3.1a: Machthebbers in Europa

Behandelen Paragraaf 3.1

Classroom: Oefentoets, Materialen, Aantekeningen.

Inhalen Proefwerk in Januari over de eerste twee hoofdstukken.

Leerdoelen:

Wat is Droit Divin?

Wat is absolutisme?

Wat is de rol van de Hugenoten onder Lodewijk XIV?

Willem III, een Nederlandse stadhouder in Engeland?

Wat is de 'Glorious Revolution'?

Tijdvak 6: Tijdvak van Regenten en Vorsten (1600-1700)

Paragraaf 3.1: Machthebbers in Europa

Afbeelding 1

Afbeelding 2

Bestond er in Frankrijk zoiets als een parlement? Zoals de vergadering van de Gewesten?

1. Ja, er was een Staten-Generaal.
2. Nee, er was een Staten-Generaal maar die had geen macht.
3. Ja, er was een Algemene Vergadering die de Koning kon afzetten.
4. Nee, de edelen hadden veel macht en mochten hun eigen gebied besturen.

Lodewijk XIV (1643-1715):

Droit Divin:

• Goddelijk recht om als absoluut vorst te regeren. 
• Door God aangesteld om over de onderdanen te regeren.
• Een opstand tegen de vorst is een opstand tegen God.

Illustratie over Karel I die wordt gekroond door God.

Absolutisme:

• Regeringsvorm waarin de vorst onbeperkte macht heeft. 
• Ministers hebben niks te zeggen.

Welke van de volgende landen heeft vandaag de dag nog een absolute vorst?

1. Servie
2. Turkije
3. Saoedie-Arabie
4. Vaticaanstad

Waarom was Lodewijk XIV een absolute vorst?

• Hij weigerde de Staten-Generaal bij elkaar te roepen.
• Groot en georganiseerd leger dat alleen hem gehoorzaamde.
• Protestanten waren rechteloos.
• Ministers waren dienaren van de Koning. Alleen de Koning besliste.

Lodewijk XIV voerde een strijd tussen Franse calvinisten. Hoe noemde ze deze religieuze groep in Frankrijk?

1. Gereformeerden
2. Anglicanen
3. Puristen
4. Hugenoten

De Zonnekoning in Nederland (1672):

• Lodewijk XIV steekt de Rijn over.
• Waarom? Nederland weigerde de Spaanse Nederlanden onderling te verdelen.

Einde van absolutisme begint in Engeland:

• Karel I onthoofd en tijdelijke republiek (1649-1660).
• Karel II & Jacobus II proberen absolute macht te herstellen. (Katholieke Koning)

Willem III was stadhouder-koning van 1672 tot 1702 van de Republiek. Van 1689 tot 1702 was hij ook Koning van Engeland.

Waarom zouden de Engelse edelen fel tegen Katholieke Jacobus II zijn?

Willem III & Mary Stuart II (1689-1702) 

• Een protestantse vorst vinden ze in de dochter van Jacobus II: Mary Stuart en diens echtgenoot Willem III.
• Het parlement benoemt Willem III en Mary II tot koning en koningin. 
• Dit geheel staat bekend als de Glorious Revolution.

Glorious Revolution

Droit Divin

Absolutisme

Hugenoot

Willem III

Onbeperkte macht van de vorst zonder inspraak van het volk.

Stadhouder-Koning en Koning van Engeland.

Een protestantse koning op de troon zetten.

De macht door God gegeven om over je onderdanen te regeren.

Een Franse Kalvinist