economische crisis paragraaf 2

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Vandaag

• hoog,- en laagconjunctuur
• conjunctuurbeleid  (anti-cyclisch en pro-cyclisch)
• automatische conjunctuurstabilisatoren
• herhaling multiplier (lesbrief Modellen)
• inverdieneffect

Economische conjunctuur

Conjunctuurbeleid

Middels hogere of lagere belastingen en  hogere of lagere overheidsuitgaven kan de overheid invloed uitoefenen op de conjunctuur. 

Het beleid van de overheid kan pro-cyclisch en anti-cyclisch zijn.

Wat betekent dit en wat zijn de gevolgen?

Anti-Cyclisch

Tegen de conjunctuur in

Hoogconjunctuur:

B Omhoog (EV(C) daalt)

O Omlaag (EV daalt)

Laagconjunctuur:

B Omlaag (EV (C) stijgt)

O Omhoog (EV stijgt)

Pro-Cyclisch

Met de conjuctuur mee

Hoogconjunctuur

B Omlaag (EV(C) Stijgt)

O Omhoog (EV Stijgt)

Laagconjunctuur

B Omhoog (EV (C) Daalt)

O Omlaag (EV Daalt)

Automatische stabilisatoren

- Progressieve belastingen

- Inkomensafhankelijke uitkeringen, een deel van je inkomen  blijft behouden, zo kun je blijven besteden. 

Herhaling

Eind vorig schooljaar hebben we in lesbrief economische modellen kennis gemaakt met 'de multiplier'

In de volgende dia's even een opfriscursus: hoe zat het ook alweer?

Multiplier

Wanneer de overheid de economie wil stimuleren in een periode van onderbesteding (en dus anticyclisch conjunctuurbeleid voert) en daartoe bijvoorbeeld extra geld uitgeeft voor overheidsinvesteringen (een deel van O), dan ontstaat er een zogenaamde multiplierwerking. Wat bedoelen we daarmee?

Voor het geld dat de overheid uitgeeft moeten producten worden gemaakt, de mensen die de productiefactoren hiervoor leveren verdienen nu extra inkomen. Vervolgens gaan ook deze mensen dit geld uitgeven, waardoor er weer extra productie ontstaat, enz..enz…enz…

Door het multipliereffect stijgt het nationaal inkomen uiteindelijk méér dan er in eerste instantie extra werd uitgegeven.

Bijvoorbeeld: de overheid investeert € 10 mld extra → waardoor het nationaal inkomen uiteindelijk met € 15 mld stijgt.

Oorzaak > gevolg

Stel de overheid gaat 10 miljard euro extra besteden, dan stijgt het nationaal inkomen (Y) dus direct met 10 miljard euro. We hebben immers al geleerd dat :

Y=C+I+O+E-M

Als O dus 10 miljard euro stijgt, stijgt Y ook 10 miljard euro.

Maar.....daar blijft het niet bij!

Nu het nationaal inkomen (Y) gestegen is met 10 miljard euro  zal er ook meer geconsumeerd gaan worden. C stijgt dus. Dus dan stijgt Y weer! Want Y=C+I+O+E-M!

Dit gaat zo dus een tijdje door en dit proces noem je de multiplier of het sneeuwbaleffect

Inverdieneffect

De extra besteding die de overheid doet verdient ze voor een deel weer terug. Hoe zit dat? Als de overheid extra gaat besteden hebben we gezien dat het nationaal inkomen stijgt (Y)

Omdat het inkomen van de gezinnen stijgt, neemt de belastingopbrengst toe!

Ook zullen de BTW inkomsten toenemen omdat de consumptie ook zal stijgen door het hogere inkomen

 Dus de overheid verdient een deel van haar besteding terug > het inverdieneffect.

Meer uitleg nodig over de multiplier? Kijk hier:

https://www.youtube.com/watch?v=bmJ1mw9DV4g

of hier:

https://www.economielokaal.nl/multiplier/

Vandaag

• hoog,- en laagconjunctuur
• conjunctuurbeleid  (anti-cyclisch en pro-cyclisch)
• automatische conjunctuurstabilisatoren
• herhaling multiplier (lesbrief Modellen)
• inverdieneffect