P2W3 Circulatie 1 (hart en bloedvaten)

• AFP
• MBO
• Studiejaar 1

1

Circulatie - het hart

Na deze les...

1 Kan je de grote en kleine bloedsomloop beschrijven en het verschil daartussen

2 Leg je de bouw en functie uit van het hart en de fasen van de hartslag

3 Noem je verschillen tussen de bloedvaten en de namen van belangrijke bloedvaten

3.4 Het hart

• het hart (cor) ligt achter het borstbeen in de borstholte
• de hartpunt wijst naar links en rust op het middenrif

middenrif

M

borstholte

B

3.4 Het hart
bouw

• het hart is een holle spier
• wanneer het samentrekt, wordt bloed voortgeduwd
• kransvaten zorgen dat het hart zelf bloed krijgt
• de kransslagader is een aftakking van de aorta

3.4 Het hart
bouw

• het hart bestaat uit twee gelijke harthelften; linker- en rechterhelft
• elke harthelft bestaat uit twee ruimten: een boezem en een kamer
• een boezem ontvangt bloed en duwt het naar de kamer
• een kamer duwt het bloed in een groot bloedvat

3.4 Het hart
bouw

• de rechterboezem ontvangt bloed van de holle ader (1)
• deze duwt het naar de rechterkamer
• de rechterkamer duwt het bloed in de longslagader (2) naar beide longen

3.4 Het hart
bouw

• de linkerboezem ontvangt bloed van de longaders (3)
• deze duwt het naar de linkerkamer
• de linkerkamer duwt het bloed in de aorta (4) naar alle delen van het lichaam

3.4 Het hart
bouw

• in de rechterharthelft wordt zuurstofarm bloed vervoerd naar de longen (kleine bloesomloop)
• in de linkerharthelft wordt zuurstofrijk bloed vervoerd naar alle delen van het lichaam (grote bloedsomloop)
• beide helften worden gescheiden door het harttussenschot

3.4 Het hart
bouw

• bloed mag maar één kant opstromen
• daarom hebben de kamers en de afvoerende bloedvaten kleppen
• deze kleppen voorkomen dat het bloed terugstroomt

halvemaanvormige
kleppen

hartkleppen

3.4 Het hart
bouw

• hartkleppen zijn nooit tegelijk geopend met de hmv. kleppen
• wanneer de boezems samentrekken zijn de hartkleppen geopend
• wanneer de kamers samentrekken zijn de hmv. kleppen geopend

3.4 Het hart
bouw

Een hartslag bestaat uit drie fasen

1 samentrekken van de boezems (kamers zijn ontspannen)

2 samentrekken van de kamers (boezems zijn ontspannen)

3 hartpauze (alles ontspannen)

3.4 Het hart
bouw

Een hartslag bestaat uit drie fasen

1 samentrekken van de boezems (de sinusknoop prikkelt de boezems, de AV-knoop vangt de prikkel op en houdt deze kort vast)

2 samentrekken van de kamers (de AV-knoop laat de prikkel door en zenuwvezels prikkelen de kamers)

3 hartpauze (alles ontspannen)

3.5 De bloedvaten

Er zijn drie typen bloedvaten

1 slagaders brengen bloed van het hart af naar organen

2 haarvaten wisselen stoffen uit met de organen

3 aders brengen bloed van de organen naar het hart toe

S

H

A

3.5 De bloedvaten

Slagaders...

• hebben een elastische wand om drukverschil op te vangen
• hebben een gespierde wand om bloed met kracht voort te duwen
• liggen vaak diep in het lichaam

3.5 De bloedvaten

Haarvaten...

• hebben één laag dekcellen
• door drukverschil met de omgeving wisselen ze stoffen uit (eerst stoffen afgeven, dan stoffen opnemen)

stoffen
afgeven

↑

stoffen
opnemen

↓

3.5 De bloedvaten

Aders...

• hebben een dunne en slappe wand
• heeft kleppen om terugstroom te voorkomen
• liggen ook aan de oppervlakte van het lichaam

Aderkleppen

Spierpomp van de benen

3.5 De bloedvaten
het bloedvatenstelsel

• in de grote omloop zijn slagaders zuurstofrijk en aders zuurstofarm
• in de kleine omloop is dat andersom

door in- en ontspanning van het hart wisselt de druk

is de druk hoger dan 40: stoffen afgeven
is de druk onder de 40: stoffen opnemen

laagste bloeddruk, want
ver van het hart af (omloop is
bijna helemaal gemaakt)

Na deze les...

1 Kan je de grote en kleine bloedsomloop beschrijven en het verschil daartussen

2 Leg je de bouw en functie uit van het hart en de fasen van de hartslag

3 Noem je verschillen tussen de bloedvaten en de namen van belangrijke bloedvaten

Na deze les...

1 noem je de organen van borst-, buik en bekkenholte

2 leg je uit welke oorzaak een aandoening kan hebben

3 leg je uit hoe groei en ontwikkeling plaatsvinden

1 Kan je de grote en kleine bloedsomloop beschrijven en het verschil daartussen

2 Leg je de bouw en functie uit van het hart en de fasen van de hartslag

3 Noem je verschillen tussen de bloedvaten en de namen van belangrijke bloedvaten

zelf maken

H3 Het bloed en de bloedsomloop

• Opdracht 7 t/m 13