2x Bedrijvende en lijdende vorm

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Programma

• Bedrijvende en lijdende vorm (5 minuten)
  
• Oefenen (10 minuten)
  
• Spelletje, doel bereikt? (5 minuten)
• Afsluiting
  

Leerdoelen

•  Je kunt benoemen of een zin in de lijdende of bedrijvende vorm staat.
  
  
• Je kunt een zin omzetten van een bedrijvende vorm naar een lijdende vorm.

Wat valt je op?

De jongens drinken limonade.

De limonade wordt door de jongens gedronken.

Onderwerp is

Lijdende vorm

Het huis wordt door de man gebouwd.

De auto wordt door de man gekocht.

Onderwerp is PASSIEF

Een lijdende zin herken je aan de aanwezigheid van:

•  een vorm van het hww worden (onvoltooide tijd) of zijn (voltooide tijd)
• een zinsdeel dat met door begint ('door-bepaling') en dat aangeeft wie de handeling verricht.

Lobke| laat | de hond | uit

• Lobke is het onderwerp
  
• Lobke doet iets in deze zin: Ze laat de hond uit
  
• Bedrijvend of actief

De hond | wordt | door Lobke|uitgelaten.

• De hond is het onderwerp
  
• De hond doet niets in deze zin: Hij wordt uitgelaten
• Lijdend of passief

Stappenplan:

Een zin van de bedrijvende vorm in de lijdende vorm zetten

1. Het lijdend voorwerp  wordt het onderwerp .
2. Het onderwerp wordt  voorafgegaan door het woord ‘door’.
3. Er komt een vorm van het werkwoord 'worden' of 'zijn' te staan (drinken —> wordt gedronken) (hebben  —> zijn)

4. Let op de tijd (persoonsvorm)

Zinnen omzetten

Als je zinnen omzet van de bedrijvende vorm naar de lijdende vorm of andersom moet de tijd van de zin hetzelfde blijven.

OTT

OVT

VTT

VVT
 

Worden of zijn?

Als een bedrijvende zin in de onvoltooide tijd staat, moet je in de lijdende zin het hulpwerkwoord worden gebruiken.

 

Lea koopt een telefoon.

De telefoon wordt door Lea gekocht.

Worden of zijn?

Als een bedrijvende zin in de voltooide tijd staat, moet je in de lijdende zin het hulpwerkwoord zijn gebruiken.

 

Lea heeft een telefoon gekocht.

De telefoon is door Lea gekocht.

Anne koopt een computer.

De bedrijvende (actieve vorm). In deze zin staat een werkwoordelijk gezegde (koopt), een onderwerp (Juf Gerritje) en een lijdend voorwerp (een computer).

Ons team had de eerste prijs gewonnen bij het schoolvoetbal.

Oefenen!

Wat? Grammatica blok 3, opdracht 5 en 6

Geluid? zachtjes overleggen met je buur

Hulp? Steek je hand op

Tijd? 10 minuten

Klaar? Oefenen

Cambiumned -> ontleden

Extra uitleg!

Oefenen!

Wat? Cambiumned, oefenbladen (papier of classroom) of extra uitleg

Geluid? zachtjes overleggen met je buur

Hulp? Steek je hand op

Tijd? rest van de les

De boom wordt door mij nagetekend.

1. BEDRIJVENDE VORM
2. LIJDENDE VORM

Leerdoelen behaald?

•  Je kunt benoemen of een zin in de lijdende of bedrijvende vorm staat.
  
  
• Je kunt een zin omzetten van een bedrijvende vorm naar een lijdende vorm.

Ik geef mijn moeder bloemen.

1. BEDRIJVENDE VORM
2. LIJDENDE VORM

Een taart wordt door mij gebakken.

1. BEDRIJVENDE VORM
2. LIJDENDE VORM

De kat vangt een muis.

1. BEDRIJVENDE VORM
2. LIJDENDE VORM