2.3 Schaduw

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo
• Leerjaar 1,2

2.3 Schaduw

DEZE LES

• Herhaling
• Uitleg lichtstralen en schaduw
• maken 8 tm 14
• Uitleg rekenen met schaduw
• oefenen 19 tm 25
• Afsluiting

• Na deze les 
• weet je wat een puntbron is.
• kun je uitleggen hoe schaduwen ontstaan
• kun je uitleggen waar de grootte van een schaduw van af hangt
• kun je rekenen met vergrotingen

Kleuren van voorwerpen zien

Je kunt alleen de kleuren van voorwerpen zien waarvan de gekleurde lichtstralen op jouw netvlies vallen (op de kegeltjes dus).

Een voorwerp weerkaatst alleen de  kleur die het heeft.

De andere kleuren worden geabsorbeerd (in het materiaal opgenomen).

Lichtstralen

Lichtstralen zijn recht.

Waar het licht op valt, wordt verlicht.

Daar waar geen licht komt, noemen we schaduw.

puntbron

Lichtstralen zijn recht

Kleine lichtbronnen noemen we puntbronnen.

Bij een puntbron komen alle lichtstralen vanaf 1 plek.

Brede lichtbron

Bij een brede lichtbron of meerdere lichtbronnen komt er van meerdere plekken licht.

Hierdoor ontstaat er verschil tussen schaduw en halfschaduw

Schaduw tekenen

Teken vanaf de lichtbron een rechte lijn langs de rand van een voorwerp.

Teken een tweede rechte lijn vanaf de lichtbron naar de andere rand van het voorwerp

Primaire kleuren bij licht

Herhaling

Uitleg lichtstralen en schaduw

maken 8 tm 14

Uitleg rekenen met schaduw

Oefenen 19 tm 25

Afsluiting

Deze les

Herhaling

Uitleg lichtstralen en schaduw

maken 8 tm 14

Uitleg rekenen met schaduw

Oefenen 19 tm 25

Afsluiting

Hoe groot is de schaduw?

De grootte van de schaduw is te berekenen.

N = de vergrotingsfactor

Hoe groot is de schaduw?

De grootte van de schaduw is te berekenen.

N = de vergrotingsfactor

Vergrotingsfactor

De grootte van de schaduw hangt af van de afstanden:

Als het scherm 2 keer zo ver is, 

                         is de vergrotingsfactor ook 2

6 m

3 m

Vergrotingsfactor formule  

N = vergrotingsfactor

Lengte

schaduw

Lengte

voorwerp

En dan is het beeld ook 2 keer zo groot...

3 m

6 m

24 cm

48 cm

Vergrotingsfactor formule

N = vergrotingsfactor

b = beeld afstand (schaduw)

v = voorwerp afstand

v

b

Rekenvoorbeeld 1

Een scherm staat op 80 cm van een lamp.

Een voorwerp staat op 40 cm van de lamp.

Hoe groot is de vergrotingsfactor?

BEREKENING

Gegevens:

afstand scherm-lamp = 80 cm

afstand voorwerp-lamp = 40 cm

Gevraagd 

vergrotingsfactor = ?

Formule:

N = afstand schaduw tot lamp : afstand voorwerp tot lamp

Berekenen

N = 80 cm / 40 cm

N = 80 / 40 = 2

Antwoord

2 (geen eenheid)

Rekenvoorbeeld 1

Een scherm staat op 80 cm van een lamp. Een voorwerp staat op 40 cm van de lamp.

Hoe groot is de vergrotingsfactor?

Rekenvoorbeeld 2

Rekenen met schaduwen:  Een scherm staat op 120 cm van een lamp.

Een pop van 12 cm hoogte staat op 60 cm van de lamp.

Hoe groot is de schaduw van de pop?

lengte schaduw = N × lengte voorwerp

afstand scherm-lamp = N × afstand voorwerp-lamp
N is de vergrotingsfactor 

BEREKENING

Gegevens

afstand scherm-lamp = 120 cm

afstand voorwerp-lamp = 60 cm

hoogte voorwerp (pop) = 12 cm

Gevraagd de lengte van de schaduw = ? cm

Formule:

N = afstand scherm-lamp / afstand voorwerp-lamp

hoogte schaduw = N × hoogte voorwerp

Berekenen

N = 120 cm / 60 cm

N = 2 

hoogte schaduw = N × hoogte voorwerp

hoogte schaduw = 2 × 12 cm = 24 cm

Antwoord

hoogte schaduw is 24 cm

Rekenvoorbeeld 2

Een scherm staat op 120 cm van een lamp.

Een pop van 12 cm hoogte staat op 60 cm van de lamp.

Hoe hoog is de schaduw van de pop?

lengte schaduw = N × lengte voorwerp

afstand scherm-lamp = N × afstand voorwerp-lamp
N is de vergrotingsfactor 

DEZE LES

Herhaling

Uitleg lichtstralen en schaduw

maken 8 tm 14

Uitleg rekenen met schaduw

oefenen 19 tm 25

Afsluiting

VRAGEN?

Wisselmoment: vragen?