2.1/2.2 Leven in de grote stad

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

H2.1: Leven in de grote stad 

Bijna 60 procent van de wereldbevolking woont in de stad.
Al deze mensen wonen op maar 3 procent van het landoppervlak. Als je weet dat in Dhaka in Bangladesh 48.000 mensen per vierkante kilometer wonen begrijp je hoe dat komt. In deze paragraaf leer je dat de ene stad de andere niet is.

Leerdoelen

1. Je weet welke vier kenmerken een stad heeft.

2. Je begrijpt het verschil tussen een megastad en een wereldstad.

3. Je kunt beschrijven hoe het leven in een megastad verschilt van dat in een wereldstad.

Wanneer noem je een plek een stad? Vraag het eens aan Canada.. Of aan Japan...

Canada (38 miljoen): Wij noemen een plaats een stad, zodra de plek 1000 of meer inwoners telt.

Italië (59 miljoen): Wij noemen een plaats een stad, zodra de plek 10.000 of meer inwoners telt.

 Japan (125  miljoen): Wij noemen een plaats een stad, zodra de plek meer dan 50.000 inwoners telt. 

Wat is een stad?

Een stad heeft vier kenmerken:

• Een bepaald, per land verschillend, aantal inwoners;
• Dicht bebouwd in vergelijking met het omringde gebied;
• Een beroepsbevolking die vrijwel uitsluitend werkt in de secundaire en tertiaire sector;
• Een groot aantal voorzieningen (winkels, werk onderwijs, bestuur) voor het gebied rond de stad.

Beroepsbevolking

= alle mensen die werken

primaire sector: landbouw/veeteelt

secundaire sector: industrie

tertiaire sector: diensten (?)

Wat is wat?

primaire sector                                       diensten

secundaire sector                                 landbouw

tertiaire sector                                        industrie

Wat is wat?

primaire sector                                       diensten

secundaire sector                                 landbouw

tertiaire sector                                        industrie

Wat is wat?

primaire sector                                       diensten

secundaire sector                                 landbouw

tertiaire sector                                        industrie

Wat is wat?

primaire sector                                       diensten

secundaire sector                                 landbouw

tertiaire sector                                        industrie

Drie soorten steden in de wereld

• Hoofdstad: bestuurscentrum van het land.
• Megastad: 10 mln inwoners, geen grote rol in de wereld.
• Wereldstad: groot, belangrijk op wereldniveau op gebied van economie, cultuur en politiek.

Leven in een megastad

Voordeel

- Er is hier werk;

- Grotere kans op goed onderwijs;

- Kans op een beter leven in de stad groter dan op het platteland.

Nadeel

- Als je arm bent woon je in krottenwijken;

- Veel afval en ziektes.

Wereldstad

• Veel inwoners 
• belangrijk centrum voor economie, politiek en cultuur.
• Verbonden met andere wereldsteden

*Brussel: politiek gezien heel belangrijk

Megastad

• Telt meer dan 10 miljoen inwoners 
• Geen grote rol op de wereldmarkt/toneel

*Johannesburg-Zuid Afrika

Hoofdstad

De hoofdstad van een land of provincie is een belangrijke stad waar vanuit het land of de provincie wordt bestuurd.

*Tokyo behoort tot alle drie!

Je kunt steden indelen in verschillende soorten. Maak de juiste combinaties.

Hier zit vaak de regering van het land. 

Dit is een heel grote stad, de stad heeft meer dan 10.000.000 inwoners. 

Dit is een stad die heel belangrijk is in de wereld.

Megastad

Wereldstad

Hoofdstad

Leerdoelen

• Je kent de factoren die de ligging van steden beïnvloeden.
  
• Je begrijpt het verschil in verstedelijkingstempo tussen rijke en arme landen.
  
• Je kunt het verband tussen verstedelijkingsgraad,verstedelijkingstempo en welvaart uitleggen.

Kenmerken van het gebied (absolute ligging) zoals: 

• Vlakke vruchtbare gebieden
  
• Kruispunten handelswegen (langs rivieren, aan de kust) 
• Vindplaats grondstoffen
  

 

Kenmerken ten opzichte van andere plaatsen (relatieve ligging), zoals:

 

• Bijvoorbeeld midden in het land of juist aan de kust
  
• Goede verbindingen met andere steden

Brussel is het spin in het web.

Een andere verklaring voor de ligging is het koloniale verleden.

Steden door het koloniale verleden liggen opvallend vaak aan de kust

Welke rol hadden steden aan de kust? 

• Exporthaven naar het moederland. 

 

Later trokken mensen van het platteland naar deze steden waardoor sommige steden uitgroeiden tot megasteden

Primate city

Veel ontwikkelingslanden hebben vaak één megastad, een
primate city

Een primate city is veel / niet veel groter dan de tweede stad van het land.

Bijvoorbeeld: Bangkok in Thailand 

(8 miljoen inwoners) is 16 keer zo groot als de tweede stad van Thailand (500.000 inwoners). 

Steeds meer mensen in de stad

Verstedelijkingsgraad = het percentage mensen in een land dat in een stad woont. 

Verstedelijkingstempo = het percentage waarmee de verstedelijkingsgraad jaarlijks toeneemt.

Rijke landen: veel mensen wonen in de stad. Er is een hoge verstedelijkingsgraad. Het verstedelijkingstempo is laag. 

Arme landen: er wonen niet veel mensen in de stad. Er is een lage verstedelijkingsgraad. Het verstedelijkingstempo is er hoog. 

Huiswerk

Aan de slag met 2.2 
1,2,5,6,7