3.1 3.2 3.3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

3.1 3.2 3.3

Kenmerkende aspecten

9: Ontstaan en verspreiding van de islam

10: De vrijwel volledige vervanging in West-Europa van de agrarisch-urbane cultuur door een zelfvoorzienende agrarische cultuur, georganiseerd via hofstelsel en horigheid.

11: Het ontstaan van feodale verhoudingen in het bestuur

12: De verspreiding van het christendom in geheel Europa

11. Het ontstaan van feodale verhoudingen in het bestuur (3.1)

- Ontstaan leenstelsel/feodale stelsel

- Karel de Grote

- Vazallen

- Leenmannen en leenheer

- Eed van trouw

- De de dood van Karel de Grote werd zijn rijk onder drie kleinzoons verdeeld

- Versplintering van de macht

- In elkaar storten leenstelsel

- Invallen van Noormannen (plunderen)

 10: De vrijwel volledige vervanging in West-Europa van de agrarisch-urbane cultuur door een zelfvoorzienende agrarische cultuur, georganiseerd via hofstelsel en horigheid. (3.1)

 

-Door val WRR steeds onveiliger in grote delen van Europa

- Terug naar een landbouwsamenleving

- Ontstaan hofstelsel

- Horigen

- Domein

- Herendiensten

- Autarkie 

12. De verspreiding van het christendom in geheel Europa (3.2)

- Kerk heel machtig in de middeleeuwen

- Paus stond aan het hoofd

- Koningen steunden kerk door onderdanen te laten dopen en beschermden geestelijken 

- Schonken grond en andere goederen een kloosters en kerken

- Geestelijken waren nuttig in het bestuur, waarom? 

- Bovendien benadrukte de kerk dat koningen door God aangesteld zouden zijn (kerk versterkte hiermee machtspositie van de koning)

- Bekering van West-Europa was werk van missionarissen die vanuit Engeland overkwamen om christendom te verspreiden

- In late tiende eeuw gingen meeste koningen over tot christendom. Duurde nog even voordat nieuwe geloof was doorgedrongen in alle lagen van de samenleving (resten oude godsdiensten)

- Vrijwel heel Europa rond jaar 1000 christelijk  

- Missionarissen werkten vanuit kloosters

- Monniken en nonnen leefden daar in wijdden hun hele leven aan God

- Ze moesten hun leven doorbrengen met bidden, studeren en werken (Ora et Labora, Benedictus (480-540))

- In de praktijk weinig van terecht

- Koningen en edelen stichtten talloze kloosters en gaven grond en andere inkomstenbronnen

- Hierdoor kloosters heel rijk

- Monniken hielpen koningen en adel bij bestuurlijke taken en leverden in tijden van oorlog zelfs wapens en soldaten

9. Ontstaan en verspreiding islam (3.3)

- Stichter islam koopman uit Mekka: Mohammed

- Volgens verhalen die na zijn dood door volgelingen werden opgeschreven, raakte Mohammed ervan overtuigd dat er maar één god was, Allah in het Arabisch

- Mohammed zag zichzelf als profeet van Allah

- Machtige families in Mekka moesten hier niets van weten

- Mohammed vluchtte in 622 van Mekka naar Medina

- Enkele jaren later keerde Mohammed terug naar Mekka met een leger en veroverde de stad

- Vanuit Mekka werd de jihad (inspanning voor (de verspreiding) van de islam. Soms uitgelegd als heilige oorlog)

- Toen hij in 632 overleed was hij erin geslaagd de eerder verdeelde Arabische stammen te verenigen onder zijn nieuwe geloof

- Na zijn dood verspreidde de islam snel door grote delen van het Midden-Oosten

- Nu Arabieren verenigd waren door de islam richten zij alle energie niet meer naar elkaar maar naar buiten toe

- Buit bleef een belangrijk motief maar de jihad was ook een rechtvaardiging van oorlog

- In gebieden die Arabieren veroverden werd niet iedereen meteen moslim

- Aanhangers polytheïstische geloven werden daartoe gedwongen, maar joden en christenen niet 

- Zij waren volgens moslims net als zijzelf 'volken van het boek' 

- Drie godsdiensten veel overeenkomsten

- Joden en christenen mochten geloof behouden zolang zij gezag van islamitische heersers erkenden

- Moesten wel belasting betalen en waren tweederangs burgers

- Mochten bijvoorbeeld geen wapens meedragen en voorrang geven aan moslims in openbare ruimtes

- Op de lange duur veel mensen tot islam bekeerd

- Verspreiding niet alleen door veroveringen maar ook door handelscontacten

Kenmerkende aspecten

9: Ontstaan en verspreiding van de islam

10: De vrijwel volledige vervanging in West-Europa van de agrarisch-urbane cultuur door een zelfvoorzienende agrarische cultuur, georganiseerd via hofstelsel en horigheid.

11: Het ontstaan van feodale verhoudingen in het bestuur

12: De verspreiding van het christendom in geheel Europa