klas 3h hoofdstuk 3 paragraaf 3.1

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 3

Paragraaf 3.1

Leerdoelen

* Je kunt uitleggen wat een energiebron is

* Je kunt zes energiebronnen beschrijven

* Je kunt kenmerken van energiebronnen benoemen

* Je kunt de ideale energiebron beschrijven

* Je kunt vier kenmerken van de energietransitie benoemen

* Je kunt de zwaarte-energie berekenen

* Je kunt energieomzettingen weergeven in een energiestroomdiagram waarbij de hoeveelheid energie voor en na de omzetting niet verandert

Energiebronnen

Leveranciers van een bruikbare soort energie noemen we: energiebronnen

Voorbeelden van energiebronnen zijn: fossiele brandstoffen, biomassa, wind, atoomsplijting, zon en aardwarmte

Energieomzetters

Energieomzetters kunnen de energie uit een energiebron gebruiken om er één of meerdere andere soort(en)  energie van te maken

Bijvoorbeeld:

Mixer: Ee → Ek + Q

Houtvuur: Echem → Es + Q

Voor en na de energieomzetting is de totale hoeveelheid energie gelijk. Dit noem je: De wet van behoud van energie.

Meer weten?

Energieomzettingen (t/m 8 min 45 s):

https://schooltv.nl/video/kernpunt-afl16-energieomzettingen-verbrandingsreacties/

Energie-stroomdiagram:

https://www.youtube.com/watch?v=YsUc2SShrk8

https://www.youtube.com/watch?v=UxLV4ndX_Cg

Zwaarte-energie

Zwaarte-energie is energie die voorwerpen hebben die naar beneden kunnen vallen

Bijvoorbeeld: water in een waterkrachtcentrale. Als het water naar beneden valt, wordt de zwaarte-energie omgezet in bewegingsenergie en daarna in elektrische energie

Of: een bal die op het dak ligt. Als de bal naar beneden valt, wordt de zwaarte-energie omgezet in bewegingsenergie

Rekenen met zwaarte energie

https://www.youtube.com/watch?v=PlVIhldQv2M

Ez = m * g * h

Ez = zwaarte-energie in Joule

m = massa in kg

g = gravitatieconstante: op aarde 9,8 N/kg

h = hoogte in meter

In een stuwmeer valt per dag 5 miljoen liter water naar beneden vanaf 30 meter hoogte. Hoeveel energie levert dit op? Gebruik E = m * g * h

In een stuwmeer valt per dag 5 miljoen liter water naar beneden vanaf 30 meter hoogte. Hoeveel energie levert dit op? Gebruik E = m * g * h

5 miljoen liter water = 5 miljoen kg water

m = 5 000 000 kg

g = 9,8 N/kg

h = 30 m

Ez = m * g * h = 5 000 000 * 9,8 * 30 = 1 470 000 000 J = 1470 MJ

Huiswerk

Paragraaf 3.1 opg 1 t/m 9