16 juni 2c

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Lesplan 

-Trappen van vergelijking

-Gebruik als en dan

-Meervoudsvormen.

Lesdoel 

-Ik weet wat trappen van vergelijking zijn. 

-Ik weet wanneer ik als en dan gebruik. 

-Ik weet hoe ik meervoudsvormen schrijf.

Trappen van vergelijking  

trappen van vergelijking

Trappen van vergelijking.

Trappen van vergelijking

voorbeelden

blond - blonder  - blondst

nieuw - nieuwer - nieuwst

groot  - groter     - grootst

lief       - liever       - liefst

chic    - chiquer   - chicst

Vaak   - vaker        - vaakst

boos   -bozer       - boost

voorbeelden

duur     - duurder - duurst

zuur      - zuurder - zuurst

donker - donkerder - donkerst

voorbeelden

oranje - oranjer (ook vaak: meer oranje) - meest oranje

timide - timider - meest timide

logisch - logischer - meest logisch

enthousiast - enthousiaster - meest enthousiast.

Uitzondering

De fiets is goed.

Die fiets is beter.

Jouw fiets is het best.

goed                                 - beter     - best

graag (‘met plezier’) - liever     - liefst

veel                                   - meer     - meest

weinig                              - minder - minst

Er zijn drie trappen van vergelijking: de stellende trap, de vergrotende trap en de overtreffende trap.

1. Juist
2. Onjuist

Trappen van vergelijking
weinig =

1. stellende trap
2. vergrotende trap
3. overtreffende trap

Trappen van vergelijking
mooier =

1. stellende trap
2. vergrotende trap
3. overtreffende trap

Trappen van vergelijking
ruim =

1. stellende trap
2. vergrotende trap
3. overtreffende trap

Trappen van vergelijking
kleinst =

1. stellende trap
2. vergrotende trap
3. overtreffende trap

Vul elke trap van vergelijking aan.
boos - ..... - ....

1. boos - boser- boost
2. boos-bozer-boostst
3. boos - bozer - boost

Vul de trap van vergelijking aan.
goed

1. goed-goeder-goedst
2. goed-beter-best
3. goed-beter-beste

Trappen van vergelijking:
vreemd - vreemder - .............

1. vreemdst
2. vreemst
3. meest vreemd

Wat is de volgorde van de trappen van vergelijking van lief?

1. lief, liefer, liefst(e)
2. liefst(e), liever, lief
3. lief, liever, liefst(e)
4. liever, lief, liefst(e)

Wat is de volgorde van de trappen van vergelijking van veel ?

1. veel, meer, meest(e)
2. meer, minder, meest(e)
3. veel, meest(e), meer
4. veel, meest(e), minst

Lesplan 

-Trappen van vergelijking 

-Gebruik als en dan

-Meervoudsvormen.

DOEL

- Je weet wanneer je als/dan moet gebruiken bij de trappen van vergelijking

trappen van vergelijking en 

als en dan

Als/dan

Gebruik als: bij stellende trap; zaken zijn gelijk. 

- bij net zo en even: net zo groot als, even mooi als

- bij niet zo: niet zo groot als

- bij drie keer, vier keer zo: vier keer zo groot als...

Gebruik dan:

- bij een vergrotende trap: meer dan, kleiner dan, mooier dan

- bij ander, andere en anders: het is anders dan ik dacht.

Anders dan mijn zus houd ik erg van katten.

Documenten worden soms op een andere plek opgeslagen dan u gewend bent.

Het is een ander verhaal dan ik eerst dacht.

DE FOUTJES

1. Lisa is jonger als mij.
   
2. Gebruik 'dan' en 'als' niet door elkaar. 'Dan' komt altijd na een vergrotende trap.
3. Lisa is jonger dan ik (ben).

als of dan?
Mevrouw de Vries heeft meer geduld dan/als meneer Jansen.

1. als
2. dan

Als of dan?
Ik vind voetbal net zo leuk als/dan basketbal.

1. als
2. dan

Als of dan?

Hij is veel cooler … Justin Bieber.

1. als
2. dan

als of dan
Jan eet liever een zak chips ... een appel

1. als
2. dan

Vandaag ben ik even slim als/ dan hem/ hij.

1. als en hem
2. als en hij
3. dan en hem
4. dan en hij

Opdracht 2,3

Opdracht 2

1 Bij Jumbo verdien je als vakkenvuller net zo veel als bij Albert Heijn.

2 Het gras bij de buren is altijd groener dan bij ons.

3 Lana vindt dit blauwe jasje veel mooier dan dat rode.

4 Volgens Ahmed ben je met de trein net zo snel in Almere als met de auto.

5 Hoe kan dat nou? Jouw koffie is veel warmer dan die van mij.

6 Jasmijns mobieltje is net zo groot als het mobieltje van Bjorn.

Opdracht 3

1 Janine vindt Jeb leuker dan Frank.

2 Bij honkbal sloeg Frits verder dan Halib.

3 Patrick was net zo dapper als de marinier, toen hij van de hoogste duikplank sprong.

4 Tijdens de voorstelling moet Pim net zo laat optreden als Suus.

5 Het weer wordt nog slechter dan nu.

6 In de toekomst zullen we vaker vakantie hebben dan tegenwoordig.

Lesplan 

-Trappen van vergelijking 

-Gebruik als en dan

-Meervoudsvormen.

Meervoud op -s

De -s schrijf je eraan vast als dat geen probleem voor de uitspraak oplevert: 

kamers, dekens, logés, tantes, dominees, printers, bureaus, asperges, kanaries. 

Meervoud op 's 

Gebruik je om uitspraakproblemen te voorkomen. Dat doe je bij afkortingen en bij woorden die eindigen op: 

i, o, u, a of y

vwo's, wc's, bikini's, ski's, accu's, lama's, jury's.

Meervoud op 's 

Trucje: Ik hou van y's.

ik hou van y's

ski's, auto's, paraplu's, pyjama's, jury's

Want: skis, autos, paraplus, lamas, jurys levert uitspraakproblemen op en daarom 's

Meervouden op -en

Schrijf -en aan het woord vast: stoel-stoelen, koord-koorden, pols-polsen. 

LET OP: klinkerweglating; leraar - leraren

medeklinkerverdubbeling: pet-petten, rok-rokken

Moeilijke gevallen (1)

1. Woorden op -ik; twee k als klemtoon op de -ik valt. 

snikken, blikken, likken, tikken

2. Je schrijft maar één k als de klemtoon niet op de -ik valt. 

leeuweriken, dommeriken, slimmeriken, monniken, viezeriken

Moeilijke woorden (2)

Woorden die eindigen op -ee of -ie

Woorden op -ie of -ee krijgen soms een -s( kanaries), maar in andere gevallen een -n of -en. Voor meervouden op -n of -en is de regel: 

-ie of -ee (3)

1. je schrijft -ën erbij als de klemtoon op de -ie of -ee valt: feeën, genieën, reeën, zeeën, tweeën, knieën

2. Je schrijft -n en een trema erbij als de klemtoon er niet op valt: bacteriën, poriën en oliën. 

Woorden op -f of -s (4)

Kloof- kloven, staaf-staven

Kluis-kluizen, laars-laarzen

Uitzonderingen: kaars- kaarsen, paragraaf - paragrafen

Meervoud met -s of -en

zoons - zonen, gemeenten-gemeentes

basis-bases/basissen

museum-musea/museums

datum-data/datums

Lesplan 

-Trappen van vergelijking 

-Gebruik als en dan

-Meervoudsvormen.

Opdracht

blz. 158, 159

opdracht 1 t/m 7

Opdracht 7 doen we samen

Opdracht 7 meervoud:

Broccoli is het meervoud van het Italiaanse woord broccolo en betekent dan ook: ‘bloeiende top van een kool’. Meestal zien we in de winkels de groene variant maar er bestaat ook paarse broccoli.

centra is het meervoud van centrum.

firma's is het meervoud van firma.

Opdracht 7 meervoud:

jubilea is het meervoud van jubileum

jubileums is ook een meervoud van jubileum

medici  is het meervoud van medicus

paprika's is het meervoud van paprika

politici is het meervoud van politicus

tosti's is het meervoud van tosti

Evaluatie

Heb je de lesdoelen behaald?

-Weet je wat de trappen van vergelijking zijn?

-Weet je wanneer je 'dan' gebruikt?

-Weet je wanneer je 'als' gebruikt?

-Weet je wanner je -s, -en, -ën.