4H 3.4 Verkiezingen

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

3.4 Verkiezingen

3.4 Verkiezingen

Lesboek bladzijdes 84 t/m 87

Leerdoelen 

• Je kan uitleggen voor welke bestuursorganen er verkiezingen zijn 
• Je kan de voorwaarden om te mogen stemmen, benoemen
• Je kan het verschil uitleggen tussen het stelsel van evenredige vertegenwoordiging en het districtenstelsel  

Waarvoor verkiezingen? 

Voor welke bestuursorganen zijn er verkiezingen?

Referendum

Tweede Kamer - elke 4 jaar 
maart 2027

Europees Parlement - elke 5 jaar 
juni 2024

Gemeenteraad - elke 4 jaar

maart 2026 

Provinciale staten
Elke 4 jaar 
maart 2027

Eerste Kamer 
Gekozen door de Provinciale Staten-leden
Dus niet apart voor naar de stembus

Getrapte verkiezingen 

Waterschappen
Tegelijkertijd met Provinciale Staten

Voorwaarden

Mag de koning stemmen?

Verkiezingscampagnes 

Campagnes op straat 

TV-debatten

Posters langs de wegen

Reclamespots 

Opiniepeilingen 

Esther Ouwehand

Thiery Baudet

Stephan van Baarle

Geert Wilders

Caroline van der Plas

Frans Timmermans

Henri Bontenbal

Lilian Marijnissen

Chris Stoffer

Rob Jetten

Mirjam Bikker 

Dilan Yesilgöz

Joost Eerdmans

Edson Olf

Laurens Dassen

Pieter Omtzigt

Actief kiesrecht 
Vrije en geheime verkiezingen

Passief kiesrecht 

Hoe werkt stemmen?

Kiesstelsel 

Nu in Nederland: evenredige vertegenwoordiging

Tegenovergestelde: districtenstelsel of meerderheidsstelsel

Bij EV zijn alle stemmen evenveel waard 

Elke partij krijgt het aantal zetels dat in verhouding is met het totaal aantal uitgebrachte stemmen

Zetels berekenen 

Kiesdeler: aantal stemmen dat je nodig hebt voor 1 zetel.

Kiesdeler = Aantal uitgebrachte stemmen : aantal zetels 

Voorbeeld: 9.500.000 stemmen : 150 = 63333

Districtenstelsel/meerderheidsstelsel

The winner takes it all 

Huiswerk 

Lezen van paragraaf 3.4 Verkiezingen, lesboek bladzijdes 84 t/m 87

Maken van paragraaf 3.4 in je digitale werkboek vraag 2, 6, 7, 11, 12 en 15