Fictie H 1

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

In deze paragraaf over fictie leer je:

 wat het verschil is tussen fictie en non-fictie;

• wat een personage is;

• wat spanning en spanningsvragen zijn;

• hoe je een boek beoordeelt.

Fictie en non-fictie -blz  11

Wat je leest kun je verdelen in fictie en non-fictie.

Verzonnen verhalen zijn fictie.

Teksten en beelden over de werkelijkheid heten non-fictie.

Wat is fictie en wat is non-fictie?

Leesboek, krantenbericht, schoolboek, musical, jeugdjournaal

Personages - blz 12

Wat personages voor figuren zijn, lees je door wat er over hen gezegd wordt (door de verteller en andere personages) en wat ze over zichzelf (en andere personages) zeggen en denken. 

In verhalen krijg je meestal niet alleen de eigenschappen van personages mee, maar ook wat ze denken, hoe ze handelen (bijvoorbeeld klunzig) en hoe ze zich voelen.

Ook dit zegt iets over het personage (doemdenker, optimistisch, emotioneel, wraakzuchtig, verliefd). 

 Types en karakters

Types: Als een personage altijd dezelfde kenmerken krijgt.

 Eén eigenschap wordt dan flink overdreven. Bijv. een schurk: die is alleen maar slecht of overdreven dom.

Karakters: De meeste personages zijn niet alleen 'goed' of 'slecht' en leer je veel beter kennen door verschillende eigenschappen. Die krijgen meerdere karaktereigenschappen.

Een boek beoordelen (blz 13)

Je geeft je mening over een boek en onderbouwt deze met beoordelingswoorden. 

De beoordelingswoorden die je kiest leg je uit met voorbeelden uit het verhaal of je eigen leven.

Voorbeelden van beoordelingswoorden:
grappig, spannend, herkenbaar, eng, leerzaam, verrassend

H. 2.1: Chronologische volgorde

Chronologische volgorde = de juiste volgorde van gebeurtenissen.

Er is geen wisseling van tijd. De schrijver vertelt het verhaal in de volgorde waarin de gebeurtenissen plaatsvinden.

Spanningsvragen - blz. 9

Als een verhaal vragen oproept:

Hoe gaat het verhaal verder?

Wat zal er met de hoofdpersoon gebeuren?

Hoe zal het verhaal eindigen?

Je moet verder lezen om antwoord te krijgen op die vragen. Spanningsvragen wil de schrijver oproepen om de entertainmentwaarde van een boek te vergroten.

Stap 3: kies de ruimte/plaats en tijd

Waar speelt het verhaal zich af?

Hoe ziet de ruimte eruit (aankleding)?

Welke sfeer?

Welk gevoel wil je oproepen?

In welke tijd speelt het verhaal: nu, vroeger, in de toekomst?

Vertelde Tijd

chronologisch - op volgorde. 

niet chronologisch:

Je springt heen en weer in de tijd.

Begrippen

Wisseling van tijd, plaats en/of perspectief:

De schrijver kan een verhaal spannend maken door regelmatig van tijd, plaats en perspectief te wisselen. Hij kan je hiermee meer informatie geven, maar ook een beetje misleiden.

Plaats en tijd

Plaats: 

Een verhaal speelt zich altijd ergens af

De schrijver vertelt hoe de ruimte eruit ziet, voelt, ruikt, etc.

Tijd:

Wanneer speelt het zich af? 

Vaak te zien aan woordkeuze ("mobieltje" of "ridder")

Fictie uit je werkboek Talent, hoofdstuk 1.1.

- Je maakt opdr. 2,3,4,5,7,8, 11, 12 en 14 maken.

Vandaag 21 nov. 2024:

Onderdeel Fictie uit je werkboek Talent, hoofdstuk 2.1 vanaf blz. 85.

- Je maakt opdr. 2,4,5,6,8.

In deze les over fictie leer je:

• de chronologische volgorde bepalen in een verhaal
• tijd en plaats in een verhaal bepalen
• een boek uitkiezen. Waar let je op?

Wat 

Terugblik:

Wat weet je nog over fictie? 

Wat betekent: personages

1. een boek waarin je dagelijks schrijft
2. personen in een verhaal
3. theatervoorstelling met liedjes en dans
4. van grote waarde

Fictie of non-fictie?

Is dit fictie of non-fictie?

1. Fictie
2. Non-fictie

Is dit fictie of non-fictie?

1. fictie
2. non-fictie

Wat is een voorbeeld van een spanningsvraag

1. Wat voor kleding trekt de hoofdpersoon aan?
2. Wie achtervolgt de hoofdpersoon?
3. Hoe heet de oom van de hoofdpersoon?

Wat kan de schrijver doen om voor spanning in een verhaal te zorgen?
kies 2 goede antwoorden

1. Het verhaal roept spanningsvragen op
2. Er worden veel uitroeptekens gebruikt
3. Het verhaal speelt zich af in een spannende omgeving
4. Er wordt geschreven vanuit de ik- persoon

Op welke vier manieren leer je het karakter van een personage kennen?

1. kleding, leeftijd, geslacht en naam
2. geboorteplaats, geboortedatum, favoriete kleur en vrienden
3. Favoriete sport, kleur, eten en vakantieland
4. wat hij denkt, voelt, doet en zegt

Wat zijn beoordelingswoorden?

1. Woorden die vertellen waarom je iets vindt
2. Woorden die een verhaal vertellen
3. Woorden die zeggen waar een verhaal over gaat
4. Woorden waarmee je zegt wat je van iets vindt

Welke woorden zijn beoordelingswoorden?

1. Argument
2. Interessant
3. Spannend
4. Non-fictie