Lesmateriaal les 1 - gaswisseling en uitscheiding

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Lesmateriaal les 1 

gaswisseling en uitscheiding

Definitie van inwendig milieu

(dia 1 van 6)

Inwendig = in het lichaam

Milieu = het geheel van voorwaarden en invloeden die voor een organisme, hetzij dier (inclusief de mens), plant of micro-organisme, van essentieel belang zijn.

Het inwendige milieu bestaat uit celplasma, lymfe,  bloedplasma en weefselvloeistof 

Inwendig milieu

(dia 2 van 6)

Het inwendige milieu bestaat uit celplasma, lymfe,  bloedplasma en weefselvloeistof 

Dus darmstelsel en ademhalingsstelsel behoren daar niet bij!

--> staat in contact met het uitwendige milieu!

De huid en de slijmvliezen vormen daarbij de beschermende laag tussen omgeving en inwendig milieu.

Inwendig milieu

(dia 3 van 6)

Het inwendige milieu bestaat uit celplasma, lymfe,  bloedplasma en weefselvloeistof.

Het constant houden van het inwendige milieu gaat door opname, opslag en uitscheiding van stoffen

Inwendig milieu

(dia 4 van 6)

Het inwendige milieu bestaat uit celplasma, lymfe,  bloedplasma en weefselvloeistof 

OPNAME

- Voedingsstoffen uit voedsel

- Zuurstof uit de longen

UITSCHEIDEN
- Water en afvalstoffen via de nieren

- Koolstofdioxide via de longen

Inwendig milieu

(dia 5 van 6)

Het inwendige milieu bestaat uit celplasma, lymfe,  bloedplasma en weefselvloeistof 

OPSLAG

Stoffen gaat UIT het inwendige milieu, maar blijven wel in het lichaam --> reserve voor later!

- Opslag van glycogeen in lever en spieren

- Opslag van vet in gele beenmerg en onder de huid.

• Insuline zet glucose om in glycogeen. 
• Glucagon zet glycogeen om in glucose.
• Opslag glycogeen in spieren en lever.

Dia 6 van 6

Bouw van de huid

(dia 1 van 5)

Huid heeft twee belangrijke functies

- Beschermt het lichaam tegen invloeden van buitenaf

- Gaat waterverlies (verdamping) tegen.

3 lagen

- Opperhuid

- Lederhuid

- Onderhuids Bindweefsel

Opperhuid

(dia 2 van 5)

De opperhuid bestaat uit

- Hoornlaag (dode huidlaag)

- Kiemlaag (levende huidlaag)

- Kiemlaag vult de hoornlaag steeds aan.

- Kiemlaag bevat pigment (kleurstof)

In de hoornlaag komen geen orgaantjes voor, in de kiemlaag alleen zenuwuiteinden (pijnpunten)

Pigment in de kiemlaag

(dia 3 van 5)

Cellen in de kiemlaag hebben pigment

Pigment is een kleurstof die je huid beschermt tegen zonlicht (UV- straling). 

Pigment wordt gemaakt door een pigmentcel.

Langdurige blootstelling aan UV- straling kan huidkanker veroorzaken.

Lederhuid en onderhuids bindweefsel

(dia 4 van 5)

Lederhuid bevat allemaal orgaantjes;

- talgklier (maakt talg)

- zweetklier (produceert zweet)

- warmtezintuigjes

- koudezintuigjes

- bloedvaten

- haartje + spiertje

- Tast- en drukzintuigen

In het onderhuids bindweefsel liggen allemaal vet opgeslagen

- reservestof 

- isolatie

Regeling lichaamstemperatuur

(dia 5 van 5)

Lichaamstemperatuur: ongeveer 37 graden

Als het warm is;

- ga je meer zweten

- haartjes plat

- bloedvaten worden wijder

- minder verbranden

Als het koud is;

- zweet je niet

- haartjes rechtop

- bloedvaten worden nauwer

- Meer verbranden (om lichaam op temperatuur te krijgen)