3. Voortplanting, zonder en met seks

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Blok 3

Levenscyclus

• Hoe is het met de bonen?
• Bijhouden van het logboek?
• Hypothese geschreven?

• Nakijken werkblad 

Deze les leer je...

• Wat ongeslachtelijke voortplanting is;
• Wat geslachtelijke voortplanting is;
•  Uit welke onderdelen een bloem is opgebouwd;
• Hoe een bloem zich kan voortplanten.

Ongeslachtelijke voortplanting

• Er komt geen seks bij te pas.
  
  
• Veel bij planten en cellen.
• Erfelijke eigenschappen hetzelfde. 

Geslachtelijke voortplanting

• Wel seks te pas.
  
  
• Eicel en zaadcel samen.
• 50% eigenschap van de vader en 50% eigenschap van de moeder. 

Waar is een bloem voor nodig?

Bouw van een bloem

Bloemen voor voortplanting

• Kelkbladeren: De buitenste krans van kleine, groene bladeren.
  
  
• Zorgen voor bescherming bijvoorbeeld voor kou. 

 

De kroonbladeren

• Vormen de kroon van de bloem. 
  
  
• Mooi gekleurd en ruiken lekker, waarom?

Mannelijke geslachtsorganen

• De meeldraden zijn de mannelijke geslachtsorganen.
  
  
• Bovenop de meeldraad wordt het stuifmeel (pollen) gemaakt. 

• Dat zijn mannelijke geslachtscellen.

De meeldraad

Deze bloem heeft ..... aantal meeldraden

1. 1
2. 5
3. 8
4. 4

Vrouwelijk geslachtsorganen

• Stempel, stijl en vruchtbeginsel samen noem je de stamper. 
  
  
• Stamper is het vrouwelijke geslachtsorgaan van de bloem.
  
  
• Stempel en de stijl -> vruchtbeginsel, daarin zitten de eitjes.

kelkblad

stamper

meeldraad

kroonblad

Mannelijke onderdeel van de bloemplant

Vrouwelijke onderdeel van de bloemplant

Stamper

Meeldraad

Stuifmeelkorrels

Bestuiving

• Zelfbestuiving: bestuiving van dezelfde bloem, of een andere bloem op dezelfde plant
• Kruisbestuiving: bestuiving van een bloem op een andere plant (zelfde soort) 

Hoe heet het als het stuifmeel van de ene bloem op de andere bloem van dezelfde plant terecht
komt?

1. Kruisbestuiving
2. Zelfbestuiving
3. Bevruchting

Insectenbloem

Windbloem

Bevruchting

• Stuifmeelkorrel en stuifmeelbuis
• Eicel in zaadbeginsel
• Geslachtelijke voortplanting

https:

Hoe krijgt een pollenkorrel zijn DNA bij de eicel?

1. Door op de eicel te landen
2. Door zichzelf te bevruchten
3. Met een pollenbuis
4. Via de kelk

Sleep naar de goede plaats

stempel

Bloem bodem

stijl

Vrucht beginsel

Eicel

Zaad beginsel

Door plant zelf

Door wind

Door dieren

Wat moet je onthouden?

• Meeldraden: helmdraad, helmknop: helmhokje, stuifmeelkorrels (mannelijk)
  . Stamper: stempel, stijl, vruchtbeginsel: zaadbeginsels: kern, eicel (vrouwelijk) 
• Bestuiving: overbrengen stuifmeel van meeldraad op stempel van stamper
  . Zelfbestuiving: dezelfde bloem of andere bloem op dezelfde plant bestuiven. Kruisbestuiving: bloem van een andere plant bestuiven (insectenbloemen, windbloemen) 
• Bevruchting: stuifmeelkorrel op stempel vormt stuifmeelbuis, kern stuifmeelkorrel versmelt met kern eicel in vruchtbeginsel. Eén stuifmeelkorrel kan één eicel bevruchten. (Geslachtelijke voortplanting)
  , voor elke bevruchtte eicel ontstaat een zaadje, bloembodem kan vruchtvlees worden 
• Verspreiding vruchten en zaden: door plant zelf, door de wind, door dieren

Huiswerk

• Werkblad paragraaf 3
  
• Biologie zelf doen, opdracht 6, 7 en 8.
• Logboek bonen 

0

Stempel

Vruchtbeginsel

Stijl