3.5 Een kerkelijke scheuring

Verregaande verandering 
3.5 Een kerkelijke scheuring
1 / 44
next
Slide 1: Slide

This lesson contains 44 slides, with interactive quizzes, text slides and 3 videos.

Items in this lesson

Verregaande verandering 
3.5 Een kerkelijke scheuring

Slide 1 - Slide

Leerdoelen 
H4: Ik kan een omschrijving geven van de Reformatie.
S4.1 Ik kan aan de hand van drie voorbeelden verklaren waarom ontevredenheid ontstond over het functioneren van de christelijke kerk. (r)

S4.2 Ik kan drie gevolgen van de splitsing van de christelijke kerk noemen en uitleggen. (r)

S4.3 Ik kan uitleggen waarom Luther kan worden gezien als een sleutelfiguur tijdens de Reformatie en als een voorbeeld voor andere hervormers. (r)



























Slide 2 - Slide

ontevredenheid over de christelijke kerk
16e eeuw > elke gelovige van de christelijke kerk (katholieke geloof)
Paus in Rome was de hoogste leider


Slide 3 - Slide

ontevredenheid over de christelijke kerk
16e eeuw > elke gelovige van de christelijke kerk (katholieke geloof)
Paus in Rome was de hoogste leider

Loop van de tijd ontwikkeling van de macht
  • Paus had veel macht 

Slide 4 - Slide

ontevredenheid over de christelijke kerk
16e eeuw > elke gelovige van de christelijke kerk (katholieke geloof)
Paus in Rome was de hoogste leider

Loop van de tijd ontwikkeling van de macht
  • Paus had veel macht 
  • Geestelijke (1e stand) keek iedereen tegenop

Slide 5 - Slide

ontevredenheid over de christelijke kerk
Hier kwam in de 15e en 16e eeuw verandering in

Maarten Luther (1483 - 1546)
  • Monnik 
  • Leraar uit het Duitse Wittenberg 

1510 - 1511 ging hij naar Rome om te vragen of Paus Julius II voor zelfstandigheid van zijn kloosterorde zonder bemoeienis van anderen.

Hier kwam Luther achter een aantal zaken die niet helemaal klopte. Hij schreef in 1517 het volgende: 

Slide 6 - Slide

ontevredenheid over de christelijke kerk
1. Julius II wilde de Sint-Pietersbasiliek verfraaien 
Aflaat moest voor het geld zorgen


Slide 7 - Slide

ontevredenheid over de christelijke kerk
1. Julius II wilde de Sint-Pietersbasiliek verfraaien 
Aflaat moest voor het geld zorgen

2. Geestelijken leven niet volgens de bijbel
Bisschoppen leven niet in soberheid > eenvoud


Slide 8 - Slide

ontevredenheid over de christelijke kerk
1. Julius II wilde de Sint-Pietersbasiliek verfraaien 
Aflaat moest voor het geld zorgen

2. Geestelijken leven niet volgens de bijbel
Bisschoppen leven niet in soberheid > eenvoud

3. Ketters werden gemarteld omdat ze aangegeven 
waren door de kerk


Slide 9 - Slide

ontevredenheid over de christelijke kerk
1. Julius II wilde de Sint-Pietersbasiliek verfraaien 
Aflaat moest voor het geld zorgen

2. Geestelijken leven niet volgens de bijbel
Bisschoppen leven niet in soberheid > eenvoud

3. Ketters werden gemarteld omdat ze aangegeven 
waren door de kerk

4. Paus had een eigen wetboek met regels en wetten
die niet in de bijbel staan

Slide 10 - Slide

Wie was de hoogste leider van de christelijke kerk in de zestiende eeuw?
A
De koning van Frankrijk
B
De paus in Rome
C
De keizer van het Heilige Roomse Rijk
D
De aartsbisschop van Canterbury

Slide 11 - Quiz

Wat was een van de redenen waarom Maarten Luther kritiek had op de kerk?
A
De kerk weigerde nieuwe kunstwerken te accepteren
B
De kerk verbood het gebruik van muziek in diensten
C
De kerk stond geen vertaling van de Bijbel toe
D
De kerk verkocht aflaten om geld in te zamelen

Slide 12 - Quiz

Hoe leefden veel geestelijken volgens Maarten Luther?
A
In armoede en eenvoud
B
Volgens de Bijbelse voorschriften
C
In rijkdom en luxe
D
Als rondreizende predikers

Slide 13 - Quiz

Wat deed de kerk met ketters volgens de tekst?
A
Ze werden geëerd en gerespecteerd
B
Ze werden gemarteld en streng gestraft
C
Ze werden opgenomen in de kerkelijke hiërarchie
D
Ze werden genegeerd en vermeden

Slide 14 - Quiz

Wat is geen voorbeeld waarom er ontevredenheid ontstond over het functioneren van de christelijke kerk in de zestiende eeuw
A
Aflaat verkopen
B
Geestelijke leven niet volgend de bijbel
C
Paus past de bijbel aan
D
Ketters worden zwaar gestraft

Slide 15 - Quiz

Slide 16 - Video

Aan de slag...
Maak opdracht:

HAVO: 1 - 2 - 3 
VWO: 1 + 2

Klaar? tijd voor een verhaal of leerdoelenblad aanvullen of een samenvatting maken van de les. 

Slide 17 - Slide

Verregaande verandering 
3.5 Een kerkelijke scheuring

Slide 18 - Slide

Leerdoelen 
H4: Ik kan een omschrijving geven van de Reformatie.
S4.1 Ik kan aan de hand van drie voorbeelden verklaren waarom ontevredenheid ontstond over het functioneren van de christelijke kerk. (r)

S4.2 Ik kan drie gevolgen van de splitsing van de christelijke kerk noemen en uitleggen. (r)

S4.3 Ik kan uitleggen waarom Luther kan worden gezien als een sleutelfiguur tijdens de Reformatie en als een voorbeeld voor andere hervormers. (r)



























Slide 19 - Slide

De Reformatie 
De klachten van Luther leidden tot een Reformatie of hervorming
Hij schreef 95 stellingen op die niet klopte 
Maarten Luther wilde de kerk veranderen

31 oktober 1517
95 stellingen op universiteit wittenberg


Slide 20 - Slide

De Reformatie 
De klachten van Luther leidden tot een Reformatie of hervorming
Hij schreef 95 stellingen op die niet klopte 
Maarten Luther wilde de kerk veranderen

31 oktober 1517
95 stellingen op universiteit wittenberg

Met behulp van boekdrukkunst werden zijn
ideeën snel verspreid
Aanhangers genaamd: Protestanten 

Slide 21 - Slide

De Reformatie
Paus Leo X was het niet mee eens en stuurde een bul (tot orde roeping)
Luther moest zijn woorden terug nemen


Slide 22 - Slide

De Reformatie
Paus Leo X was het niet mee eens en stuurde een bul (tot orde roeping)
Luther moest zijn woorden terug nemen

Luther verbrand de bul en pauselijke wetboek
Hij stond achter zijn kritiek

Slide 23 - Slide

De Reformatie
Paus Leo X was het niet mee eens en stuurde een bul (tot orde roeping)
Luther moest zijn woorden terug nemen

Luther verbrand de bul en pauselijke wetboek
Hij stond achter zijn kritiek

Paus was woedend
Luther en zijn aanhangers uit de kerk
Rooms katholiek / Protestant 

Slide 24 - Slide

Slide 25 - Video

Aan de slag...
Maak opdracht:

HAVO: 4 +5
VWO: 3

Klaar? tijd voor een verhaal of leerdoelenblad aanvullen of een samenvatting maken van de les. 

Slide 26 - Slide

Verregaande verandering 
3.5 Een kerkelijke scheuring

Slide 27 - Slide

Leerdoelen 
H4: Ik kan een omschrijving geven van de Reformatie.
S4.1 Ik kan aan de hand van drie voorbeelden verklaren waarom ontevredenheid ontstond over het functioneren van de christelijke kerk. (r)

S4.2 Ik kan drie gevolgen van de splitsing van de christelijke kerk noemen en uitleggen. (r)

S4.3 Ik kan uitleggen waarom Luther kan worden gezien als een sleutelfiguur tijdens de Reformatie en als een voorbeeld voor andere hervormers. (r)



























Slide 28 - Slide

In discussie met keizer Karel V
Karel V was keizer van het Heilige Roomse Rijk (Duitse rijk)
Rijk was zo groot dat hij mensen onder zich had om het land te besturen
Hertogen, graven en keurvorsten > kiezen de keizer



Slide 29 - Slide

In discussie met keizer Karel V
Karel V was keizer van het Heilige Roomse Rijk (Duitse rijk)
Rijk was zo groot dat hij mensen onder zich had om het land te besturen
Hertogen, graven en keurvorsten > kiezen de keizer

Karel V was streng gelovig + eenheid in zijn rijk
Luther moest verbannen worden


Slide 30 - Slide

In discussie met keizer Karel V
Karel V was keizer van het Heilige Roomse Rijk (Duitse rijk)
Rijk was zo groot dat hij mensen onder zich had om het land te besturen
Hertogen, graven en keurvorsten > kiezen de keizer

Karel V was streng gelovig + eenheid in zijn rijk
Luther moest verbannen worden
Keurvorsten waren het er niet mee eens
keurvorst Frederik III

Slide 31 - Slide

In discussie met keizer Karel V
1521 Rijksdag van Worms 
bestuurders van alle Duitse gebieden te samen over
toekomst Luther en aanhangers


Maarten Luther
Keizer Karel V

Slide 32 - Slide

In discussie met keizer Karel V
1521 Rijksdag van Worms 
bestuurders van alle Duitse gebieden te samen over
toekomst Luther en aanhangers

Luther kreeg zijn laatste kans om zijn woorden 
terug te nemen
Dit deed hij niet > Karel V was woedend 


Slide 33 - Slide

In discussie met keizer Karel V
1521 Rijksdag van Worms 
bestuurders van alle Duitse gebieden te samen over
toekomst Luther en aanhangers

Luther kreeg zijn laatste kans om zijn woorden 
terug te nemen
Dit deed hij niet > Karel V was woedend 

Edict van Worms uitgevaardigd 
Luther werd vogelvrij verklaard

Slide 34 - Slide

In discussie met keizer Karel V
Luther liep gevaar 
Keurvorst Frederik III liet Luther ontvoeren naar Kasteel Wartburg

Luther heeft hier de bijbel vertaald van het Latijns 
naar het Duits

Slide 35 - Slide

Waarom heeft Maarten Luther de bijbel vertaald naar het Duits?

Slide 36 - Open question

In discussie met keizer Karel V
Luther liep gevaar 
Keurvorst Frederik III liet Luther ontvoeren naar Kasteel Wartburg

Luther heeft hier de bijbel vertaald van het Latijns 
naar het Duits

Zo kon iedereen de bijbel lezen zonder hulp van
een geestelijke

Slide 37 - Slide

In discussie met Karel V
Veel keurvorsten kwamen in verzet tegen godsdienstbeleid
1555 Vrede van Augsburg 

cuius regio eius religio (wiens gebied, diens religie)
Voortaan mochten de Duitse vorsten zelf kiezen welk geloof ze hadden


Slide 38 - Slide

In discussie met Karel V
Veel keurvorsten kwamen in verzet tegen godsdienstbeleid
1555 Vrede van Augsburg 

cuius regio eius religio (wiens gebied, diens religie)
Voortaan mochten de Duitse vorsten zelf kiezen welk geloof ze hadden

Voor de katholieke keizer was dit een nederlaag
Zowel politiek als religieus 

Slide 39 - Slide

Sleep de zinnen in chronologische volgorde
Luther is in Rome en stoort zich aan gedrag geestelijken
Luther schrijft de 95 stellingen
Luther schrijft de Bijbel in het Duits
Karel V verklaart Luther vogelvrij

Slide 40 - Drag question

Waarom was het voor Karel V een nederlaag op zowel religieus gebied als op politiek gebied?
A
geen religieuze eenheid meer
B
De paus kreeg zo meer macht
C
De Duitse vorsten kregen zo meer macht
D
Luther kreeg meer mach

Slide 41 - Quiz

Slide 42 - Video

Aan de slag...
Maak opdracht:

HAVO: 6 - 7 - 8 - 9 - 10
VWO: 4 - 5 - 6 - 7 

Klaar? tijd voor een verhaal of leerdoelenblad aanvullen of een samenvatting maken van de les. 

Slide 43 - Slide

Slide 44 - Slide