par. 3.5 kringlopen

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

3.5 Kringlopen

Startopdracht:

Maak opdr 2 (blz 178)

Klaar: Lezen blz 179.

Leerdoelen 3.5 les 1 

-Je kunt uitleggen wat de functies van organismen zijn in een voedselkringloop zijn.

-Je kunt de kringloop van fotosynthese en verbranding uitleggen.

-Je kunt beschrijven hoe stoffen doorgegeven worden in de koolstofkringloop.

-Je kunt beschrijven hoe stoffen doorgegeven worden in de stikstofkringloop. 

Hoe vormen organismen een voedselkringloop?

• Producenten > altijd planten
  - maken energierijke voedingstoffen
• Consumenten > planteneters/vleeseters/alleseters
• Afvaleters > eten resten van consumenten
• Reducenten > altijd bacteriën en schimmels
  - breken resten af tot mineralen, producenten (planten)
  gebruiken mineralen

Hoe gaat de kringloop van fotosynthese en verbranding?

• Fotosynthese
  - Koolstofdioxide + Water + Energie -> Glucose + Zuurstof
  
  
• Verbranding
  - Glucose + Zuurstof -> Energie + Koolstofdioxide + Water
  
  
• Wat bij het ene ontstaat wordt gebruikt bij de andere!

Hoe gaat de kringloop van fotosynthese en verbranding?

• Moleculen > kleine deeltjes waar stoffen uit bestaan
  - glucose is opgebouwd uit glucosemoleculen
  - water is opgebouwd uit watermoleculen
• Moleculen zijn opgebouwd uit atomen 
  - een glucosemolecuul bevat 3 soorten atomen:
  - koolstof > letter C
  - zuurstof > letter O
  - waterstof letter H

Maken

Eerste 8 minuten in stilte

Zelf bestuderen/doorlezen: 3.5

Maken: opdracht 1 t/m 15

(7 of hoger: opdr 3, 4, 5 ,7, 8, 11, 13) 

Klaar? Nakijken -> antwoorden staan op itslearning, daarna maken samenvatting of testjezelf 

3.5 Kringlopen

Startopdracht:

Schrijf de processen van fotosynthese en verbranding op in scheikundige formules. 

Onderstreep de letter C. 

Leerdoelen 3.5 les 2

-Je kunt uitleggen wat de functies van organismen zijn in een voedselkringloop zijn.

-Je kunt de kringloop van fotosynthese en verbranding uitleggen.

-Je kunt beschrijven hoe stoffen doorgegeven worden in de koolstofkringloop.

-Je kunt beschrijven hoe stoffen doorgegeven worden in de stikstofkringloop. 

Koolstofkringloop

De koolstofkringloop gaat over het doorgeven van het element (atoom) koolstof (C)

Koolstof zit onder andere in koolstofdioxide (CO₂) en glucose (C₆H₁₂O₆₎

Hoe gaat de kringloop van fotosynthese en verbranding?

• Fotosynthese
  - Koolstofdioxide + Water + Energie -> Glucose + Zuurstof
  
  
• Verbranding
  - Glucose + Zuurstof -> Energie + Koolstofdioxide + Water
  
  
• Wat bij het ene ontstaat wordt gebruikt bij de andere!

Hoe gaat de kringloop van fotosynthese en verbranding?

• Moleculen > kleine deeltjes waar stoffen uit bestaan
  - glucose is opgebouwd uit glucosemoleculen
  - water is opgebouwd uit watermoleculen
• Moleculen zijn opgebouwd uit atomen 
  - een glucosemolecuul bevat 3 soorten atomen:
  - koolstof > letter C
  - zuurstof > letter O
  - waterstof letter H

Koolstofkringloop

Bij de koolstofkringloop kijk je alleen naar het atoom koolstof --> dus de C

Tijdens fotosynthese en verbranding gaan de koolstofatomen van de ene stof over in de andere.

Dus van CO2, naar glucose, naar CO2

Hoe gaat de koolstofkringloop?

Hoe gaat de stikstofkringloop?

• De stikstofkringloop is een ander soort kringloop. Hierbij volg je het atoom stikstof.
• Stikstof zit in mineralen (nitraat) en in eiwitten
• Planten nemen stikstof op uit de bodem.
• Planten worden gegeten door dieren
• Dieren en planten worden opgeruimd door bacteriën en schimmels.

Stikstofkringloop

Bij de stikstofkringloop volg je het atoom stikstof --> aangegeven met een N

Het atoom N gaat van stikstof naar eiwit naar nitraat naar stikstof

Bacteriën en schimmels

Sommige bacteriën/schimmels kunnen stikstof uit de lucht halen, MAAR planten, dieren en mensen kunnen dat NIET. 

Bacteriën/schimmels zetten natuurlijk afval met om in nitraat.

Planten, dieren en mensen krijgen stikstof op een andere manier binnen.

Stikstofkringloop

1. Planten nemen nitraat op uit de bodem --> bouwen stikstof uit het nitraat in eiwitten in. 

2. Mensen en dieren eten planten of dieren en krijgen zo eiwitten binnen. 

3. Produceren van natuurlijk afval, daar zitten ook eiwitten in. 

4. Bacteriën zetten natuurlijk afval met stikstof om in nitraat.

Maken

Zelf bestuderen/doorlezen: 3.5

Maken: opdracht 8 t/m 25 

Klaar? Nakijken -> antwoorden staan op itslearning, daarna maken testjezelf 

In de koolstofkringloop worden door veel organismen stoffen verbrand. Welke organismen in de koolstofkringloop doen aan verbranding?

1. planten
2. dieren
3. dieren en schimmels
4. zowel planten, dieren als schimmels

Wat is stikstofkringloop?

1. Een proces waarbij stikstof alleen door planten wordt gebruikt
2. Een proces waarbij stikstof gecreëerd wordt
3. Een proces waarbij stikstof door verschillende organismen wordt omgezet
4. Een proces waarbij stikstof afgebroken wordt

Hoe neemt een plant stikstof op?

1. in de vorm van nitriet
2. in de vorm van eiwit
3. in de vorm van glucose
4. in de vorm van nitraat

Hoe wordt in een voedselketen stikstof doorgegeven?

1. als eiwit
2. als ammoniak
3. als nitraat
4. als glucose