3.2: De Oost en de VOC (1)

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

3.2: De Oost en de VOC

Deze les:

• terugblik vorige les
• Bespreken werkboek opdrachten 6 en 7
• Vragen over paragraaf 3.1?
• instructie paragraaf 3.2
• Kijken van een filmfragment en het maken van kijkvragen
• aan de slag met opdrachten uit het werkboek 

Aan het einde van deze les:

... Heb je laten zien dat je de verschillende oorzaken en gevolgen kunt toepassen in opdrachten

... leer je hoe de VOC ontstond

... leer je hoe de VOC te werk ging

... leer je waarom de VOC uiteindelijk erg veel rijkdom voor de Republiek bracht.

... Kun je in je eigen woorden uitleggen wat de begrippen: handelscompagniën, VOC en Heren Zeventien betekenen.

Dit weet ik nu van 3.1: Amsterdam stapelmarkt van de wereld

Opdrachten bespreken
+ Afsluiten 3.1

6A. Door welke oorzaken verloor Antwerpen zijn positie als internationale handelsstad?

6B. Leg uit of dit politieke of economische oorzaken waren.

6C. Welk gevolg op korte termijn had dat voor Amsterdam?

6D. Welke gevolgen had dat voor Amsterdam en andere Hollandse steden op lange termijn?

6E. Licht toe of dat een economisch of een politiek gevolg was.

7A Welke bron en welke gegevens uit de huwelijksregisters gebruiken historici bij hun onderzoek naar de herkomst van immigranten?

7B. Welk resultaat had dat onderzoek als het gaat om de Republiek als geheel en om de steden?

7C.Komt deze bron uit de tijd zelf?

7D. Geef je oordeel over de stelling: "Stelling: Voor onderzoek naar immigratie zijn huwelijksregisters betrouwbare bronnen."

Vragen over 3.1?

Handelskapitalisme is?

commerciële landbouw is?

Bij welk begrip past deze afbeelding het best? Leg je keuze uit

3.2: De Oost en de VOC

Deelvraag: 

Waardoor werd de VOC opgericht en hoe werkte deze handelsmaatschappij

Dit weet ik al over de VOC

Nederlanders overzee:

• Sinds de ontdekkingsreizen werden specerijen, zijde, porselein en thee op de Europese markt gebracht door Portugezen en Spanjaarden.
•  Kostbare handelsproducten leveren veel op, worden verkocht in Antwerpen

Nederlanders overzee

na de val van Antwerpen:(1585)

• veel Antwerpse kooplui vluchtten naar Amsterdam, kennis van de handel in oosterse producten (uit Azië) kwam zo in Nederland
• Amsterdam was al de stapelmarkt van Europa door de Oostzeehandel nu komen hier producten uit Azië bij.
• Nederlanders gaan ook zelf op zoek naar eigen routes naar Azië

Om de noord of om de zuid:

• Jacob van Heemskerck en Willem Barentsz proberen in 1596 via het noorden Azië te bereiken. Lopen vast in het ijs en moeten gedwongen overwinteren op Nova Zembla.
• Cornelius Houtman probeert het 'om de zuid' . Hij volgt de route van de Portugezen via Kaap de Goede hoop over de Indische Oceaan naar Indonesië 

De VOC:

• kooplui gaan samenwerken in handelscompagniën, deze compagniën beconcurreren elkaar stevig.
• Raadspensionaris Johan van Oldenbarneveld neemt in 1602 het initiatief om de VOC op te richten. Doelen: einde maken aan de concurrentie die de prijzen deed dalen. Zorgen voor meer geld voor de oorlog tegen Spanje. 

De VOC:

• Verenigde Oost- Indische Compagnie
• afdeling (kamer) in zes Hollandse en Zeeuwse handelssteden, een kamer had een eigen scheepswerf, pakhuis en kantoor.
• afgevaardigden van de kamers vormden samen het bestuur van de VOC: de Heren Zeventien. 

De VOC:

• Krijgt van de Staten- Generaal het alleenrecht om op Azië te varen --> handelsmonopolie
• Kooplui van buiten de Republiek of schepelingen op de VOC-vloot zelf mogen geen eigen handel drijven.
• Mocht ook oorlog voeren en verdragen sluiten met Aziatische vorsten. 

Aan de slag:

• Bekijk het filmpje en maak de kijkvragen die bij het filmpje horen. Je kunt deze opdracht vinden in Teams, zorg dat je je ingevulde document hier ook weer inlevert.