5.7 Transcriptie en 5.8 Dominant/recessief 3HB

Deze les:
  • Opstarten

  • Uitleg basisstof 2
  • Zelfstandig aan de slag
  • Afsluiting
Deze les:
Leerdoelen bs 7:
  • Je kunt benoemen hoe transcriptie en eiwitsynthese plaatsvinden in de cel. 
  • Je kunt benoemen dat de genetische variatie toeneemt door spontane mutaties.  
Leerdoelen bs 8:
  • Je kunt omschrijven wat homozygoot, heterozygoot, recessief en dominant betekent. 
Huiswerk:
- Bs 7: 1 t/m 5
- Bs 8: 1 t/m 3 
- Nakijken/verbeteren
Voorbereiden volgende les:
- lees 5.4 De evolutietheorie



1 / 18
next
Slide 1: Slide
BiologieMiddelbare schoolhavoLeerjaar 3

This lesson contains 18 slides, with interactive quizzes and text slides.

time-iconLesson duration is: 60 min

Items in this lesson

Deze les:
  • Opstarten

  • Uitleg basisstof 2
  • Zelfstandig aan de slag
  • Afsluiting
Deze les:
Leerdoelen bs 7:
  • Je kunt benoemen hoe transcriptie en eiwitsynthese plaatsvinden in de cel. 
  • Je kunt benoemen dat de genetische variatie toeneemt door spontane mutaties.  
Leerdoelen bs 8:
  • Je kunt omschrijven wat homozygoot, heterozygoot, recessief en dominant betekent. 
Huiswerk:
- Bs 7: 1 t/m 5
- Bs 8: 1 t/m 3 
- Nakijken/verbeteren
Voorbereiden volgende les:
- lees 5.4 De evolutietheorie



Slide 1 - Slide

DNA
  • Bevat informatie voor hoe je eruitziet en voor het functioneren van je organen en cellen. 
  • Voor elke eigenschap en elk proces zijn een of meer genen nodig.

Slide 2 - Slide

DNA-sequentie
  • Volgorde van de basenparen
  • DNA-sequentie bevat informatie over vormen van een eiwit (bijv. melanine -> pigment in huid en ogen) 


Slide 3 - Slide

Genexpressie
Genen bevatten informatie voor maken van eiwitten en regelen processen.
  • Eiwitten bepalen kleur, werking, vorm van je lichaam
  • DNA-volgorde (sequentie) van een gen bevat het recept voor het maken van een eiwit

Slide 4 - Slide

Transcriptie

  • Wanneer een gen in een cel tot uiting komt (genexpressie) wordt de DNA-sequentie (recept) van dat eiwit afgelezen en verwerkt -> Eiwitsynthese (samenstellen).         
  • het aflezen heet Transcriptie

Slide 5 - Slide

Ribosomen
  • De afgelezen kopie heet RNA
  • Het RNA wordt in de ribosoom (eiwitfabriekje in de cel) vertaald naar het juiste eiwit. 

Dus..
Transcriptie: recept maken van een stuk DNA > RNA
RNA (recept) wordt in een ribosoom (fabriek) uitgewerkt en er wordt een eiwit gemaakt.

Slide 6 - Slide

Spontane mutatie
  • Bij elke celdeling worden chromosomen gekopieerd
  • Fouten in kopie zorgen voor verandering basenvolgorde
  • Mutatie in geslachtscel of tijdens ontwikkeling embryo zorgt ervoor dat dit in alle lichaamscellen terecht komt
  • Genetische variatie 

Slide 7 - Slide

Wat is een goed woord voor DNA-sequentie ?
A
DNA-streng
B
genexpressie
C
genoom
D
basenvolgorde

Slide 8 - Quiz


Het stukje van een DNA molecuul heeft de volgende sequentie: TGCAAA
Wat is sequentie van de tegenoverliggende nucleotiden? 
A
ACGTTT
B
TTTGCA
C
TGCAAA
D
AAACGT

Slide 9 - Quiz

Leerdoel Bs 8
Je kunt uitleggen wat homozygoot, heterozygoot, dominant en recessief betekenen

Bv een bloem is homozygoot recessief voor bloemkleur wit 
Bv een hond is heterozygoot voor vachtkleur 

Slide 10 - Slide


Gen: de plek waar de erfelijke informatie van een bepaalde eigenschap ligt
Allel/genvariant: de invulling van die erfelijke informatie

BV: Gen voor haarvorm, allel is steil of krullend

Slide 11 - Slide






Homozygoot: gelijk allelenpaar
Heterozygoot: ongelijk allelenpaar

Slide 12 - Slide

Allelen geef je aan met letters
Gen: vachtkleur
Allel: zwart dominant --> A
Allel: rood recessief --> a

Dominant allel met een HOOFDLETTER
Recessief allel met een kleine letter

Slide 13 - Slide

Dominantie
Vaak is het zo dat één allel dominant is. Dit houdt in dat als een individu heterozygoot is, het dominante allel het fenotype volledig bepaalt.
Het andere allel wordt recessief genoemd.

Slide 14 - Slide

Genotype rode Stier: aa
Genotype zwarte stier: Aa
Welk allel is dominant? 

Slide 15 - Slide

Een zwart cavia-mannetje wordt gekruist met een wit cavia-vrouwtje. Ze krijgen meer dan 20 nakomelingen die allemaal zwart zijn.
Welk allel is dominant? Leg je antwoord uit.

Slide 16 - Open question

Hoe kan genetische variatie gunstig zijn voor de overlevingskans van een populatie?
Kun je een voorbeeld noemen?

Slide 17 - Open question

wat
Aan de slag met Thema 5, Basisstof 7 + 8
maken: bs 7 opdr 1 t/m 5, bs 8 opdr 1 t/m 3

Hoe
In je boek, eerst lezen BS 7 + 8

Hulp
1) boek  2) klasgenoot   3) docent
Tijd
-
Klaar
-NAKIJKEN! Nakijkbladen (2) in de rode map of op ELO
-Mindmap/samenvatting van BS 7 + 8 maken. Leer de afbeeldingen ook!




Slide 18 - Slide