5.2 Onderzoek doen + Planten groeien 2023

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

5.2 Onderzoek + planten groeien

Wat gaan we doen vandaag? 

- Practica doen

- Biologisch momentje van de dag

- Leerdoelen

- Theorie 5.2

Tijd over: HW maken 5.2

Practica doen:

- Wortelharen bekijken en schematisch tekenen.

- DEMO Stengel kleurstof.

- DEMO Kruidachtige- en houtachtige planten

- Kastanje tak natuurgetrouw tekenen

Het 'biologische momentje' van de dag...

Coco de mer - Het grootste zaad ter wereld!

De coco de mer (Lodoicea maldivica) leeft op de Seychellen.

De vrucht van de boom, ook  zeekokosnoot genoemd, bevat het grootste zaad van alle bekende plantensoorten.

De vrucht heeft zes tot zeven jaar nodig om te rijpen; een volgroeide vrucht kan een diameter van 40–50 cm hebben en 15–30 kg wegen.

De zeelieden die de vrucht voor het eerst drijvend op de Indische Oceaan tegenkwamen vonden dat deze een treffende gelijkenis had met het achterwerk van een vrouw...

Leerdoelen: 

Na deze les kan je:

• Je kan uitleggen hoe celdeling bij o.a. planten in zijn werk gaat en dit toepassen.
• Je kan het begrip ‘groei’ uitleggen.
• Je kan het begrip ‘ontwikkeling’ uitleggen.
• Je weet het verschil tussen groei en ontwikkeling.
• Je kan de onderdelen van een pitje benoemen en weet welke functie ze hebben.
• Je kan uitleggen waarom een wortel naar beneden groeit en een stengel omhoog.
• Je kan uitleggen wat de functie is van knopschubben.
• Je kan benoemen hoe oud een tak/boom is en uitleggen waarom.
  

Zonnebloemwerkstuk

Hoe gaat het hiermee? 

Inleverdata: week 4.

Start uitleg 5.2

Planten groeien

Celdeling:

• Cellen planten zich niet voort maar delen zichzelf in nieuwe cellen. = celdeling.
  
    1 -2 – 4 – 8 – 16 – enz.
  
  
• Bij planten vooral in uiteinde stengels/wortels (groeipunten).
  
• Celdeling gaat als volgt:
    moedercel – (cel)kerndeling – celdeling – plasmagroei (+ wateropname vacuole) = 2
    dochtercellen.
  
  
• Specialiseren of blijven delen.
  
• Zie bron 5 blz. 136 KK!
  

Groei en ontwikkeling: 

• Groei = groter en zwaarder worden (celdeling → nieuwe cellen).
• Ontwikkeling = veranderingen (nieuwe delen)aan het organisme.
  
  
  
• Voortplantingsstelsel plant: bloemen → vruchten → zaden.

Onderdelen + functie boon LR!

 1. Zaadhuid: bescherming.

2. Poortje: water opnemen.

3. Navel: hechtingsplaats zaad/peul.

4. Hartvormig bultje: x

5. Worteltje: water opnemen.

6. Blaadjes: fotosynthese

7. Zaadlob: reservevoedsel kiem.

8. Kiem: ontstaan kiemplantje.

Bron 2 en 3 blz. 135 KK!

Waarom groeien stengels omhoog en wortels naar beneden?

• Wortels: Zwaartekracht trekt aan cellen met zetmeelkorrels.
    Zetmeelkorrels zakken onderin de cel = signaal om recht naar beneden te groeien!
  
  
• Stengels: Reageren op zonlicht. Bij schaduw extra celgroei = extra wateropname.
    Stengel buigt dan omhoog naar het licht.
  

 Zie bron 6 +7 blz. 136/137 KK!

Bomen: 

• Jaarring: Leeftijd (aantal vaten ontstaan in één jaar).
    Oudste hout middenin.
  
  
• Voorjaar: vorming nieuwe vaten (transport nieuwe bladeren).
   Herfst: vaten verharden (vermindert transport d.m.v bladafval).
  
  
  
• Bast: bescherming.
  
• Gunstige/ongunstige omstandigheden.
  

Einde