15. Lezen en luisteren

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 2

Lezen en luisteren

VANDAAG: HERHALING

1.  tekstdoelen en tekstsoorten

2.  onderwerp en hoofdgedachte
4.  inleiding, kern, slot

     3a) functies van de inleiding

     3b) wat staat er in de kern 

     3c) functies van het slot

5. samenhang door signaalwoorden

6. hoofd- en bijzaken

7. informatie (feit) en mening

1. TEKSTDOELEN en TEKSTSOORTEN

-

Onderwerp

- Waar gaat de tekst of het luisterfragment over?

- de rode draad

- één tot drie woorden

Examen:

- Wat is het onderwerp van deze tekst?

-Wat is het deelonderwerp van alinea 1?

- wat is het onderwerp van dit luisterfragment?

Hoofdgedachte

- Het belangrijkste wat een schrijver/spreker over het onderwerp duidelijk wil maken. 

- Een hele zin/korte samenvatting.

Examen:

- Wat is de hoofdgedachte van tekst 3?

- wat is de hoofdgedachte van dit luisterfragment? 

3. Inleiding, kern en slot

Teksten hebben een inleiding, kern en slot

Deze moet jij kunnen herkennen.

3a) INLEIDING

Functies kunnen zijn:

- De aandacht van de lezers trekken
- Het onderwerp introduceren / wat er gaat komen 
- Een vraag stellen

3b) KERN

De kern is het middenstuk van de tekst en kan uit meerdere alinea's bestaan.

De verschillende deelonderwerpen komen aan de orde: elke alinea heeft er één. Dat zie je terug aan de tussenkopjes, de titel van de alinea. 

In de kern wordt het onderwerp verder uitgewerkt. 

3c) SLOT

Functies kunnen zijn: 

- Een samenvatting geven
- Een conclusie trekken
- Een toekomstverwachting schetsen
- Een aanbeveling doen

4. Samenhang door signaalwoorden

Signaalwoorden geven een signaal af aan de rest van de zin.

Het zijn woorden als 'omdat, daardoor, doordat, maar, ten eerste, ten tweede' (enz.)

Hoe herken je het:

- Staat het in de zin (90 %), dan staat er altijd een komma vóór. 

'Je kunt niet mee, omdat ik met de fiets ga'

- Soms staat het vooraan de zin (10 %). 'Echter,' 'Kortom,'. 

  Op welk tekstverband wijst het signaalwoord dus?

1. opsomming
2. tijd
3. conclusie
4. tegenstelling

5. Hoofd- en bijzaken

Hoofdzaken: zonder deze informatie kun je een tekst niet begrijpen.

Ik ga naar het station.

Bijzaken: informatie die weggelaten kan worden.

... op mijn nieuwe, groene fiets, die ik voor mijn verjaardag heb gekregen van mijn grootouders. 

6. Informatie (feit) en mening

Een informatieve tekst bestaat uit feiten. Die kan je controleren, bijvoorbeeld informatie uit een woordenboek. Of informatie uit een onderzoek. 

Een mening is een conclusie van één persoon. Een mening kan veranderen. 

Lezen en luisteren 

Maandag 10 februari 2025

09.00-10.30 uur* in L238

CE Nederlands Lezen & Luisteren

ZwoGd32, ZwoGd42

herhaling van de Bouwstenen van vorig jaar

goed luisteren

goed lezen

OEFENEN

- Oefenen via mbo-oefenomgeving.facet.onl/facet-openbaar-portaal/

mbo-oefenomgeving.facet.onl

EINDE VAN DE LES

Volgende week gaan we starten met de voorbereiding op het mondelinge examen.