Afweer les 1

• anatomie & fysiologie
• MBO
• Studiejaar 1

Afweer

Hoe ver ben jij al bekend met het thema afweer?

0100

Deze les

*  specifieke en aspecifieke afweer

* eerste, tweede en derde lijns defensie

Lesdoelen van vandaag

• Je kunt het verschil tussen specifieke en aspecifieke afweer uitleggen
• Je kunt de 3 verdedigingslinies van de afweer benoemen en uitleggen

0

Waar of niet waar?
De huid is geen onderdeel van het afweersysteem.

1. Waar
2. Niet waar

Welk bestanddeel van bloed zorgt voor afweer.

1. Rode bloedcellen
2. Witte bloedcellen
3. Bloedplasma
4. Bloedplaatjes

Wat is de belangrijkste taak
van de rode bloedcellen?

1. Vervoeren van zuurstof
2. Ziekteverwekkers doden
3. Bloed laten stollen
4. Afweer

Wat is de taak van een witte bloedcel?

1. Vervoeren van zuurstof
2. Bloedstolling
3. Afweer tegen ziekteverwekkers
4. Vervoeren van koolstofdioxide

Waar voel je je nu eigenlijk ziek van?

1. Van de infectie
2. Van de infectie en van de afweerreactie van je lichaam
3. Van de afweer van je lichaam
4. Van de witte bloedlichaampjes

Hoe word je immuun ( meerdere antwoorden mogelijk )?

1. door vaccinatie
2. doordat je witte bloedcellen bij de eerste keer ziekte antistoffen aanmaken
3. door koorts
4. door antibiotica

Wat wordt er in het lichaam gespoten bij een vaccinatie?

1. ziekteverwekker
2. bacterie
3. verzwakte ziekteverwekker
4. antistof

Leg uit waarom het niet slim is om vaak antibiotica te nemen

Afweer

Afweer in een schema

Afweerschema

Specifieke 

en 

aspecifieke afweer

Specifieke en Aspecifiek afweer

Aspecifieke afweer

Is alle vormen van afweer die het lichaam tot zijn beschikking heeft tegen elke pathogeen (ziekteverwekker)

Specifieke afweer

De afweer die wordt geactiveerd ter bestrijding van een specifieke ziekteverwekker, met een hoofdrol voor T-cellen en de B-cellen.

Specifieke afweer

Aspecifiek:

Deze afweermiddelen reageren op iedere indringer op dezelfde manier met dezelfde stoffen (1 en 2)

Specifiek:

Antistoffen maken tegen 1 specifieke indringer (3)

Ziekteverwekkers

Eerste lijns defensie

huid & slijmvliezen

Eerste lijns defensie

1. Huid en slijmvliezen

stevige structuur

talg & slijm (mechanisch en

productie van afwerende stoffen)

2. Witte bloedcellen en ontstekingsreacties

3. Specifieke afweerstelsel

Huid & slijmvliezen

De huid

De eerste barrière waar pathogenen tegenaan lopen is natuurlijk de huid. De huid is door zijn gesloten structuur, zijn pH en de erop levende "gezonde" bacteriën de eerste barrière waar de pathogenen mee te maken krijgen.

De slijmvliezen

Deze openingen zijn zwakke plekken in de defensief functie van de huid. Achter deze openingen zitten slijmvliezen. Ogen, neus, mond, vagina, anus zijn de belangrijkste zwakke plekken in de defensie van de huid en zijn daarom voorzien van slijmvliezen. In het slijm van de slijmvliezen blijven de pathogenen plakken en worden daar vervolgend verwijderd door de macrofagen.

Tweede lijns defensie

Witte bloedcellen 

en 

ontstekingsreacties

Bloedcellen hond

bloedcellen kat

De 5 soorten witte bloedcellen

Witte bloedcellen

• Witte bloedcellen onder te verdelen in 2 hoofdgroepen: 

een groep mét, en een groep zonder granule in het cytoplasma van de cel:

- granulocyten: witte bloedcellen met granulen: basofiele granulocyten, neutrofiele granulocyten en eosinofiele granulocyten.

- Agranulocyten: witte bloedcellen zonder granulen: lymfocyten (b+T) monocyten en macrofagen

Granulocyten

Granulocyten hebben blaasjes (granules) in hun cellen.

Deze zitten vol giftige stoffen waarmee ziekteverwekkers gedood kunnen worden.

Wanneer ze geactiveerd worden door de aanwezigheid van ziekteverwekkers, laten ze de inhoud van hun granules vrij in het bloed.

De giftige stoffen maken de ziekteverwekkers onschadelijk.

witte bloedcellen, 

ontstekingsreacties met en zonder koorts

Derde lijns defensie

Lymfocyten en antistoffen

3e lijns defensie

Onder de specifieke afweer/ 3e lijns defensie/ “specialistische recherche:

Plasmacellen en B+T lymfocyten

De T- en B- lymfocyten. Beiden worden aangemaakt in je beenmerg .

De B-lymfocyten ontwikkelen zich verder in het beenmerg

T-lymfocyten ontwikkelen zich verder in je thymus (zwezerik).

Aandoeningen T+B lymfocyt ->leukemie, IBD Inflammatory Bowel Disease is een groep van chronische darmaandoeningen

Onder de specifieke afweer/ 3e lijns defensie/ “specialistische recherche:

Plasmacellen en B+T lymfocyten

De T- en B- lymfocyten. Beiden worden aangemaakt in je beenmerg .

De B-lymfocyten ontwikkelen zich verder in het beenmerg

T-lymfocyten ontwikkelen zich verder in je thymus (zwezerik).

Aandoeningen T+B lymfocyt ->leukemie, IBD Inflammatory Bowel Disease is een groep van chronische darmaandoeningen

Ga aan de slag met de opdracht 1 + 2

Hoe vond jij deze les?

😒🙁😐🙂😃

Welke tip heb jij nog als we online en fysiek blijven combineren?

Wat vond jij leuk en/of fijn aan de combinatie fysiek en online?

opdracht

Zoek samen met jouw groepje van iedere ziekteverwekker minimaal 2 voorbeelden

Volgende les...

Hoofdstuk afweer deel 2

Extra uitleg en verdieping