2hv H3 Lezen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

H3 Lezen

Lesdoelen

• Je kunt tekstverbanden herkennen aan de hand van signaalwoorden;
• je kunt vergelijkend en samenvattend verband en doel-middelverband verbanden in een tekst herkennen. (havo)
• je kunt samenvattende, voorwaardelijke en toegevende verbanden en doel-middelverband in een tekst herkennen. (atheneum)

Deze tekstverbanden ken je al:

• Chronologisch 
• Opsommend 
• Tegenstellend 
• Toelichtend 
• Concluderend
• Redengevend
• Oorzakelijk
• Vergelijkend (vwo)

Nieuwe tekstverbanden

doel-middel	geeft aan welk middel wordt gebruikt om een bepaald doel te bereiken Door middel van veel oefenen wil Amber een goed cijfer halen voor haar wiskundetoets.	opdat (= met het doel dat), zodat, om te, door middel van, met behulp van
vergelijkend	laat een verschil of een overeenkomst zien Mijn broer heeft bijna net zo'n lange baard als Sinterklaas.	in vergelijking met, (net) als. evenals, zoals, - ook de vergrotende trap: meer / groter / beter enz. dan
samenvattend	er wordt een verkorte weergave van informatie uit de tekst gegeven Al met al vind ik de leerstof voor de toets best makkelijk.	kortom, samengevat, met andere woorden, al met al

Nieuwe tekstverbanden (vwo)

voorwaardelijk	maakt duidelijk onder welke voorwaarden iets gebeurt Er brak brand uit in het stadion, waardoor de wedstrijd niet kon doorgaan.	als (... dan), indien, tenzij (= maar niet als, behalve als) wanneer, mits (= als, op voorwaarde dat)
toegevend	er wordt een andere kant van de zaak aangegeven Hoewel An van kamperen houdt, gaat ze dit jaar niet mee naar de camping.	ook al, zij het (dat), weliswaar, (al) hewel, ofschoon, desondanks, niettemin

Samenvattend of concluderend verband?

Lastig! Een samenvattend verband is een verkorte weergave van de inhoud, bij een concluderend verband volgt echt een conclusie. Voorbeeld:

Samenvattend/Concluderen

-Samenvattend: "Het bestuur wil strenge maatregelen nemen tegen de speler. De spelersraad vindt dit overdreven en de leider van het team denkt dat een waarschuwing voldoende is. Kortom, het is nog onduidelijk hoe dit gaat aflopen. 

-Concluderend: "Dit jaar wil ik op vakantie naar Turkije en dat kost nogal wat. Ik moet dus echt een zaterdagbaantje nemen om dit te kunnen betalen.".

Samenvattend verband

1. Je kunt in de spits haast niet meer opschieten in de Randstad. Zo kost het je vaak twee uur om van Den Haag naar Rotterdam te reizen, een afstand die je normaal in twintig minuten aflegt.
2. Als het morgen mooi weer is, gaan we naar het strand.
3. De recensent van Kidsweek vindt dit een prachtig boek. Maar in de Jeugdboekengids lees ik een heel negatieve bespreking. De meningen zijn dus nogal verdeeld.
4. Al met al ben ik zwaar teleurgesteld.

Doel-middelverband

1. We hebben eerst een taart gebakken en daarna buiten gespeeld.
2. Om er voor te zorgen dat iedereen er bij kan zijn, houden we het feest op zaterdag.
3. Gisteren was ik heel erg moe, daarom heb ik tot 12:00 uur uitgeslapen.
4. Deze kerstvakantie ben ik naar Duitsland geweest. We hebben veel gegeten en gewandeld. Kortom, het was de beste kerstvakantie ooit!

Vergelijkend verband

1. Ik wil net als mijn vader later piloot worden!
2. Morgen ben ik jarig en ga ik zwemmen . Daarna gaan we patat eten.
3. Ik heb geen zin in het weekend, want ik moet huiswerk maken.

Mijn broertje eet graag pannenkoeken, pizza's en hamburgers.

Tekstverband?

1. middel/doel
2. tegenstelling
3. voorwaarde
4. opsomming

Welk signaalwoord hoort bij het tekstverband tijdsvolgorde?

1. ten eerste
2. toen
3. al met al
4. om te beginnen

Hij is even groot als ik.

Tekstverband?

1. signaalwoord: als tekstverband: uitleggend
2. signaalwoord: als tekstverband: vergelijking
3. signaalwoord: als tekstverband: doel - middel
4. signaalwoord: als tekstverband: samenvattend

Omdat het glad is, ga ik lopend naar school.
Tekstverband?

1. doel-middel
2. tegenstelling
3. voorwaardelijk
4. redengevend

Wat is het signaalwoord in deze zin:
Hij wil later advocaat worden, zoals zijn moeder dat ook is.

1. later
2. zoals
3. moeder
4. dat

Wat is het signaalwoord in deze zin:
Het waait ontzettend hard, daardoor vallen er veel takken van de bomen.

1. waait
2. ontzettend
3. daardoor
4. veel

Wat is het signaalwoord in deze zin:
Wanneer jij aardig tegen mij bent, zal ik dat ook tegen jou zijn.

1. wanneer
2. zijn
3. ook
4. mij

Welk verband staat in de volgende zinnen:
Mijn oom kwam in een lange file terecht. Daardoor kwam hij te laat op de receptie.

1. redengevend verband
2. chronologisch verband
3. concluderend verband
4. oorzakelijk verband

Welk verband zie je in de volgende zin:
Ik ben van mening dat we met dit product moeten stoppen, maar daar denkt mijn zakenpartner anders over.

1. tegenstellend verband
2. chronologisch verband
3. toelichtend verband
4. vergelijkend verband

Welk verband zie je in deze zin:
We willen Pietje Puk graag in onze groep vanwege zijn vriendelijkheid. Ook is hij altijd erg behulpzaam.

1. chronologisch verband
2. opsommend verband
3. chronologisch verband
4. tegenstellend verband

Welk verband zie je in de volgende zin:
Net als in Amerika, gaan ook in Europa steeds meer mensen naar fastfoodrestaurants.

1. vergelijkend verband
2. oorzakelijk verband
3. opsommend verband
4. redengevend verband

Oorzakelijk of redengevend verband?

Het verschil is dat je bij een reden zelf een besluit kunt nemen om iets wel of niet te doen en bij een oorzaak niet.

Het heeft de afgelopen winter nauwelijks gevroren. Hierdoor zijn er dit voorjaar erg veel insecten.

1. Oorzakelijk
2. Redengevend

Omdat het klimaat snel verandert, gaat het waterschap de dijken in een hoog tempo ophogen.

1. Oorzakelijk
2. Redengevend

Mijn moeder kwam in een lange file terecht. Daardoor kwam zij te laat op haar werk.

1. Oorzakelijk
2. Redengevend

Voor de voetbalwedstrijd heb ik een goede conditie nodig, daarom train ik twee keer per week.

1. Oorzakelijk
2. Redengevend

Opdrachten

havo: opdracht 1 (p. 76-77)

vwo: startopdracht + opdracht 1 (p. 76-77)

Opdrachten

havo: opdracht 2 en 4 (p. 43 t/m 47)

vwo: opdracht 2 en 4 (p. 45-47)