Burgerschap les 18: Rechtspraak

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

Les 18: rechtspraak

• Filmpje: wat is rechtspraak?
• Quiz: wat weet jij (Prodemos)
• Op de stoel van de rechter (Prodemos)
• Maken les 18: rechtspraak

1. Waarom dragen rechters een toga?

1. Een toga heeft een afschrikwekkende werking.
2. Een toga laat zien dat rechters onafhankelijk zijn.

2. Zijn alle rechtszittingen openbaar?

1. Ja, maar er mag meestal niet gefilmd worden.
2. Nee, zittingen met kinderen bijvoorbeeld niet.

3. Waar zitten de juryleden tijdens de rechtszaak?

1. Links van de rechter.
2. Nergens. We zijn niet in Amerika!

4. Als je tweederde van je straf hebt uitgezeten, kom je altijd vrij.

1. waar
2. niet waar

Is het verboden om dronken op de fiets te zitten?

1. ja
2. nee

Mag je voor de wet trouwen als je jonger dan achttien jaar bent?

1. Ja, dat mag met toestemming van je ouders
2. Nee, tenzij je een kind krijgt of toestemming hebt van de minister.

Fietsendiefstal is:

1. een misdrijf
2. een overtreding

Kan de rechter kinderen die spijbelen uit huis plaatsen?

1. Ja, maar dan moet het wel goed mis zijn.
2. Nee, dat is een veel te zware maatregel.

Wat is de hoogste celstraf die iemand van 15 jaar kan krijgen?

1. 12 maanden
2. 24 maanden

Als een verdachte bekent, wordt hij meteen veroordeeld

1. waar
2. niet waar

Hoeveel procent van de rechters was in 2014 man?

Op de stoel van de rechter

Henk en Miranda hebben een verstandelijke beperking. Ze hebben net een zoontje gekregen in het

ziekenhuis. Veel mensen denken dat Henk en Miranda niet goed voor hun kindje kunnen zorgen. De

rechter moet nu beslissen of het kindje naar een pleeggezin moet of thuis mag wonen.

De rechter moet een lastige afweging maken. Aan de ene kant hebben verstandelijk beperkten dezelfde

rechten als iedereen, ook als het gaat om kinderen krijgen. Aan de andere kant wil je voorkomen dat

kinderen worden verwaarloosd of mishandeld. Helaas gaat het vaak mis met kinderen van mensen met

een verstandelijke beperking. De opvoeding verloopt in ongeveer de helft van de gezinnen met licht

verstandelijk beperkte ouders problematisch. Overigens gaat de opvoeding in een derde van de gevallen

ook gewoon goed en blijkt niet de hoogte van het IQ, maar de bereidheid om hulp te aanvaarden de

belangrijkste voorspellende factor voor het welslagen van de opvoeding. 

Jij bent de rechter.
Wat beslis jij?

Dit besloot de rechter

Deze zaak speelde in 2008. De rechter bepaalde dat Henk en Miranda hun zoontje na de geboorte meteen

naar een tijdelijk pleeggezin moest. De rechter was bang dat Henk en Miranda bijvoorbeeld zouden

vergeten om de luier van hun kindje te verschonen, of dat ze het kindje niet genoeg eten zouden geven of

het niet zouden merken wanneer hun kindje koorts zou hebben. De rechter vond het wel belangrijk dat

Henk en Miranda hun kindje mogen blijven zien.

NB: In 2009 mochten Henk en Miranda van de rechter toch twee dagen per week voor hun zoontje

zorgen, maar wel met intensieve begeleiding van een gezinsvoogd. 

http://vorige.nrc.nl/article2228125.ece

Op de stoel van de rechter

Dennis en Tyron wilden een hotel in Nijmegen overvallen. Toen ze de politie zagen, sloegen ze op de

vlucht. Ze scheurden met een scooter door de stad. Doordat ze niet goed opletten, raakten ze een

voetganger die net de weg overstak. De voetganger bezweek aan zijn verwondingen. Dennis zegt dat

Tyron de scooter bestuurde. Tyron beweert het tegenovergestelde. Dennis zou de scooter hebben

bestuurd. Nu moet de rechter beslissen wie er gestraft moet worden voor doodslag.

De rechter moet een lastige afweging maken. Aan de ene kant wil de rechter dat de dader(s) van deze

fatale aanrijding niet zonder straf wegkomen. Aan de andere kant moet het oordeel van de rechter

gebaseerd zijn op wettig en overtuigend bewijs. 

Jij bent de rechter.
Wat beslis jij?

Dit besloot de rechter

De rechters hebben niet kunnen vaststellen wie de scooter bestuurde en wie achterop zat. Verdachten

beschuldigen elkaar en getuigen spreken elkaar tegen. De rechters moeten een oordeel vormen over het

bewijs dat voorhanden is. De rechters oordeelden in deze zaak dat het bewijs niet wettig en overtuigend

was. Daarom volgde er vrijspraak voor beide verdachten. Dennis en Tyron zijn wel veroordeeld voor het

voorbereiden van de overval. Dennis kreeg 24 maanden gevangenisstraf en Tyron kreeg 18 maanden cel,

waarvan drie maanden voorwaardelijk.

https://www.rechtspraak.nl/actualiteiten/nieuws/pages/vijf-vragen-over-moeilijk-te-verteren-uitspraak.aspx

Op de stoel van de rechter

Karel en Sandra hebben hun relatie beëindigd. Hun twaalfjarige zoon Chris woont nu bij zijn moeder en

is één weekend per twee weken bij zijn vader. Sandra heeft officieel het ouderlijk gezag. Karel wil dit

aanvechten: hij wil evenveel te zeggen hebben over zijn zoon als Sandra. De ruzie is zo hoog opgelopen

dat Karel en Sandra inmiddels nauwelijks meer communiceren. Hierdoor kan Chris zijn ouders tegen

elkaar uitspelen. Chris heeft het er moeilijk mee; hij wil geen partij kiezen tussen zijn ouders. Nu moet

de rechter beslissen of beide ouders het ouderlijk gezag krijgen of dat Sandra alleen deze bevoegdheid

houdt.

De rechter moet een lastige afweging maken. Aan de ene kant wil de rechter dat de ouders meer

communiceren en afspraken maken over de opvoeding. Aan de andere kant wil de rechter voorkomen dat

er meer ruzie en spanningen ontstaan.

Jij bent de rechter.
Wat beslis jij?

Dit besloot de rechter

Gelet op het loyaliteitsconflict en het feit dat Chris zijn ouders tegen elkaar uit leek te spelen, zag de

rechtbank de meerwaarde van gezamenlijk gezag. Op deze manier zouden de ouders worden gedwongen

met elkaar om de tafel te gaan en te proberen hun communicatie te verbeteren, de huisregels op elkaar

af te stemmen en uiteindelijk voor wat betreft de opvoeding van hun zoon op één lijn te komen. De

rechtbank wees het verzoek van de vader om gezamenlijk gezag dus toe.

Bron: http://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:RBGRO:2011:BQ9187.

Opdracht: 

maken les 18 rechtspraak