*Woordenschat H6, vwo 2

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Woordenschat H6

Oude naamvallen

Vandaag 

* Boekopdracht uitdelen 

*Even terug naar gisteren (5 minuten)

* Bespreken opdracht 1 en 2 (10 minuten)

* Gezamenlijke opdracht (5 minuten)

* Aan de slag (resterende tijd)

Lesdoel

Je herkent oude naamvallen 

Je kent van een aantal uitdrukkingen met oude naamvallen de betekenis

Vandaag 

* Boekopdracht uitdelen 

*Even terug naar gisteren (5 minuten)

* Bespreken opdracht 1 en 2 (10 minuten)

* Gezamenlijke opdracht (5 minuten)

* Aan de slag (resterende tijd)

Boekopdracht

* Maak groepjes van 3 of 4 personen. De groepjes kies je zelf.

* Kies een boek dat jullie allemaal lezen. Jullie lezen dus hetzelfde boek! 

* Maandag wil ik weten wie met wie in een groepje zit en wat jullie gaan lezen. 

Kun je nog een oude naamval noemen die we gisteren hebben behandeld?

Oude naamvallen

In het Nederlands vinden we nog sporen van oude naamvallen. Sommige naamvallen gebruiken we veel en andere bijna niet meer.  

's Avonds is een verkorting van de oude naamval des avonds.

Iemand ten huwelijk vragen. Ten geeft ook een oude naamval aan.

 

nakijken opdracht 1 

1. uit den boze:   verboden; wat beslist niet gedaan mag worden
   
2. desgewenst:    als u dat wilt
   
3. onverrichter zake:  zonder datgene gedaan te hebben wat men wilde
   
4. behoudens:   behalve
   
5. ter ontnuchtering:  om nuchter te worden
   
6. ten huize van:  bij … thuis; in het huis van
   
7. de dag des Heren:  zondag
   
8. ter verhoging van:  om … te verhogen
   
9. ’s lands wijs, ’s lands eer: je kunt je verbazen over bepaalde gewoonten in een (vreemd) land, maar toon respect voor die gewoonten
   
10. in koelen bloede:  in het volle besef van het kwaad dat men doet
    

De haren rijzen je ... bij zijn verhalen over kannibalisme.

1. ten berge
2. ten bergen
3. te berge
4. te bergen

Het oude schilderij is duidelijk aangetast door de ....

1. de tand des tijds
2. de tand der tijds
3. de tand des tijd
4. de tand der tijd

... de slachtoffers wordt er een minuut stilte gehouden.

1. te nagedachtenis van
2. ter nagedachtenis van

De hoofdstad van Zuid-Holland heet officieel

1. ’s-Gravenhage
2. s'-Gravenhage
3. sGravenhage
4. sgravenhage

Hans F. en Willem S. zal ontvoering .. worden gelegd.

1. te laste (leggen)
2. ten lasten (leggen)
3. te lasten (leggen)
4. ten laste (leggen)

In het begin is het spannend, maar ... wordt het langdradig.

1. op de duur
2. op den duur

Uiteraard is roken in deze ruimte ...

1. te strengste verboden
2. te strengsten verboden
3. ten strengste verboden
4. ten strengsten verboden

Bestaat het programma ... nog?

1. Ter land, ter zee en in de lucht
2. Te land, te zee en in de lucht
3. Te land, ter zee en in de lucht

Samir heeft zich ... ontwikkeld tot de sterspeler.

1. in de loop der tijd
2. in de loop des tijds
3. in de loop der tijds
4. in de loop des tijd

Je moet een dag voor het diner aan het kokkerellen, want deze Mexicaanse stoofschotel smaakt ... het beste.

1. sanderendaags
2. ’s anderendaags
3. 's anderedaags
4. 's anderendaag

Toen Joeri afkeek, werd meneer Grim ...

1. der duivel
2. der duivels
3. des duivel
4. des duivels

Zou ... dit jaar dankzij vriezend weer eindelijk weer eens verreden worden?

1. de tocht der tochten
2. de tocht des tochten

Opdracht 2
- vragen hierover?

1 de haren rijzen je te berge:   je bent echt geschokt en stomverbaasd

2 de tand des tijds: de knagende werking die er in loop van de tijd plaatsvindt, zodat de conditie van dingen achteruitgaat

3 ter nagedachtenis: van om terug te denken aan

4 ’s-Gravenhage:   Den Haag

5 ten laste leggen:   (officieel) beschuldigen van

6 op den duur:    na verloop van (lange) tijd

7 ten strengste verboden:  beslist niet toegestaan

8 Te land, ter zee en in de lucht: overal

9 in de loop der tijd:   in de loop van de tijd

10 ’s anderendaags:   de volgende dag

11 des duivels:    zeer boos

12 de tocht der tochten :de Elfstedentocht

Opdracht

Blz. 175-176: maak opdracht 4 en 6. Opdracht 5 hoeft dus niet! Jullie hebben 15 minuten. 

Opdracht 4

1 bestemming eindpunt van een reis: doel (omschrijving; context)

2 concept basisidee; (ook) ontwerp; schets (synoniem)

3 in het ongewisse in het onzekere; onbekend (woorddelen; synoniem)

4 exacte precieze (synoniem; tegenstelling)

5 op de bonnefooi zonder alles uit te stippelen; op goed geluk (omschrijving)

6 accommodaties onderkomens (voorbeelden)

7 een gat in de markt mogelijkheid om (veel) geld te verdienen door iets aan te bieden wat er nog niet is, maar waar wel behoefte aan is (woorddelen; context)

Opdracht 4

8 memorabele waard om je te herinneren (woorddelen; kennis van het Engels)

9 budget bedrag dat je te besteden hebt

10 metropool zeer grote stad (voorbeelden)

11 ongerepte maagdelijke; niet aangetaste (synoniem)

12 onthuld bekendgemaakt (woorddelen; context)

13 opties mogelijkheden (synoniem)

14 voorloper iemand die een bepaalde beweging aankondigt en de eerste daarin is (woorddelen; context)

Opdracht 4

15 sedert sinds (synoniem)

16 nastreeft probeert te bereiken (omschrijving; woorddelen; context)

17 aanslaat succes heeft (bij het grote publiek) (omschrijving; context)

18 floreren in trek zijn (omschrijving); bloeien (kennis van andere talen als het Engels, Frans of Latijn

19 omzet geld dat een ondernemer ontvangt voor zijn diensten of producten in een bepaalde periode (voorbeelden)

Opdracht 4

20 horeca verzamelnaam voor hotels, restaurants en cafés

21 gereguleerde met veel regels; in veel regels vastgelegde (woorddelen)

22 richtsnoer leidraad; datgene waarnaar je moet richten (woorddelen; voorbeeld; context)

23 commercieel wat winstgevende handel betreft; op winst gericht (voorbeeld; context)

24 onrendabele geen geld / rendement opleverende (tegenstelling; woorddelen)

25 hamvraag belangrijkste vraag; kwestie waar het eigenlijk om gaat (voorbeeld)

Opdracht 6

Opdracht 6

1 onrendabel

2 accommodatie

3 omzet

4 budget

5 floreren

6 concept

7 metropool

8 opties

9 aanslaan

10 exact

Maak een zin waaruit de betekenis van het woord 'commercieel' blijkt

Maak een zin waaruit de betekenis van het woord 'memorabel' blijkt

Maak een zin waaruit de betekenis van het woord 'commercieel' blijkt

Maak een zin waaruit de betekenis van het woord 'onthullen' blijkt

Wat betekent:
Je moet TE ALLEN TIJDE je handen wassen na het plassen.

Wat betekent:
Het is UIT DEN BOZE dat je tot 2.00 uur naar dat feestje mag

De haren rijzen je ... bij zijn verhalen over kannibalisme.

1. ten berge
2. ten bergen
3. te berge
4. te bergen

Het oude schilderij is duidelijk aangetast door de ....

1. de tand des tijds
2. de tand der tijds
3. de tand des tijd
4. de tand der tijd

... de slachtoffers wordt er een minuut stilte gehouden.

1. te nagedachtenis van
2. ter nagedachtenis van

De hoofdstad van Zuid-Holland heet officieel

1. ’s-Gravenhage
2. s'-Gravenhage
3. sGravenhage
4. sgravenhage

Hans F. en Willem S. zal ontvoering .. worden gelegd.

1. te laste (leggen)
2. ten lasten (leggen)
3. te lasten (leggen)
4. ten laste (leggen)

In het begin is het spannend, maar ... wordt het langdradig.

1. op de duur
2. op den duur

Uiteraard is roken in deze ruimte ...

1. te strengste verboden
2. te strengsten verboden
3. ten strengste verboden
4. ten strengsten verboden

Bestaat het programma ... nog?

1. Ter land, ter zee en in de lucht
2. Te land, te zee en in de lucht
3. Te land, ter zee en in de lucht

Samir heeft zich ... ontwikkeld tot de sterspeler.

1. in de loop der tijd
2. in de loop des tijds
3. in de loop der tijds
4. in de loop des tijd

Je moet een dag voor het diner aan het kokkerellen, want deze Mexicaanse stoofschotel smaakt ... het beste.

1. sanderendaags
2. ’s anderendaags
3. 's anderedaags
4. 's anderendaag

Toen Joeri afkeek, werd meneer Grim ...

1. der duivel
2. der duivels
3. des duivel
4. des duivels

Zou ... dit jaar dankzij vriezend weer eindelijk weer eens verreden worden?

1. de tocht der tochten
2. de tocht des tochten

Maak een zin met 'onrendabele' waarin de betekenis duidelijk van het woord duidelijk wordt.