NAH

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 3

                                  NAH

                                                                                        Stephanie Koert

Voorkennis

Even een paar korte vragen rondom de anatomie van de hersenen

Welke hersenkwab is betrokken bij het plannen, organiseren, impulsbeheersing en gedrag?

1. Frontaal
2. Temporaal
3. Parietaal
4. Occipitaal

Welke hersenkwab is betrokken bij de visus?

1. Frontaal
2. Temporaal
3. Parietaal
4. Occipitaal

Welke hersenkwab is betrokken bij het gehoor?

1. Frontaal
2. Temporaal
3. Parietaal
4. Occipitaal

Juist of onjuist?

De rechterhersenhelft stuurt de linkerzijde van het lichaam aan

1. Juist
2. Onjuist

Waar in de hersenen wordt de bloeddruk en hartslag gereguleerd?

1. In de hersenstam
2. In de voorkwab van de grote hersenen
3. In de kleine hersenen
4. In de hypofyse

Hersengebieden en Functies

Belangrijkste hersengebieden:

• Frontale kwab (executieve functies, persoonlijkheid
• Pariëtale kwab (zintuiglijke informatie)
• Temporale kwab (geheugen, taal)
• Occipitale kwab (visuele verwerking)
• Cerebellum (motorische coördinatie)
• Hersenstam (basale lichaamsfuncties)

Opdracht

• Klas in 5 groepen
• Iedere groep kiest een hersenkwab (op de volgende dia)
• Je maakt een poster met het gekozen hersengebied. Daarop uitgewerkt de volgende punten wat je tegen KAN komen als iemand hier schade oploopt: 

1. Welke zichtbare gevolgen zie je
2. Welke onzichtbare gevolgen zie je
3. Welke lichamelijke uitval kan je zien

Vervolg opdracht

1. Frontaalkwab
2. Pariëtaalkwab
3. Temporaalkwab
4. Occipitaalkwab
5. Cerebellum 

• Wees creatief! :-)
• Poster ophangen in de klas
• Kort toelichten in 2 minuten aan de klas

• Wat is het verschil tussen traumatisch en niet-traumatisch hersenletsel?
• Noem verschillende oorzaken bij deze vormen van hersenletsel.

Oorzaken van NAH

Traumatisch hersenletsel:

• Verkeersongevallen
• Valincidenten
• Geweld/mishandeling
• Sportletsels
• TS (Tentamen suïcide)

Oorzaken van NAH

Niet-traumatisch hersenletsel:

• CVA (beroerte)
• Hersentumoren
  
• Zuurstoftekort (hypoxie)
  
• Infecties (meningitis, encefalitis)
  
• Intoxicaties (alcohol, drugs)
• Dementie
• Epilepsie

Frontale kwab: 

                                                                    

Impulsiviteit

Verminderde motivatie

Planningsproblemen

Gedragsveranderingen

Gebrekkige emotieregulatie

• Pariëtaal kwab 

Neglect (verwaarlozing van één lichaamshelft)

Verminderd ruimtelijk inzicht

Problemen met rekenen

• Cerebellum:

Evenwichtsproblemen

Coördinatieproblemen

Onduidelijke spraak (dysartrie)

• Temporale kwab:

Geheugenproblemen

Taalproblemen (afasie)

Veranderde emotionele reacties

• Occipitale kwab:

Gezichtsvelduitval

Visuele agnosie (niet herkennen wat je ziet)

Hallucinaties

Het zorgt voor energie, focus en prikkelt je lichaam en geest. Zolang je hersenen voldoende rust en ruimte krijgen om te herstellen, is er niks aan de hand.

Tijdens deze reactie maken je hersenen stresshormonen aan, zoals adrenaline en cortisol. Door deze hormonen komt er energie vrij.

Mannen hebben gemiddeld 23 miljard zenuwcellen in de grote hersenen en vrouwen 19 miljard

Maar de hersencellen van vrouwen hebben meer verbindingen en een hogere verbranding.

Genen spelen een rol bij hoeveel slaap je nodig hebt

 hoeveelheid cortisol bepaalt hoeveel stress je hebt. Lagere hoeveelheid cortisol zorgt voor minder stress en dat is weer goed voor je slaap

Herkenning?

• Herken je aantal zaken bij cliënten met NAH? 
• Zo ja, welke?
• Hoe ga je hiermee om?

Ook spraakcentrum van Broca genoemd. Een deel van de hersenschors dat betrokken is bij de verwerking van taal. Het zorgt in het bijzonder voor de spraak en ook voor het in stilte tegen zichzelf praten, maar het is niet het enige hersengebied dat hiervoor verantwoordelijk is.

Wat is het verschil tussen het gebied van Wernicke en het gebied van Broca?

Broca ontdekte op deze manier een verband tussen een deel van de hersenen en het vermogen om te kunnen spreken. Wernicke op zijn beurt ontdekte dat er een verband bestond tussen een ander deel van de hersenen en het vermogen om spraak te begrijpen.

Ziekte van Wernicke

• Complicatie alcoholverslaving
• Tekort vitamine B1 door slechte voeding
• Sufheid, verwardheid, verlamming oogspier, loopstoornis, bewustzijnsdaling tot soms coma
• Vaak acuut, soms mild verloop
• Behandeling: Thiamine injecties of via infuus en goede voeding
• Let op refeedingsyndroom

Syndroom van Korsakov

• Na de acute fase van Wernicke hebben cliënten het syndroom van Korsakov
• Schade hersenen is permanent
• Soms kan je vaardigheden wel aanleren
• Geheugenstoornissen
• beperkt ziekte-inzicht
• Moeite met uitvoeren dagelijkse bezigheden 

Actie! 

• Maak groepjes van 3 of 4

• Per groepje beoordeel je de casus die word gespeeld

• Schrijf op wat je ziet en aan welk deel van de hersenen je denkt waar het probleem zit

• Welke gevolgen passen hierbij?

• Welke gedragsverandering zie je en welke functionele beperkingen?

• Hoe benader je deze cliënt op de juiste manier? Probeer maar.

• Wat kan het gevolg zijn van een verkeerde benadering?

• Wat is de impact voor de cliënt in het dagelijks leven en voor de familie en de omgeving?

• Klassikaal bespreken

Vragen?