les 5A

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Pak je boek, je schrift, je rekenmachine en een pen/potlood

gebruik de

ik loop langs en controleer het gemaakte huiswerk

• je gaat  6 minuten in sti

Deze les?

• we kijken de gemaakte opdrachten na
  
• uitleg volgende paragraaf, je bent stil 
• je gaat 10 minuten in stilte werken
• daarna kun je zachtjes met elkaar overleggen
• we sluiten de les af

Vragen (aan mij) mogen altijd gesteld worden

Opgave 1.13a

Milieuverontreiniging heeft gevolgen voor je gezondheid en je geluk. Dus welvaart in ruime zin neemt hierdoor af.

b Bij vrijwilligerswerk ga je niet meer inkomen krijgen, dus de welvaart in enge zin neemt hierdoor niet toe.

c Als bewoners per gewicht moeten betalen zijn ze

veel gemotiveerder om ervoor te zorgen dat er

minder afval afgevoerd hoeft te worden.

De gemeente kan zo ook de opbrengsten meer

afstemmen op de kosten.

Opgave 1.13d

Als Karam huisman wordt heeft hij meer tijd om van aanbiedingen van supermarkten gebruik te maken. En misschien kook hij dan zelf in plaats van kant-en-klare maaltijden.

e Karams inkomen van € 1.400,- missen ze, ze kunnen besparen:

(250 + 100 + 400 + 300 + 50 + 80) € 1.180,-

Ze gaan er financieel dus wel op achteruit 1400-1180 = €220 .

f Goed besluit: meer tijd met de kinderen, rustiger in huis

of Geen goed besluit: maakt geen deel uit van de maatschappij, wat als het huwelijk strand of Chaima wegvalt....

Opgave 1.14a In de Centraal-Afrikaanse Republiek  is (100-25,8) 74,2% van de vrouwen analfabeet.

b koopkracht Nederland $ 50.013

koopkracht Centraal-Afrikaanse Republiek $ 660

In procenten is dit minder: (660-50013)/50013x100 = -98,7%

c Als je alleen naar de koopkracht kijkt houdt je geen rekening met geluk en gezondheid, uitputting aarde, milieuvervuiling, opleidingsniveau, levensverwachting, vrije tijd en werktijden.

d Nederland staat hoger vanwege de levensduurverwachting, het analfabetisme en de opleidingsduur.

Opgave 1.16a   

1: onjuist (geen munten en bankbiljetten)

2: juist

3: onjuist (geen direct opeisbare banktegoeden)

4: onjuist

5: onjuist

6: juist

1.16b

1 Ruil in natura: er komt geen geld aan te pas!

Opgave 1.17a 

Chartaal 3,75+12,45 = € 16,20

b Totale geld: 20+16,20+9,50 = € 45,70

In procenten is dit 16,20/45,70 x100 = 35,44857768 = 35,4%

c Op haar Rabobank staat nog 20-15 = € 5,- (=credit saldo)

Op haar ING staat nog 9,50-15 = -€ 5,50 dit is een schuld aan de bank; een debet saldo.

d Het nadeel van rood staan: je moet het geld terugbetalen en er ook rente over afbetalen.

Opgave 1.17e 

1: 105,62+18,94 = € 124,56                                 (creditsaldo)

2: 3.295,30-1.457,29 = € 1.838,01                    (creditsaldo)

3: -1.788+409,77-2.320,10 = -€ 3.698,33    (debetsaldo) 

4: 5.544,32+324,75-3.040,19 = € 2.828,88 (creditsaldo)

5: -525,69+1.917,18-2.986,31 = -€ 1.594,82  (debetsaldo)

Opgave 1.18a Het girale geld neemt toe: meer mensen kunnen er gebruik van maken, mensen vertrouwen het tegenwoordig meer.

b aandeel 1900: 20% aandeel 2015: 85%

De toename in procenten: (85-20)/20 x100 = 325%

c 2020 chartaal geld is (100-85) = 15% van 440 miljard =

66 miljard.

d 2020: 460.000 vervalste eurobiljetten

2015: 899.000 vervalste eurobiljetten

In procenten is de daling: (460-899)/899 x100 = -48,8%

Opgave 1.18e Deze biljetten worden het meest gebruikt en zijn ook best veel geld waard. Plus ze worden overal geaccepteerd!

f De munt van € 5,- die is er namelijk niet! Het is een briefje

Opgave 1.19a

Voor 750 CHF betaalt Frank: 750/0,9941 = € 754,45

De transactiekosten zijn 1,2% van 754,45 = € 9,05

Totaal betaald Frank dus 754,45+9,05 = € 763,50

b Voor 105 CHF krijgt Frank: 105/1,1908 = € 88,18

De transactiekosten zijn 1,2% van 88,18 = € 1,06

Frank krijgt dus terug 88,18-1,06 = € 87,12

c Bij chartale omwisseling zijn de personeelskosten hoger net als de transportkosten en verzekeringskosten. Ook moeten de munten en bankbiljetten maar net voorradig zijn, en de bank moet ook weer van het andere geld zien af te komen.

Opgave 1.19d

De handelaar betaalde voor 100.000 CHF 100000/1,08350 = 

€ 92.293,49 

e De handelaar krijgt betaald: 150000/1,46550 = € 102.354,15 

De winst op de partij horloges is dus 102354,15-92293,49 = 

€ 10.060,66

§1.5 Economie thuis en recht

recht

• consumentenorganisaties
• overheid
• schenk- en erfrecht

• bemiddelen tussen koper en verkoper
• waarschuwen misleidende reclame/aanbiedingen
• de Consumentengids
• maken algemene verkoopvoorwaarden
• lobbyen in de politiek

Consumentenbond

Overheid beschermt de consument

Colportagewet

Bedenktijd

Prijzenwet

Koopovereenkomst

• als je als consument iets koopt bij een verkoper (winkel of online) dan noemen we dit een consumentenkoop.
• dit is een mondelinge of schriftelijke afspraak tussen jou en de verkoper die voor allebei rechten en plichten met zich meebrengt.

verkoper heeft recht op betaling

plicht om een deugdelijk product te leveren

koper heeft recht op een deugdelijk product en garantie

koper is verplicht te betalen

Juridische regeling relatie

                                 Huwelijk

                                 Geregistreerd partnerschap

                                 Samenlevingsovereenkomst

                                 Gewoon samenwonen

Erven

* echtgenoot en/of kinderen

* ouders en/of broers en zussen en/of neefjes en nichtjes

* grootouders en/of ooms en tantes

 

gemeenschap van goederen of huwelijkse voorwaarden

echtscheiding

scheiding van tafel en bed

ontbinden na tafel en bed

met of zonder voorwaarden

niets wettelijks geregeld, maar zelf

Erflater = overleden       Erfgenamen = hebben recht op (deel) van de nalatenschap

Testament

bij notaris vastgelegd om de nalatenschap anders te verdelen

Maak in stilte

en

zelfstandig

de opdrachten 1.13, 1.14, 1.16 t/m 1.19 

ben je niet stil => strafwerk!