Lijdende en bedrijvende vorm

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Lijdende en bedrijvende vorm

Wat ga je leren?

Aan het eind van de les kun je:

1. Lijdende van bedrijvende zinnen onderscheiden
2. Een bedrijvende zin omzetten naar een lijdende zin
3. Een lijdende zin omzetten naar een bedrijvende zin
   
4. Zelf lijdende zinnen bedenken

Wat weet jij al over de bedrijvende (actieve) vorm en/of lijdende (passieve) vorm?

De bedrijvende vorm

De juffrouw legt het nog een keertje uit.

- Deze zin is actief

- In deze zin staat een werkwoordelijk gezegde, een onderwerp en een lijdend voorwerp.

De lijdende vorm

Het wordt nog een keertje door de juffrouw uitgelegd. = passief

Er veranderen dan drie dingen:
1. Het lijdend voorwerp wordt onderwerp.
2. Het onderwerp wordt een bijwoordelijke bepaling die begint met door.
3. In het gezegde komt een vorm van het hulpwerkwoord worden of zijn te staan.

Lijdende zinnen

Lijdende zinnen zijn niet altijd handig. Als je veel lijdende zinnen gebruikt, wordt je taalgebruik saai, te passief. Voor de lezer is dat niet prettig.

Wat zijn passieve zinnen? 

En hoe maak je ze actief?

https://www.youtube.com/shorts/jvhLfG6brIU

oefenen maar...

Het strafwerk wordt door Andrija gemaakt.

1. passieve vorm
2. actieve vorm

Lauren schrijft haar strafwerk snel over.

1. passieve vorm
2. actieve vorm
3. lijdende vorm
4. bedrijvende vorm

Even oefenen. Sleep de zinnen naar het juiste hokje. Is de zin bedrijvend of lijdend?

Bedrijvend

of

actief

Lijdend

of

passief

Hij zal waarschijnlijk de iPhone kopen.

De auto is door de man gekocht.

Mijn dochter zoekt een kamer in Utrecht.

Je moet hem niet zo plagen.

De menigte werd door de politie verspreid.

Hij zou dat zelf gedaan hebben.

De kamer was door de brand zwartgeblakerd.

Van lijdend naar bedrijvend 

1.  Bepaal eerst in welke vorm hij staat.
2. Bekijk wie de actieve persoon is in de zin (wie voert het uit?). Meestal staat deze achter het woord 'door', soms moet je deze verzinnen.
3. Maak van de actieve persoon het onderwerp van de zin, haal het woord door weg.

Het huiswerk wordt vanmiddag door mijn docent in Magister gezet.

Deze uitleg was gisteren toch ook al door de docent gegeven?

Nog een keertje oefenen...

Je krijgt zinnen te zien die of in de bedrijvende of in de lijdende vorm staan.

Let op! Je hebt 10 sec om te antwoorden!

Hij zal waarschijnlijk zijn strafwerk niet maken.

1. bedrijvende vorm
2. lijdende vorm
3. actieve vorm
4. passieve vorm

Je moet hem niet zo plagen daarmee.

1. bedrijvende vorm
2. lijdende vorm
3. actieve vorm
4. passieve vorm

De klasgenoot is door de andere leerlingen al genoeg uitgelachen.

1. bedrijvende vorm
2. lijdende vorm
3. actieve vorm
4. passieve vorm

Mijn etui is afgepakt door mijn kinderachtige klasgenoten.

1. bedrijvende vorm
2. lijdende vorm
3. actieve vorm
4. passieve vorm

Hij zat de hele les te denken
aan zijn vriendinnetje.

1. bedrijvende vorm
2. lijdende vorm
3. actieve vorm
4. passieve vorm

Hoe goed beheers je nu deze theorie over de lijdende en bedrijvende vorm?

😒🙁😐🙂😃