2h - woordsoorten 1 H5

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

2h - woordsoorten 1 H5

Vorige les

Fictie tijd & ruimte

Wat gaan we vandaag doen?

Starten met grammatica woordsoorten

- herhalen stof leerjaar 1

--> aantekeningen maken!

- songtekst

Doel van de les

Aan het einde van deze les:

- heb je je voorkennis van grammatica woordsoorten weer opgefrist. 

- kun je de verschillende woordsoorten herkennen en benoemen.

Waarom leren ontleden?

Als je weet hoe een zin is opgebouwd, dan kan je de betekenis makkelijker achterhalen. Ook is de spelling van sommige woorden afhankelijk van hun plaats in de zin.

Als je een andere taal dan het Nederlands moet leren, is kennis van ontleden ook heel handig. Je kan dan gebruik gaan maken van de overeenkomsten tussen talen.

Grammatica: Woordsoorten

Elk woord in een zin kan je benoemen

Welke woordsoorten ken je nog?

Herhaling stof leerjaar 1

lidwoorden

zelfstandige naamwoorden

bijvoeglijke naamwoorden

voorzetsels

bijwoorden

voornaamwoorden

Lidwoorden

Onbepaald (olw)

Een

Bepaald (blw)

De

Het

Zelfstandige naamwoorden

Mensen

docent, meisje, secretaresse, voetballer, bouwvakker, schoonheidsspecialist, bakker...

Dieren

Ezel, lieveheersbeestje, slang, tor, hond, muis, oxelot...

Planten/natuurverschijnselen

Zonnebloem, orkaan, regenbui, zonneschijn, eik, beukenboom...

Dingen/gevoelens

Tafel, schrift, fiets, kaasschaaf, geluk, liefde, haat, honger...

Eigennamen

Robin, Karel, Mees, Praxis, Amsterdam, Eiffeltoren, Jansen...

Zelfstandige naamwoorden

Enkelvoud en meervoud: mens-mensen

Verkleinwoord: huis-huisje

De, het of een: de kat, het fietspad, een schoolgebouw

Bijvoeglijke naamwoorden (bn)

Een bijvoeglijk naamwoord zegt iets over het zelfstandig naamwoord:

- meestal vóór, soms ná het zelfstandig naamwoord 

- korte en lange vorm (mooi - mooie)

- trappen van vergelijking (mooi - mooier - mooist)

- sommige bijvoeglijke naamwoorden zijn gemaakt van een werkwoord

Stoffelijk bijvoeglijk naamwoord

Zegt van welke stof iets is gemaakt:

- een gouden oorbel

- een houten stoel

- een katoenen shirt

Een stoffelijk bijvoeglijk naamwoord heeft maar één vorm en eindigt meestal op -en.

De mooie film.

Die film is mooi en heel erg beroemd!

Voorzetsels (vz)

Tijd

• na de zomer
• tijdens de wandeling
• gedurende het weekend

Plaats

• aan zee
• in Voorburg
• bij de supermarkt
• op zolder

Reden/oorzaak

• door het succes
• vanwege de regen

Voorzetsels (vz)

• Staat meestal vóór een lidwoord of een voornaamwoord.
  
  
• Als een voorzetsel achter een zn staat, geeft het vaak een richting aan.
  
  
• Soms is een voorzetsel onderdeel van een vaste combinatie of uitdrukking.
  

• tussen de papieren/naast mij
• het bos in/die kant op
• in verband met

Bijwoorden (bw)

• Tijd: gisteren, nu, straks, tegenwoordig
• Plaats: hier, daar, nergens, er
• Zekerheid: absoluut, zeker, echt, vast
• Ontkenning: niet, nooit, geenszins

Let op!

• Ook vraagwoorden zoals hoe, waar, wanneer, waarom en waarheen.
  
  
• Een bijwoord kan iets zeggen over een ander woord, zoals een werkwoord, een bijvoeglijk naamwoord of een ander bijwoord!
  

Voornaamwoorden

Persoonlijk vnw

Ik, jij, hij, zij, jullie, enz.

Bezittelijk vnw

mijn, jouw, hun, haar, zijn, enz.

Aanwijzend vnw

Die, dat, deze, degene, dezelfde, zoiets, enz.

Betrekkelijk vnw

die, dat, wie, wat, welke, hetgeen (functie van verwijzen)

Oefenopdracht

Songtekst aanvullen en benoemen

1) luister naar het liedje en vul eerst de ontbrekende woorden in.

2) benoem vervolgens deze woordsoorten

Doel van de les

Aan het einde van deze les:

- heb je je voorkennis van grammatica woordsoorten weer opgefrist. 

- kun je de verschillende woordsoorten herkennen en benoemen.

Volgende les

Donderdag

Geen les i.v.m Lyceumdag

Vrijdag

Toets bespreken

+ leesboek mee!