11.3 Stofwisseling

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Wateropname en transport 

Waterpotentiaal

• Water beweegt van hoog naar laag waterpotentiaal
  

• Osmotisch potentiaal wordt negatiever met meer opgeloste stoffen
• Drukpotentiaal wordt positiever met hogere turgordruk

Een pantoffeldiertje neemt water op door osmose. Waar is de waterpotentiaal dan het hoogst?

1. in het pantoffeldiertje
2. buiten het pantoffeldiertje
3. binnen en buiten het pantoffeldiertje is waterpotentiaal gelijk

En waar is de osmotische waarde dan het hoogst?

1. in het pantoffeldiertje
2. buiten het pantoffeldiertje
3. binnen en buiten het pantoffeldiertje is osm. waarde gelijk

Er komt strooizout in de berm terecht. Wat gebeurt er met de wateropname door de wortels van de bermplanten?

1. Groter want de Ψs van het grondwater stijgt.
2. Groter want de Ψs van het grondwater daalt
3. Kleiner want de Ψs van het grondwater stijgt
4. Kleiner want de Ψs van het grondwater daalt

5.3 Assimilatie en dissimilatie 

in planten

Leerdoelen

• Je kunt uit de opname en afgifte van zuurstof en koolstofdioxide door een plant de intensiteit van de fotosynthese (koolstofassimilatie) afleiden

• Je kunt beschrijven hoe opslag van assimilatieproducten (orgnaische stoffen) in planten plaatsvindt

Van welke factoren is de intensiteit van fotosynthese afhankelijk?

Intensiteit fotosynthese

• = snelheid waarmee glucose wordt gevormd en zuurstof vrijkomt
• Bepaald door factor die het minst gunstig  is: beperkende factor

Huidmondjes 

Gaswisseling

Gaswisseling huidmondjes 

Bij planten gaswisseling door huidmondjes, overdag open, 's nachts dicht.

Door huidmondjes meeste water weg door verdamping; Vooral bij warme, droge of winderige omstandigheden.

Teveel verloren: huidmondjes gaan dicht, daardoor ook minder assimilatie

licht

Niet alle kleuren uit het zonlicht worden gebruikt.

NIET - groen (en daarom zien wij de plant als groen)

WEL - blauw/ paars en oranje/ rood

opdrachten

Maak nu opdracht 27 - 28

Hoe zou je de fotosynthese activiteit kunnen meten?

Bepalen van fotosynthese-intensiteit

• Niet direct te bepalen omdat een deel van de O₂ die vrijkomt ook weer gebruikt kan worden in de dissimilatie.

Hoe dan wel? 

Overdag: fotosynthese + dissimilatie

's Nachts: dissimilatie

Bepalen van de intensiteit

Stel dissimilatie overdag = dissimilatie 's nachts (constant)

productie overdag + verbruik 's nachts optellen : de totale hoeveelheid is dan een maat voor de intensiteit van de fotosynthese.

(Je kan ook opgenomen/afgegeven CO2 gebruiken)

Wat zien we hier dan?

Intensiteit fotosynthese

P: dissimilatie

= constant gedurende dag en nacht, 

hier 200 ml zuurstof per uur opgenomen

Q: compensatiepunt: er wordt net zo veel gebruikt als geproduceerd.

R: 250 ml zuurstof/u afgegeven: dat is over.

In totaal dus 450 ml O2 aan fotosynthese activiteit

Wat zou een beperkende factor bij S kunnen zijn?

Waar verwacht je meer chlorofyl?

1. In bladeren van zonplanten
2. In bladeren van schaduwplanten

Je geeft plant 1 alleen licht met een golflengte van 480nm en plant 2 alleen licht met een golflengte van 550nm. Welke plant verwacht je dat er sneller groeit?

1. Plant 1
2. Plant 2
3. Beide planten groeien even snel

Hoeveel zuurstof
produceert de
plant bij 6 lux?

1. 600 ml/uur
2. 200 ml/uur
3. 400 ml/uur
4. 1000 ml/uur

Opslag assimilatieproducten

• Gevormde glucose omgezet in andere koolhydraten, vetten en eiwitten

• Eerste omzetting: glucose naar zetmeel: glucose is oplosbaar in water, dus heeft invloed op osmose.

• 's Nachts zetmeel naar sacharose en via bastvaten transport

Aan de slag 

- maak opgave 29 - 35

- maak de 'Test jezelf' als een check of alle leerdoelen zijn behaald.