Havo2 les 24

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

havo 2 les 24

hoofdstuk 4: Verlichting en Revolutie

4.3 Verlichting, theorie en praktijk

Leerdoelen

1. Je kunt uitleggen hoe het Ancien Regime zorgde voor onderdrukking van de derde stand

 2. Je kunt oorzaak-gevolg relaties herkennen en toepassen m.n. gericht op de Verlichting t.o.v. groeiende verzet tegen de heersers

 

Wat is géén onderdeel van de Trias Politica?

1. Wetgevende macht
2. Uitvoerende macht
3. Rationele macht
4. Rechtsprekende macht

Wetgevende macht

Uitvoerende macht

Rechtsprekende macht

Montesquieu

John Locke

Trias Politica

rationalisme

natuurrechten

Leven, vrijheid, bezit

Boek;  Perzische brieven

Uitleg

Frankrijk vóór de Franse Revolutie. 

Standenmaatschappij

= een samenleving die verdeeld is in sociale

 lagen, waarbij sommige standen veel meer

 rechten hebben dan andere standen. 

Drie standen: 

Uitleg

Aan het hoofd van deze standenmaatschappij stond de koning. Deze regeerde met absolute macht. 

Het 'oude regime' of de oude verdeling van de macht werd ook wel het Ancien Regime genoemd. 

De koning en de eerste twee standen verdeelden de macht onder elkaar. De derde stand had niets te zeggen. 

De Drie Standen

    De Koning

Geestelijkheid

Adel 

Burgerij

De geestelijkheid

Mensen met een functie in de katholieke kerk. 

- Bezaten ongv. 10% van alle grond van Frankrijk. 

- Betaalden geen belasting

- Duidelijke hiërarchie 

De enige toegestane religie in Frankrijk. Dat zagen de Verlichte denkers graag anders.  

Weet je het nog? De hiërarchie van de katholieke kerk. 

Sleep de juiste componenten naar de juiste plaats (boven belangrijk, onder minder belangrijk

Kardinaal

Priester

Paus

bisschop

De adel

Mensen die lid waren van vaak machtige families met een stamboom van aanzien. 

- Hadden vaak titels als baron of graaf

- Traden in militaire dienst voor hun koning

- Bezaten grond waar boeren voor hen moesten werken in ruil voor bescherming. 

- Hoefden geen belasting te betalen

De burgerij

De rest van de bevolking (zo'n 90 %). Van rijke koopman tot loonarbeider. De verscheidenheid tussen deze mensen was heel groot. Echter, ze hadden twee zaken gemeen: 

1. Ze hadden geen politieke macht

2. Zij moesten als enige stand belasting betalen. 

Waarom sloegen de ideeën van Verlichtingsdenkers als Rousseau, die zei dat iedereen vrij geboren is en niemand over een persoon mag beslissen zonder dat hij er zelf mee instemt, voornamelijk bij de Derde Stand aan en niet bij de eerste twee?

Boeren en belasting

Het gros van de Derde Stand waren boeren. De boeren moesten vaak werken voor de eerste twee standen die de grond daadwerkelijk bezaten. De boeren moesten verschillende soorten belasting betalen: 

- Pacht (het huren van de landbouwgrond en/of de woongrond)

- Grondbelasting

- Gabelle; zoutbelasting. Iedereen moest een verplichte hoeveelheid zout kopen; zo'n 7 pond p.p. per jaar!

Daarnaast moesten de boeren ook nog herendiensten verrichten voor hun landheer. 

Leerdoelen

1. Je kunt uitleggen hoe het Ancien Regime zorgde voor onderdrukking van de derde stand

 2. Je kunt oorzaak-gevolg relaties herkennen en toepassen m.n. gericht op de Verlichting t.o.v. groeiende verzet tegen de heersers