Lijdende en bedrijvende vorm opdr 1011 (rvl)

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

planning

1. Herhaling :Voltooid deelwoord, onvoltooid dlw, infinitief,  lijdende vorm en bedrijvende vorm
2. huiswerk corrigeren
3. les 12 meervoud : zelf de aantekeningen doornemen
4. Vragen stellen aan elkaar over de inhoud
5. maken: 1,2,3,
6. klaar drillster: 3 en 4
7. corrigeren en evalueren

planning

1. Voorkennis activeren
2. instructie :Voltooid deelwoord, onvoltooid dlw, infinitief,  lijdende vorm en bedrijvende vorm
   
3. maken:les 6, opdracht 6 en 9
4. klaar drillster: 3 en 4
5. corrigeren en evalueren

planning 1h

1. Voorkennis activeren
2. instructie :Voltooid deelwoord, onvoltooid dlw, infinitief,  lijdende vorm en bedrijvende vorm
   
3. maken: les 7, opdracht 1,2, 6,7 
4. klaar drillster: 3 en 4
5. corrigeren en evalueren

voorkennis activeren

1. Schrijf een zin op, waarin 2 zelfstandige voornaamwoorden en  1 bijvoeglijk voornaamwoord staat.

2. Onderstreep de werkwoorden in de zin

3. Bespreek de zin met je maatje en noem de zelfstandige naamwoorden

Doel

• Ik kan het infinitief, het  onvoltooid deelwoord en het voltooid deelwoord vinden in de zin.
• Je weet wat de lijdende zin en wat een bedrijvende zin is

Infinitief

Een infinitief is het hele werkwoord. 

Je herkent een infinitief aan: 

• het hele werkwoord 
• er staat 'te' of 'aan het' voor

Voltooid deelwoord

Het voltooid deelwoord is het werkwoord dat aangeeft dat iets is afgelopen. 

Je herkent het voltooid deelwoord aan: 

• een voltooid deelwoord heeft altijd een hulpwerkwoord.
• de zin bevat een vorm van hebben, zijn of worden
• een voltooid deelwoord begint met: ge- be- , ont-,  ver- , her-
• het werkwoord geeft aan dat het is afgelopen 

Het onvoltooid deelwoord

Het hele werkwoord + d

huilend

lachend

gillend

Noem alle werkwoorden. Geef aan welke van deze werkwoordsvormen een infinitief, een voltooid deelwoord of onvoltooid deelwoord is

 1. Hij heeft mijn document gedeletet. 

2. Heb jij mee gelopen?

3. Huilend liep Jan weg

4. Wij leren op school voor de Duitse toets

BEDRIJVENDE VORM EN LIJDENDE VORM

• Bedrijvende vorm: het onderwerp doet iets. 

       Ik eet een koekje.

• Lijdende vorm: staat altijd een vorm van de werkwoorden worden of zijn, en een voltooid deelwoord.   Het onderwerp doet niets   

       Een koekje wordt gegeten door mij.

In welke vorm staat deze zin?

Sara is aan het kletsen met Anouk.

1. Bedrijvende vorm
2. Lijdende vorm

In welke vorm staat deze zin?

Het water wordt door Sander ingeschonken.

1. Bedrijvende vorm
2. Lijdende vorm

In welke vorm staat deze zin?

Sander schenkt het water in

1. Bedrijvende vorm
2. Lijdende vorm

De 'wijs' van de zin

De aantonende wijs geeft feiten of handelen aan
Ik roep hem.
De aanvoegende wijs geeft een wens aan
Het ga je goed.
De gebiedende wijs drukt een gebod of bevel uit
Doe niet zo moeilijk!

Registreer je nu via onze website en maak kans op schitterende prijzen.

1. Aantonende wijs
2. Aanvoegende wijs
3. Gebiedende wijs

Hoe het ook moge zijn, ze heeft er in ieder geval hard voor gewerkt.

1. Aantonende wijs
2. Aanvoegende wijs
3. Gebiedende wijs

Voeg de boter toe en laat de saus vijf minuten zachtjes doorkoken.

1. Aantonende wijs
2. Aanvoegende wijs
3. Gebiedende wijs

Weggebruikers moeten maandag rekening houden met een zware ochtendspits.

1. Aantonende wijs
2. Aanvoegende wijs
3. Gebiedende wijs

Wat is goed?

Ik heb de vergrote foto aan de muur gehangen / Ik heb de vergrootte foto aan de muur gehangen. 

Lijdende en bedrijvende vorm

Opdracht 3 

a ooit 

b explosief

c altijd, daar, wel

d zeker, nog, niet

e Waarom, altijd

f Morgen, er, minstens

Lesdoel

Na deze les:

- ken je de bedrijvende en de lijdende vorm. 

Lijdende en bedrijvende vorm

- In de bedrijvende vorm is degene die iets doet het onderwerp van de zin.

Bedrijvende vorm = actief >> De man wast de auto. 

-In de lijdende vorm staat altijd een vorm van de werkwoorden worden of zijn, en een voltooid deelwoord. 

Het onderwerp doet niets. 

lijdende vorm = passief >> De auto wordt door de man gewassen. 

Hoe doe je dat? 

Hoe kijk je of een zin in lijdende of bedrijvende vorm staat? 

1) Zoek het onderwerp. 

2) Doet het onderwerp zelf iet? 

                            ja > bedrijvende vorm

                            nee > lijdende vorm  (er staat een vorm van worden of zijn in de zin) 

Vader poetst de badkamer. 

Het haar van mijn zusje wordt gekamd door mijn oma. 

in de lijdende vorm

doet het onderwerp NIETS 

Even oefenen. Sleep de zinnen naar het juiste hokje. Is de zin bedrijvend of lijdend?

Bedrijvend

Lijdend

Hij zal waarschijnlijk de iPhone kopen.

De auto is door de man gekocht.

Mijn dochter zoekt een kamer in Utrecht.

Je moet hem niet zo plagen.

De menigte werd door de politie verspreid.

Hij zou dat zelf gedaan hebben.

De kamer was door de brand zwartgeblakerd.

In de lijdende vorm doet het onderwerp ...

1. iets
2. niets

Welke zin staat in de bedrijvende vorm?

1. Eet je boterham op.
2. De auto werd al snel verkocht.

Lijdende of bedrijvende vorm? De hond wordt door mijn moeder uitgelaten.

1. Bedrijvende vorm
2. Lijdende vorm

Lijdende of bedrijvende vorm?

Het pakketje werd door de bezorger opgehaald.

1. lijdende vorm
2. bedrijvende vorm

Lijdende of bedrijvende vorm?
Deze grap werd me gisteren ook al geappt!

1. Lijdende vorm
2. Bedrijvende vorm

Selecteer de zin in de lijdende vorm.

1. De koe eet gras.
2. Door de koe wordt het gras gegeten.
3. De koe graast.
4. De koe loeit.

huiswerk

maak opdracht 10 en 11

blz 141-142