Paragraaf 3.1: Het leven in de Sovjet-Unie

3.1: Leven in de Sovjet-Unie

Na een burgeroorlog ontstond de Sovjet-Unie; een totalitaire staat met Stalin als een paranoïde leider. Veel mensen werden vervolgd. Er kwam een planeconomie en collectivisatie.

Leerdoelen 3.1

3.1A: Je kunt uitleggen op welke manier de Sovjet-Unie is ontstaan.

3.1B: Je kunt beargumenteren waarom de Sovjet-Unie een totalitaire staat was.

3.1C: Je kunt het verband leggen tussen het aantreden van Joseph Stalin als leider van de Sovjet-Unie en het begin van de terreur.

3.1D: Je kunt verklaren waarom de vijfjarenplannen en de collectivisatie van de landbouw passen bij de ideologie van het communisme. 

Onrust in Rusland

• Rusland: Zeer ongelijke verdeling rijkdom en macht
• Door WOI nog meer armoede: volksopstand tegen de tsaar
• Tsaar treed af, nieuwe machthebbers konden grote problemen niet oplossen

3.1A

Burgeroorlog

• Communisten nemen de macht over, burgeroorlog breekt uit door grote weerstand tegen communisme, witte leger (tsaar) tegen rode leger (communisten)
• Leider: Vladimir Lenin
• Geheime politie: tegenstanders oppakken, martelen, doodschieten en naar strafkampen sturen

3.1A/B

Oprichting Sovjet-Unie

• Na 4 jaar winnen communisten burgeroorlog, stichten Sovjet-Unie (1922)
• Totalitaire staat: Overheid heeft alle macht, heeft grote invloed op het leven van de burgers. Individu is onbelangrijk!

3.1B

Joseph Stalin

• Leider communisten na dood Lenin (1928)
• Veel wantrouwen: dacht dat iedereen continu saboteerde. Vooral de intelligentia!
• Manier van regeren wordt het stalinisme genoemd...
• Leider Sovjet-Unie tot aan zijn dood in 1953 (kettingroker..)

3.1C

Stalinisme

• Totalitair
• Persoonsverheerlijking
• Indoctrinatie en censuur
• Terreur; vervolging van alles wat verdacht was!
• Politieke zuiveringen
• Volk werd in de gaten gehouden door de geheime politie

3.1C

Terreur

• Terreur: Miljoenen mensen oppakken en martelen om ze vervolgens dood te schieten of naar een strafkamp te sturen.
  
• Iedereen kon verrader zijn!
  
• Showprocessen: Rechtszaak waarvan uitkomst van tevoren vaststaat (schuldig)

3.1C

Planeconomie

• Planeconomie: Overheid beslist welke producten en hoeveel een bedrijf of fabriek moest maken. Gedachte: Hogere productie, daardoor meer (economische) macht
• Platteland: Boerderijen werden samengevoegd.
  
• Collectivisatie moest voor hogere opbrengst zorgen. Iedereen die hiertegen was werd vermoord!
  
• Resultaat: Lagere opbrengst, hongersnood, miljoenen slachtoffers (o.a. Oekraïne)

3.1D

Vijfjarenplannen

• Doel: Van een landbouwsamenleving naar industriële samenleving
  
• Gedwongen collectivisatie, dwangarbeid, hoge aantallen die gehaald moesten worden
  
• “In 10 jaar een achterstand van 100 jaar in lopen”

3.1D