8.2 Politiek-maatschappelijke stromingen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4,5

H8 Burgers en stoommachines

8.2 Politiek-maatschappelijke stromingen

Leerdoel

Aan het einde van deze les kunnen jullie onderscheid maken tussen drie maatschappelijk-politieke stromingen: liberalisme, nationalisme en socialisme.

na 1800: klassensamenleving

voor 1800: standensamenleving

Congres van Wenen

• De winnaars van Waterloo kwamen samen om te overleggen
  
• Terug naar het ancien regime: Veel ontevredenheid

voorrechten adel en kerk hersteld en burgerrechten beperkt

- Heilige Roomse Rijk blijft verdeeld

Liberalen

• Streven naar vrijheid.
• Vrijheid van meningsuiting, persvrijheid en vrijheid van economie.
• Zo min mogelijk regels en wetten.

Nationalisme

Natie-staat

Ieder volk heeft recht op een eigen staat

Socialisme

Streven naar gelijkheid

Verschil tussen arm en rijk verkleinen

Vooral een beweging van arbeiders

Communisme

Marxisme:

• steeds kleiner wordende groep wordt steeds rijker
• dictatuur van het proletariaat --> ultieme gelijkheid

Twee mogelijkheden tot verandering:

• Gelijkheid via geweld: communisme
  
• Gelijkheid via parlement: sociaaldemocratie

Conservatisme

• Restauratie
• ''alles'' bij het oude houden
• tegen volksinvloed

1830: revoluties in Europa

Frankrijk: nieuw koningshuis met meer rechten voor burgers

Zuidelijke Nederlanden scheidden zich af: België

Agressief nationalisme

• eigen natie verheerlijken 
• afzetten tegen andere naties
• eigen verleden verheerlijken

1870-1871

Frans-Pruisische oorlog

1871:

Oprichting Duitse keizerrijk

Bismarck

Eenheid niet door praten en meerderheidsbesluiten, maar door ijzer & bloed

Verschillende ''Ismen'' zorgen voor verdeeldheid en verzwakking

Kulturkampf: loyaliteit aan de staat

1870

Eenwording Italië