2.3 De erfenis van de Verlichting V

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

2.3 - De erfenis van de Verlichting - V

Huiswerk

Vraag 3B

• Beargumenteer dat in de Belgische Opstand nationalistische motieven een rol speelden, maar dat liberale ideeën doorslaggevend waren.
• Nationalistische motieven speelden een rol, omdat verschillen in taal en geloof meespeelden. Doorslaggevend waren echter liberale ideeën, omdat de liberale zuidelijke elite moeite had met de autoritaire regeerstijl van Willem I.

Vraag 4c

‘Willem heeft het juiste moment afgewacht voor de maatregelen waartoe hij had besloten, en die maatregelen die in het land algemene instemming hebben ondervonden, hebben de onrust doen afnemen en zijn voor een belangrijk deel verantwoordelijk voor de rust waarvan de natie op dit moment zo’n opmerkelijk voorbeeld vormt.’

Uit: Brief van Anna Paulowna (de vrouw van Willem II) aan haar broer, tsaar Nicolaas I van Rusland (1848)

Leg uit of Anna Paulowna een juiste voorstelling van zaken geeft in deze brief.

Antwoord vraag 4C

Anna Paulowna geeft geen juiste voorstelling van zaken. Ze stelt het voor alsof Willem al van plan was de grondwet te laten herzien, terwijl hij de commissie instelde omdat hij bang was dat er in Nederland ook een revolutie zou uitbreken.

Ontstaan van het nationalisme

Wat was de grondgedachte van het nationalisme?

1. recht op een soeverein
2. gelijkheid
3. strijden voor je landsheer
4. recht op een eigen staat

Welke filosoof heeft veel invloed op het nationalisme gehad?

1. Rousseau
2. Locke
3. Montesquieu
4. Kant

Redenen voor het ontstaan van het nationalisme, eigen staat voor een culturele eenheid:

- als tegenhanger van het rationalisme ( liberalisme, socialisme) ontstond de Romantiek. Rousseau: 'gevoel boven rede'

- de Franse revolutie & de veroveringen van Napoleon; de Fransen vochten als eenheid en overwonnen gebieden werden zich bewust van hun eigen identiteit

Bij de eenwording van welke staten was nationalisme de drijfveer?

1. Italië en Duitsland
2. Italië en het koninkrijke der Nederlanden
3. Duitsland en het koninkrijke der Nederlanden
4. Het koninkrijke der Nederlanden en Pruisen

Eenwording Duitsland

1815: Oprichting Duitse statenbond

1848: mislukte revolutie van het Frankfurter parlement; Pruisische koning weigerde de kroon uit handen van het parlement

1871: Na Duitse overwinning bij de Frans-Duitse oorlog werd het Duitse keizerrijk in Versailles uitgeroepen

Eenwording Italië tussen 1861 en 1870

Opdrachten:

I. Vul het schema van de politieke stromingen- liberalisme en nationalisme in

II. Klaar?  Lees blz. 290 t/m 292 en maak vragen 9 t/m 13

Vraag 7a

• Leg uit waarom Marx teleurgesteld zal zijn geweest over de afloop van de revoluties van 1848.
• De revoluties leidden niet tot de opheffing van de verschillen tussen arm en rijk. De gegoede burgerij kreeg invloed op het bestuur en kon zo zijn belangen behartigen, maar de arbeidersklasse kreeg nog steeds geen politieke invloed.

In 1830 en 1848 waren liberale opstanden geweest, maar voor de arbeiders veranderde er eigenlijk niks...

Bekijk het filmpje en beantwoord de volgende vragen:

- Wat is het grootste verschil in opvattingen tussen de liberalen en sociaal democraten?

- Wat is het grootste verschil in opvattingen tussen de communisten en sociaal democraten?

- Wat is het grootste verschil in opvattingen tussen de liberalen en sociaal democraten?
- Wat is het grootste verschil in opvattingen tussen de communisten en sociaal democraten?

Leg uit waardoor het marxisme en nationalisme elkaars 'aartsvijanden' waren

Ook anarchisten streefden naar een revolutie voor een klasseloze samenleving

Dit moest een spontane actie zijn, in tegenstelling tot een strak georganiseerde beweging van arbeiders als kern van de revolutie, zoals Marx wilde.

Wat te doen?

I. Vul het schema politieke stromingen verder in 

(niet coffesionalisme)

II.  Klaar? Lees blz. 290 t/m 292 en maak vragen 9 t/m 13

Wat was een gevolg van de deelname van vrouwen aan het arbeidsproces tijdens de Eerste Wereldoorlog in verschillende Westerse landen?

1. De eerste feministische golf
2. De tweede feministische golf
3. vrouwen werden voor de wet handelingsbekwaam
4. de invoering van vrouwenkiesrecht

Heb je vragen over het socialisme en/of feminisme?

Het ontstaan van het feminisme

Net als het socialisme was dit een emancipatiebeweging

Onder meer door het burgerlijk gezinsideaal kreeg het feminisme lang weinig aanhang