekoeld mengsel van samengesmolten metalen

Waardoor is het periodieksysteem ontstaan?

Op microniveau kijken we naar de deeltjes waar stoffen van gemaakt zijn.

De kleinste deeltjes van een stof noemen we moleculen, dus alle materie (alle stoffen) zijn gemaakt van moleculen.

Definitie:

Een molecuul is het kleinste deeltje van een stof die nog alle eigenschappen van de stof heeft.

Wat moet je leren:

N.B. Wanneer het symbool van een element/atoom bestaat uit twee letters is de eerste letter altijd een Hoofdletter, de tweede letter altijd een kleine letter.

Pt, Ar, Br, Ne etc...

Hoe heet de tabel waar alle elementen in staan

1. elementen tabel
2. atoomsysteem
3. periodieksysteem
4. elementensysteem

wat wordt er met de volgende definitie bedoeld?
Het kleinste deeltje van een stof die nog alle eigenschappen van die stof bevat.

1. molecuul
2. atoom
3. element
4. ion

Waar staan de metalen in het periodiek systeem

1. links
2. rechts

Waar staan de edelgassen in het periodieksysteem

1. groep 1
2. groep 2
3. groep 17
4. groep 18

Waarvoor staat het symbool C

1. Koper
2. Koolstof
3. Chroom
4. Calcium

Waarvoor staat het symbool K?

1. Kalium
2. Kwik
3. Koper
4. Koolstof

Welk symbool staat gelijk aan Zilver

1. Zi
2. Zr
3. Ag
4. Au

Welk symbool staat gelijk aan Natrium?

1. N
2. Nt
3. Ni
4. Na

Wat is het symbool voor het element zuurstof?

1. Cu
2. O
3. Zn
4. Ag

Wat is de naam van het element dat bij het volgende symbool hoort: Si

1. Silicaat
2. Silicium
3. Zink
4. Zand

Wat is het symbool voor het element lood?

1. Pb
2. Sn
3. Ld
4. Lo

de juiste symbolen van de atoomsoorten zink, calcium en broom zijn:

1. Zn, Ca, B
2. Zn, C, B
3. Zn, C, Br
4. Zn, Ca, Br

Welk symbool hoort bij de atoomsoort Koolstof

1. Ca
2. K
3. C
4. Cu

Welk symbool hoort bij de atoomsoort Waterstof?

1. H
2. He
3. Wa
4. W

Maak opdrachten  A-47  t/m B58 blz 35