3H koppelteken

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Spelling

Lesdoelen

Het doel van deze les:

Je leert wat een koppelteken is

Je leert hoe en wanneer je een koppelteken gebruikt

Theorie spelling H3

• Lees de volgende woorden:
• autoonderdeel - autoband - autoexpert
• meeademen - meebeleefd - meeeten
• skistok - skievenement - skijas
• mangoijs - schepijs - chocoladeijs
  
  
• Waarom is het lastig om deze woorden goed te lezen?

Het koppelteken

koppelteken

Theorie koppelteken

• om leesfouten te vermijden bij klinkerbotsing
  zo-even, stage-uren, radio-omroep, na-apen, tosti-ijzer

Klinkerbotsing?

Klinkerbotsing betekent dat er twee klinkers naast elkaar staan die je als één klank kunt lezen, terwijl ze bij verschillende lettergrepen horen. 

Bijvoorbeeld: stage-uren

ee - aa - oo - uu - ii - ie - ei - ij - au - ou - oe - ui

Vervolg theorie koppelteken

• bij dubbele achternamen
  Ernst Jansen-Steur, Hannie Werters- van de Hoek
• bij een functie, rang of titel
  assistent-bedrijfsleider, minister-president, adjunct-directeur
• in woorden met voorvoegsel 'niet-, non- , oud-, ex-,
  niet-roker, niet-alledaags
• tussen gelijkwaardige delen in een samenstelling
  woon-werkverkeer, haat-liefdeverhouding, peper-en-zoutstel

Theorie koppelteken

• om leesfouten te vermijden bij klinkerbotsing
  zo-even, stage-uren, radio-omroep, na-apen, tosti-ijzer
• in aardrijkskundige namen met een extra toevoeging
  Noord-Brabant, Zuid-Amerika, Midden-Nederland
• bij cijfers, letters en andere tekens
  $-teken, vmbo-leerling, 70-jarige, tbs-kliniek, 40+-kaas, CDA-lid

In naam gehuwde vrouw (of man)

Anja Hoekstra-Veenstra

Marijke Zondervan- de Vries

Inge Hoekstra-Nijen Twilhaar

 Bij gelijkwaardige woorden

Je kunt deze woorden ook omdraaien -> gelijkwaardig

• minister-president
  
• democratisch-liberaal
  
• kip-kerriesalade

Na een teken/cijfer/letters

%-teken

• 50-jarige
  
• cao-akkoord
  
• ook in samenstellingen met letters of letterwoorden die uit één of meer hoofdletters bestaan
• X-benen
• T-shirt

In samenstellingen die met Sint of St. beginnen

• Sint-Nicolaas
• Sint-bernardshond
• Sint-jakobsschelp
• St.- Maarten

Bij sommige voor- en achtervoegsels

• ex-vrouw
•  non-alcoholisch
• drive-in
• plug-in

In samenkoppelingen

• rood-wit-blauw
  
• staakt-het-vuren
  
• kant-en-klaar
  
• huis-aan-huisblad

Na een teken/cijfer/letters

%-teken

• 50-jarige
  
• cao-akkoord
  
• ook in samenstellingen met letters of letterwoorden die uit één of meer hoofdletters bestaan
• X-benen
• T-shirt

Noteer met of zonder koppelteken:
nietgoedgeldteruggarantie

Noteer met of zonder koppelteken:
stage+activiteit

Noteer met of zonder koppelteken:
cosmetica+industrie

Noteer met of zonder koppelteken:
seconde + werk

Noteer met of zonder koppelteken:
glas in lood raam

Noteer met of zonder koppelteken:
stage+uren

Ik snap dit

😒🙁😐🙂😃