14.6 Politiek en overheidsbeleid

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

14.6 Politiek en overheidsbeleid

Wat is geen doel van straffen?

1. Resocialisatie
2. Bescherming van de samenleving
3. Afschrikking
4. Daderrecht

Doelen van straffen

• Vergelding --> Genoegdoening voor het slachtoffer en de samenleving
• Afschrikking --> Om criminaliteit te voorkomen
• Resocialisatie --> Om herhaling te voorkomen
• Bescherming van de samenleving --> Om de samenleving veiliger te maken 

Wat is het belangrijkste verschil tussen straffen volgens de klassieke school en straffen volgens de moderne school?

Onveiligheid een maatschappelijk probleem?

Welk dilemma kun je bedenken bij het aanpakken van criminaliteit?

Dilemma bij het aanpakken van criminaliteit 

• Dilemma van de rechtsstaat --> de overheid moet zorgen voor de bescherming van de burgers (rechtshandhaving) én de overheid moet respect hebben voor de vrijheid van burgers (rechtsbescherming)
• Veiligheidsutopie --> onbereikbare wens voor optimale individuele vrijheid en optimale veiligheid 

Overheidsbeleid 

Ontwikkelingen veiligheidsbeleid

• Tot eind 1970 was rechtshandhaving de belangrijkste strategie;
• Mensen wilden meer veiligheid --> wens voor bredere aanpak --> integraal veiligheidsbeleid
• Meer aandacht voor slachtoffers (bijv. Slachtofferhulp) en positie is versterkt in de wet (bijv. spreekrecht tijdens rechtszaak)

Ideologieën en hun visies op het handhaven van de openbare orde en veiligheid 

Wat hoort niet bij het liberalisme?

1. Individuele vrijheid
2. Economische vrijheid
3. Eigen verantwoordelijkheid
4. Gelijkheid

Wat hoort niet bij het confessionalisme?

1. Gezin als hoeksteen van de samenleving
2. Naastenliefde
3. Harmonie
4. Gelijkwaardigheid

Wat hoort niet bij de sociaaldemocratie/socialisme?

1. Gelijkwaardigheid
2. Gelijke kansen voor iedereen
3. Eigen verantwoordelijkheid
4. Solidariteit

Sociale ongelijkheid en gebrek aan sociale cohesie veroorzaken criminaliteit. Daarom ligt de nadruk op preventie. Daarbij zijn belangrijke rollen weggelegd voor ouders en scholen. Tegelijkertijd moet criminaliteit wel sterk bestreden worden. Criminaliteit stopt niet bij de grenzen en daarom moet er een Europees veiligheidsbeleid komen.
Welke ideologie herken je?

1. Liberalisme
2. Socialisme/sociaaldemocratie
3. Confessionalisme

De overheid moet veiligheid bevorderen, openbare orde handhaven en de democratische rechtsorde verdedigingen. De nadruk ligt op rechtshandhaving. Individuen die de regels overtreden, moeten bestraft worden: eigen verantwoordelijkheid is een belangrijke waarde, maar die kent wel (juridische) grenzen.
Welke ideologie herken je?

1. Liberalisme
2. Socialisme/sociaaldemocratie
3. Confessionalisme

Socialisatoren als gezin, school en het maatschappelijk middenveld moeten criminaliteit voorkomen (preventie). Daarbij is het overbrengen van waarden en normen belangrijk, maar gezinnen ondersteunen die het moeilijk hebben. Ook moet criminaliteit bestraft worden, want gevoelens van angst en intimidatie zijn onwenselijk. Daarbij is het belangrijk dat politie en rechters goed functioneren.
Welke ideologie herken je?

1. Liberalisme
2. Socialisme/sociaaldemocratie
3. Confessionalisme