H4 BSM EHBSO paragraaf 1.4

• BSM
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

EHBSO

Eerst Hulp Bij Sport Ongevallen

Definities

• Een sportblessure is een letsel dat ontstaat door een plotselinge gebeurtenis tijdens sportbeoefening of dat geleidelijk ontstaat als gevolg van sportbeoefening.
• Blessurepreventie is het toepassen van maatregelen en adviezen ten behoeve van sporters en begeleiders ter voorkoming van sportletsels of verergering of herhaling van letsels.

Blessurepreventie

• Primaire blessurepreventie: voorkomen van blessures (conditie op peil, dragen helm, fair play etc.)
• Secundaire blessurepreventie: verminderen van opkomende blessures (herkennen overbelasting, spierpijn, kramp etc.)
• Tertiaire blessurepreventie: voorkomen van het verergeren van een bestaande blessure (eerste hulp, rust, fysiotherapie etc.)

Stelling

De jaarlijkse kosten door sportblessures worden geschat op 1,27 miljard euro (€ 1.270.000.000,-). Sporters zouden een hogere verzekeringspremie moeten betalen!

Ik ben het eens/oneens met de stelling!

1. Eens, het kost meer dan niet sporten
2. Oneens, niet sporters kosten meer

Blessurepreventie

Onvoldoende bewegen

• Directe kosten            1,3 miljard
• Indirecte kosten        2,6 miljard
• Totaal                              3,9 miljard

Sportblessures                                                                                Verschil 2,63 miljard

• Directe kosten           380 miljoen                                       
• Indirecte kosten       890 miljoen
• Totaal                             1,27 miljard

Oorzaken blessures

• Endogene blessures: veroorzaakt door factoren die in het lichaam gelegen zijn.
• Exogene blessures: veroorzaakt door factoren die buiten het lichaam gelegen zijn.
• Acute blessures: blessures die plotseling optreden (3/4).
• Chronische blessures: blessures die langdurig en slepend van aard zijn (1/4)
• De bovenste twee en onderste twee komen in combinatie voor!

Wat zijn chronisch endogene blessures?

1. Zweepslag / breuk in voetbeentje na 4-daagse
2. Tenniselleboog / springersknie
3. Herhaaldelijke klappen op hoofd / kneuzing
4. Bloeding / tenniselleboog

Soorten blessures

• Acuut exogeen: Ontstaat door direct inwerkend geweld van buitenaf (bv. trap tegen de enkel).
• Acuut endogeen: Ontstaat door relatief kleine overbelasting (bv. zweepslag)
• Chronisch exogeen: Ontstaat door herhaaldelijk direct inwerkend geweld van buitenaf (bv. Marco van Basten zijn enkel).
• Chronisch endogeen: Ontstaat door herhaaldelijke overbelasting (bv. tenniselleboog / periostitis).

Endogene factoren

• Conditie (trainingsopbouw!)
• Goede gezondheid en lichaamsverzorging
• Volledig herstel na blessure(s)
• Voorbereiding op de belasting (warming-up)
• Afbouwen van de sportactiviteit (cooling-down)
• Sportspecifieke vaardigheid (techniek)
• Aanleg en bouw (bv. turner / basketballer)
• Leeftijd / ervaring
• Mentaliteit

Exogene factoren

• Karakter van de sport (topsport, recreatief, contact etc.)
• Materiaal (beschermers,  sticks, kleding etc.)
• Accommodatie (ondergrond, binnen-buiten etc.)
• Wedstrijdleiding
• Trainers / coaches (periodisering, preventie etc.)
• Fair Play

Preventiemaatregelen

• Pas de intensiteit van de beoefening aan aan je fysieke gesteldheid 
• Zorg voor een goede conditie / gezondheid
• Bereid je in je trainingen conditioneel en technisch goed voor op de wedstrijd
• Train altijd onder deskundige begeleiding
• Warming-up / cooling-down
• Beschermende en ondersteunende kleding, schonen, bandages en materiaal
• Houd je aan de regels van Fair Play

Blessurebehandeling

1. GEVAAR, veiligheid voor jezelf, omstanders en het slachtoffer
2. Geruststellen
3. Beoordelen blessure (kijken en vragen)
4. Professionele hulp inschakelen (112!)
5. Slachtoffer op de plaats verzorgen

UTV!

Wat doe je bij een verzwikking van een enkel?

ICE regel

1. Koelen (Maximaal 10 minuten met lauw stromend water / coldpack) Let op dit staat anders in het boek!
2. Immobiliseren (niet meer bewegen)
3. Compressie (druk)
4. Elevatie (getroffen lichaamsdeel omhoog, bij voorkeur boven het hart)

Blessures behandelen

In het boek staan van blz 74 t/m 82 allemaal mogelijke blessures met hun kenmerken en behandelingen.

Die moet je kennen.

UTV!