Delier

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Delier

Delier

• Wat is een delier?
• Oorzaken
• Soorten delier
• Symptomen
• Diagnose
• Behandeling/bejegening
• Gevolgen delier

• Plotselinge verwardheid die van uren tot weken kan duren
• Altijd een somatische oorzaak
• Vaak boven de 70 jaar
• Vaak door zorgverleners niet herkent (verward met depressie/dementie)

Wat is een delier?

De hersenen zijn tijdelijk niet in staat om prikkels samen te voegen tot een logisch, samenhangend beeld van de werkelijkheid. Het bewustzijn is gedaald wat desoriëntatie met zich mee brengt. 

Welke risicofactoren/oorzaken?

Risicofactoren delier

Door disbalans in neurotransmitters

• ouder dan 70 jaar;
• In het verleden opgelopen hersenletsel, zoals een hersenschudding/hersenbloeding / CVA/dementie
• mensen die al eerder een delier hebben gehad
• stoornis in gezichtsvermogen/gehoor;
• gebruikmaken van alcohol en verdovende middelen.

Aandoeningen met hoger risico

• uitdroging (dehydratie);
• longontsteking of urineweginfectie;
• lichamelijke aandoeningen zoals: diabetes mellitus die niet goed onder controle is; hersentumor; bloedarmoede; schildklierfunctiestoornissen; leverfalen; nierfalen;  een hartinfarct; ondervoeding;
  
• koorts of gebrek aan slaap;
  
• terminale fase;
  
• operatie of ongeval;
  
• obstipatie;
• Het verblijven in een andere, voor de cliënt vreemde omgeving (bijvoorbeeld verhuizing naar een verpleeg- of verzorgingshuis of opname in een ziekenhuis) 
• overmatig medicijngebruik (intoxicatie)
  
• bepaalde (combinaties van) medicijnen (opiaten zijn een voorbeeld, of juist het stoppen ervan (onttrekking)

Voorbeelden combinaties medicijnen:

opiaten, slaappillen, geneesmiddelen tegen parkinson of hartritmestoornissen en antidepressiva

Symptomen delier

Verwardheid neemt vaak toe in avond

apathisch, sufheid, traag reageren

vaak wanen, hallucinaties, desoriëntatie

Symptomen bij een Delier 

Gestoorde aandacht en/of gestoord bewustzijn met:

• geheugenstoornissen;
• rusteloos: plukken aan dekens en kleding;
• angst en agitatie;
• verstoord dag- en nachtritme;
• desoriëntatie;
• denkstoornissen: onlogisch denken;
• problemen met begrijpen en spreken;
• hallucinaties;
• verwardheid of slaapstoornissen;
• stemmingsstoornis, paniekaanvallen en angststoornissen.

DOS

Gebruik de Delerium Observatie Screening SchaaL (DOSS) om op een systematische wijze vroegtijdige de symptomen van het delier te observeren en registreren.

palliaweb.nl

Handelen bij een delier 

1. Behandeling van de lichamelijke oorzaak van het delier;

2. Creëren van een veilige omgeving voor de zorgvrager; (herkenningspunten, vertrouwde voorwerpen, kalender, activeren overdag, juiste verlichting)

3. Behandeling met medicatie tegen de symptomen van het delier zelf. 

4. bril, gehoorapparaat opzetten/indoen

5. melding in zorgdossier;

6. Communicatie: korte gesloten vragen, zeggen wat je doet, rustige benadering, regelmatig dag, tijd en plaats benoemen;

7. Zo min mogelijk alleen laten;

8. Niet tegenspreken van hallucinaties/wanen maar ook niet in meegaan.

https://youtu.be/0u-9Orv2Ukc

Gevolgen delier

Hogere kans op dementie

Verschil tussen delier en psychose

In tegenstelling tot delirium ontwikkelen psychotische stoornissen zich meestal langzaam, over maanden of jaren, en zijn ze meestal langdurig of levenslang. 

De symptomen fluctueren doorgaans minder dan bij delirium en worden niet direct veroorzaakt door een lichamelijke ziekte of aandoening, hoewel ze kunnen worden beïnvloed door fysieke gezondheidsproblemen.

Verschillende oorzaken/symptomen/behandeling

www.trimbos.nl