9.4 onveiligheid en criminaliteit bestrijden

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

§9.4 Onveiligheid en criminaliteit bestrijden

pagina 182

Twee scholen van mensbeelden

Klassieke school

Daadrecht

alle daders van een vergelijkbaar vergrijp moeten dezelfde straf krijgen.

Afschrikking en vergelding zijn belangrijke hoofddoelen

Moderne school

Daderrecht

de omstandigheden en de context van de dader en het delict worden meegenomen in het afwegen van de straf.

Van welke school is er sprake in het Nederlandse strafrecht?

Straffen

In Nederland is het strafrecht een combinatie van de klassieke en moderne school. Er is per vergrijp enerzijds een vastgelegde maximum straf, anderzijds wordt de context van het vergrijp en de gevolgen voor de dader meegenomen in het bepalen van de straf.

Overheidsbeleid

• De overheid heeft een tweesporenbeleid ontwikkeld om criminaliteit en onveiligheid te bestrijden.
• Daarin worden preventie en repressie gecombineerd.

Tweesporenbeleid

Repressie

Preventie

Ondersteuning en hulpverlening

Beperken van de gelegenheid

Rechtshandhaving

Overheidsbeleid - preventie

Gericht op het voorkomen van criminaliteit door:

• Ondersteuning en hulpverlening: 'risicogroepen' worden ondersteund om te voorkomen dat zij het foute pad op gaan.
• Beperken van gelegenheid tot criminaliteit: bouwt voort op de gelegenheidstheorie. Bijvoorbeeld door extra politie-inzet.

Dilemma van de rechtsstaat

Rechtshandhaving

orde & veiligheid

Rechtsbescherming

beschermen van vrijheid

Ideologieën - socialisme/sociaaldemocraten

• Maatschappelijke omstandigheden zoals armoede zijn oorzaken van criminaliteit.
• Nadruk op rechtsbescherming.
• Stimuleren van gelijke rechten en kansen op macht, bezit en status.
• Criminaliteit moet sterk worden bestreden door overheid en scholen.
  
• Europese aanpak is van belang.
  

***

Ideologieën - liberalisme

• Persoonlijke vrijheid en eigen verantwoordelijkheid (om je aan de wetten te houden) als hoogste waarden.
• Mensen zijn rationele wezens en kiest zelf wat het beste is. 
• Focus op rechtshandhaving en het verdedigen van de democratische rechtsorde met juiste juridische grenzen en straffen.

Ideologieën - confessionelen

• Het gezin, school en het maatschappelijk middenveld zijn belangrijke socialisatoren voor de preventie van criminaliteit.
  
• Normen en waarden zijn belangrijk en het ondersteunen van gezinnen die het moeilijk hebben. 
• De wet handhaven en rechtvaardigheid nastreven 

Ontwikkelingen veiligheidsbeleid

• Integraal veiligheidsbeleid: samenhangende aanpak van politie, justitie, overheidsinstellingen, maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven om criminaliteit te bestrijden.
  
• Veiligheidsbeleid is ook afhankelijk van het kabinet.
• Er is steeds meer aandacht voor de slachtoffers van criminaliteit

Aan de slag!

Maak opdracht 16, 17, 18