PSA 4.6 H7 - Bipolaire stoornis

• Orthopedagogiek
• MBO
• Studiejaar 1

Planning lesweek 4.6

H7 Bipolaire stoornis

- PPP-tjes & Presto

- Bespreken opdrachten vorige week (psychosen)

- We starten met een filmpje

- Theorie Bipolaire stoornis 

& Opdrachten H7

Welke lastige termen hebben jullie gevonden in H5?

Wie heeft er wel eens een hallucinatie gehad?

Wat is een bipolaire stoornis?

Als iemand lijdt aan sterke schommelingen in de stemming, waarbij de stemming gedurende langere periodes of te uitgelaten of zeer somber is

Wordt ook wel manisch-depressieve stoornis genoemd

Bipolair

Manie of depressie kan af en toe optreden met tussendoor periodes van normale stemming

Kan ook snel achter elkaar optreden

Stemming kan extreme vormen aannemen

Veel voorkomende psychiatrische ziekte (300.000 zowel mannen als vrouwen)

Openbaart zich vaak rond het 20ste levensjaar (verschijnselen kunnen zich ook later of eerder voordoen)

Aan welke verschijnselen denk je bij een manie?

Verschijnselen Manie

• Stemming is goed, uitgelaten en opgewekt
  
• Bij tegenwerking snel geprikkeld
  
• Druk, overactief, vol levenslust en kracht
  
• Dadendrang en risico’s nemen
  
• Overactiviteit kan omslaan naar chaos
  
• Lichamelijk voelt men zich optimaal, weinig slaap nodig, prima eetlust
  
• Toegenomen seksuele behoefte
  
• Meer zeker van zichzelf, overschatten van zichzelf
  
• Impulsief gedrag
  
• Verlies van realiteitszin en psychotische verschijnselen (m.n. grootheidsideeën en ziekelijke achterdocht), bizar gedrag
  
• Lichamelijke uitputting
  
• Problemen in functioneren (conflicten, onverantwoorde activiteiten)
  
• Hypomanie is een milde vorm van manie
  

Verschijnselen Depressie

• Stemming is somber, mat of juist prikkelbaar
  
• Interesseverlies, geen plezier beleven, lusteloosheid
  
• Aandacht- en concentratiestoornissen
  
• Vermoeidheid, slecht slapen
  
• Weinig eetlust, moeizame ontlasting, geen zin in seks
  
• Onzeker voelen, twijfelzucht
  
• Psychotische kenmerken kunnen voorkomen (vooral schuldwanen)
  
• Doodsgedachten en doodswensen
  
• Schaamte
  

Oorzaken

Meestal een combinatie van factoren:

Biologisch

• Erfelijkheid
  
• Verstoord evenwicht tussen stoffen die nodig zijn voor werking van zenuwcellen
  

Psychisch

• Vermindering draagkracht
  
• Karaktereigenschappen (vaardigheid om hulp te kunnen vragen, problemen op te kunnen lossen)
  

Sociaal

• Negatieve of positieve ingrijpende gebeurtenissen
  

Gevaren? 

• Levensgevaarlijke uitputting bij manie
  
• Sociale teloorgang
  
• Schulden maken
  
• Suïcide bij depressie
  
• Zelfmedicatie
• ...?

Behandeling

- Soms opname in psychiatrisch ziekenhuis, wanneer?

- Voorlichting en psycho-educatie

- Medicatie -> acute behandeling en onderhoudsbehandeling 

- Zelfmanagement: hoe ga je het beste om met je ziekte 

- Psychotherapie
(Cognitieve gedragstherapie, interpersoonlijke en sociaalritmetherapie + systeemtherapie)

Meestal combinatie van bovenstaande  

Tips bij depressie

- Zoek afleiding en ontspanning

- Houd normaal dag- en nachtritme aan

- Blijf in beweging

- Isoleer je niet

- Ga niet op vakantie als je er niet van kunt genieten

- Durf de ziekte te accepteren

Tips bij Manie

- Rust en regelmaat, leef gezond

- Goed dag- en nachtritme

- Vermijd stress en spanning

- Doe minder dan waartoe je geneigd bent

Voor beide geldt: leer de verschijnselen kennen en trek op tijd aan de bel bij de behandelaar!

Aan de slag

Met opdrachten hoofdstuk 7, reader bladzijde 28:

1. Moeilijke begrippenlijst

2. Episoden

3. Sociale teloorgang

4. Behandelen

5. Factoren

6. Medicatie