Werkwoordspelling les 1 (pv tt en pv vt)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Werkwoordspelling

Lesdoelen

Werkwoordspelling:

- Je weet wat een persoonsvorm is en hoe je die kunt vinden.

- Je kunt de persoonsvorm in de tegenwoordige en verleden tijd goed schrijven.

Op welke manier
kun je persoonsvorm
vinden?

Op welke manier vind je de persoonsvorm?

- Tijdproef: zin in een andere tijd zetten (tt -> vt en vt -> tt)

- Getalproef: verander het getal van het onderwerp en de persoonsvorm verandert mee (enkv.-> meerv. en meerv. -> enkv.)

Tijdens de les Nederlands zit een leerling te slapen.

Tijdens de les Nederlands zat een leerling te slapen (= tijdproef).

Tijdens de les Nederlands zaten leerlingen te slapen (= getalproef).

Wanneer wordt het moeilijk?

1 Sommige zinnen bevatten werkwoorden die zowel met een -d of -t kunnen worden geschreven.

Het gebeurt weleens dat een haas wordt aangereden.

2 Sommige zinnen zijn samengesteld en bevatten twee persoonsvormen.

Het gebeurt weleens dat een haas wordt aangereden.

Soorten werkwoorden

Voor werkwoordspelling is het erg belangrijk dat je weet welke werkwoordsoorten er zijn:

- persoonsvorm: tijd- en getalproef

- infinitief

- voltooid deelwoord

Soorten werkwoorden

Voor werkwoordspelling is het erg belangrijk dat je weet welke werkwoordsoorten er zijn:

- persoonsvorm: tijd- en getalproef

- infinitief: hele werkwoord dat niet verandert bij een tijdsverandering

- voltooid deelwoord

Soorten werkwoorden

Voor werkwoordspelling is het erg belangrijk dat je weet welke werkwoordsoorten er zijn:

- persoonsvorm: tijd- en getalproef

- infinitief: hele werkwoord dat niet verandert bij een tijdsverandering

- voltooid deelwoord: eind van de zin, begint met ge-, be- of ver- (let op splitswerkwoorden: opgewacht)

Soorten werkwoorden

- Persoonsvorm: 

Op de eerste dag van school is er nog niet zoveel gebeurd.

- Infinitief: 

Heb je vanmorgen de groep vogels zien vliegen?

- Voltooid deelwoord: 

Op de eerste dag van school is er nog niet zoveel gebeurd.

Wat weet je nog van de spelling van een persoonsvorm in de tegenwoordige tijd?

Spelling pv tegenwoordige tijd

Ik-vorm:            als ik voor of achter de pv staat, als jij/je achter de pv staat, bij gebiedende wijs

Ik-vorm + t:      bij hij/zij/het (alle andere enkelvoudsvormen)

Hele ww:           bij meervoud

Ik word                      hij wordt / wordt zij

Word ik                      wij worden

Word jij / je              

Let op: gebiedende wijs (kies de ik-vorm van het ww)

Maak een zin met het werkwoord 'worden' in de gebiedende wijs.

Spelling tegenwoordige tijd

Ik-vorm:            als ik voor of achter de pv staat, als jij/je achter de pv staat, bij gebiedende wijs

Ik-vorm + t:      bij hij/zij/het (alle andere enkelvoudsvormen)

Hele ww:           bij meervoud

Ik word                      hij wordt / wordt zij

Word ik                      wij worden

Word jij / je              

Let op: gebiedende wijs (kies de ik-vorm van het ww)

Word toch eens volwassen!

Wat weet je nog van de spelling van een persoonsvorm in de verleden tijd?

Spelling verleden tijd

Sterke werkwoorden (klankveranderend)

Schrijf zo kort mogelijk op!

Zwakke werkwoorden (klankvast)

Gebruik 't k o f s ch i p -x

1 Zoek de stam van het werkwoord en kijk naar de laatste letter

- Staat de laatste letter in 't kofschip-x?  ik-vorm + te(n)

- Staat de laatste letter NIET in 't kofschip-x? ik-vorm + de(n)

2 Schrijf de ik-vorm van het werkwoord op en plak daarachter -te(n) of -de(n)

schrijf - schreef

vergeet - vergat

ben - was

beantwoord -beantwoordde

typ - typte

zet - zette

Oefenen werkwoordspelling tt/vt

1 De raket (verwoesten) afgelopen week een moskee in Istanbul.

2 Dat (gebeuren) eigenlijk nooit!

3 Terwijl Marc in zijn schrift de vraag (beantwoorden), (racen) Jonas naar de deur. (vt)

4 (worden) zo snel mogelijk groot.

5 Meneer Visser (snowboarden) over de witte pistes.

Antwoorden

1 De raket verwoestte afgelopen week een moskee in Istanbul.

2 Dat gebeurt eigenlijk nooit!

3 Terwijl Marc in zijn schrift de vraag beantwoordde, racete Jonas naar de deur.

4 Word zo snel mogelijk groot (= gebiedende wijs).

5 Meneer Visser snowboardt over de witte pistes.

Oefening pv, tt en vt

Huiswerk

Maken bovenstaande opdracht. 

Maak ook de digitale werkwoordspelling opdrachten van H5 en H6. 

Denk ook aan je mindmap!!