5.3 - Beleid Karel V

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

De Nederlandse Opstand

Een nieuw land ontstaat

Deel 1 - Beleid Karel V en Filips II

Deze les

Karel V/Filips II heeft plannen voor zijn rijk: welke zijn dat en waarom wil hij deze dingen?

Waarom maken deze plannen de inwoners van de Nederlandse gewesten boos?

Ban van Willem van Oranje (juni, 1580)

“Willem van Oranje heeft telkens wanneer wij ons probeerden te verzoenen met onze onderdanen nieuwe listen en smoezen bedacht om dat te voorkomen, zodat de hele zaak nu wanhopig lijkt en de oplossing ver te zoeken is […]”

“U weet dat ik geen behagen schep in lasteren en pochen. Nu ik tegen wil en dank genoodzaakt ben of ‘t een of ‘t ander te doen, zult U dat moeten toeschrijven aan de noodsituatie, waarin de vijanden mij hebben gedwongen.”

Apologie van Willem van Oranje (december 1580)

Centralisatiepolitiek onder Karel V - 3 plannen  

lezen blz. 60 en opschrijven

Veel zelfstandigheid

in ruil voor

Veel belasting

Koning wil kunnen besturen vanuit 1 punt

Minder zelfstandigheid

centralisatie

Besturen vanuit 1 punt

Karel en de moderne tijd

mensbeeld 

Mensen gingen zelf nadenken; volgen koning, kerk en Bijbel niet meer zomaar

ontdekkingsreizen

Handelaren hebben meer gezeien van dan Europa alleen. Er komen rijke handelsstden. 

Karel V heeft onderdanen die minder gehoorzaam zijn!

Karel en economie

- wereldwijde handel na de ontdekking van Columbus

- Schepen vol goud en zilver uit Zuid-Amerika

Karel en geld

- belasting

- inkomsten uit Amerika

Hoe bestuurde Karel zijn uitgestrekte rijk?

Wat zou hij over de onderstaande 3 dingen gezegd kunnen hebben?

religie 

''..."

centralisatie

"... ... ..."

belasting

"..."

Hoe bestuurde Karel zijn uitgestrekte rijk?

eenheid 

'Iedereen in mijn rijk is katholiek!'

centralisatie

'Iedereen in mijn rijk gehoorzaamt aan mij en mijn ambtenaren, ik ben die eigenwijze gewesten zat!'

belasting

'Iedereen betaalt mee aan mijn oorlogen!'

https:

Zelf aan het werk

Karel en de oorlog

 - oorlog tegen de Fransen

- oorlog tegen de Turken

- 'oorlog' tegen de Hervormers (protestanten)