Communicatie met de zorgvrager

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 1

Communicatie

Een mail schrijven is een vorm van:

1. Verbale communicatie
2. Non-verbale communicatie

Jij vertelt aan een vriend wat je dit weekend gaat doen. Van welke vorm van communicatie is dan sprake?
Verbale of non-verbale communicatie?

1. Verbaal
2. Non-verbaal

Wat is je referentiekader?

1. Aanbeveling van je vorige werkgeven
2. De bril waardoor jij de wereld ziet

Waardoor wordt jouw referentiekader gevormd?

1. opvoeding, vrienden, je stemming, je geloof
2. opvoeding, je opleidingsniveau, je geloof, je stemming

Hoe laat is het?

Is een voorbeeld van een:

1. gerichte vraag
2. reflecterende vraag
3. motiverende vraag
4. retorische vraag

Hebben we er zin in vandaag?

Is een voorbeeld van een:

1. gerichte vraag
2. reflecterende vraag
3. motiverende vraag
4. retorische vraag

Neem ANNA mee staat voor:

Smeer NIVEA staat voor:

'Wat vindt u van deze afdeling?' is een voorbeeld van een:

1. Gesloten vraag
2. Open vraag
3. Suggestieve vraag
4. Reflectieve vraag

Communicatiestijlen

Lees in het boek de kenmerken van de vier stijlen.

blz 39 t/m 43: je kan de voorbeelden overslaan. 

Welke stijl past bij jou en waarom?

Machtsverschillen

Machtsverschillen in de zorg.

Ongelijkwaardige relatie in de zorg

Ongelijkheid in de zorg tussen zorgvrager en verzorgende heeft zes aspecten

1. Onomkeerbaarheid 

2. Vrijheid vs. gebondenheid 

3. Deskundigheid vs ondeskundigheid

4. Geslotenheid vs openheid 

5. Onafhankelijkheid vs. afhankelijkheid 

6. Macht vs. onmacht. 

1. Onomkeerbaarheid 

Je contact met de zorgvrager is functioneel, omdat je het contact aangaat vanuit je functie. 

                    Functionele relatie

Bijvoorbeeld: Jij verzorgt Mevrouw Janssen, maar Mevrouw Janssen zal jou nooit verzorgen! 

2. Vrijheid tegenover gebondenheid

Een zorgvrager is afhankelijk van de hulp die de zorgorganisatie biedt, jij bent dat niet.

Bijvoorbeeld: Jij trekt na je werk de deur achter je dicht, de zorgvrager blijft daar achter. 

3. Deskundigheid tegenover ondeskundigheid. 

Als verzorgende oefen je een beroep uit, als zorgvrager niet. 

De zorgvrager: 

- Verwacht steun, begrip of een oplossing van de verzorgende 

- Kan zich overgelaten voelen aan de deskundigen en is dus wantrouwend. 

- Kan al zijn/haar vertrouwen gevestigd hebben op de zorg. 

4. Geslotenheid tegenover openheid

Zorgvragers uiten hun ervaringen en gevoelens terwijl de verzorgende dat niet of heel weinig doet. 

Bedenk je altijd goed dat: 

- Openheid van de zorgvrager goed is! 

- Vertrouwelijk omgaan met de informatie van of over de zorgvrager. 

- Houdt jezelf op de achtergrond (openheid van een verzorgende is niet gewenst) 

- De zorgvrager zijn/haar behoeften staan altijd centraal

6. Macht vs. onmacht 

In de relatie met zorgvragers heb jij als verzorgende de meeste macht. Deze macht heb je door: 

- Het gezag van de organisatie, waarvan jij deel uitmaakt 

- Jouw speciale deskundigheid waarvan de zorgvrager afhankelijk is. 

- De mogelijkheid om beloning en straf toe te passen. 

Macht kun je ook misbruiken: 

- Onbegrijpelijke vaktermen gebruiken om indruk te maken 

- Zorgvragers mijden die je niet mag. 

- De afhankelijkheid van de zorgvrager vergroten door over te nemen wat iemand eigenlijk zelf nog kan

- Onnodig zorgvragers laten wachten. 

5. Onafhankelijkheid vs. afhankelijkheid 

De zorgvrager is afhankelijk van jou, jij bent niet afhankelijk van de zorgvrager. 

Het is lastig om afhankelijk van iemand te zijn. 

Het wordt soms ervaren als onmacht. 

Wanneer zorgvragers geïrriteerd of prikkelbaar zijn,

nors reageren of gauw boos worden dan kan dit komen 

door het gevoel van onafhankelijkheid. 

Bedenk een situatie waarin er sprake is van machtsmisbruik

Lees: de aandachtspunten voor communicatie bij het opbouwen van een gelijkwaardige relatie. 

Opdracht

Maak praktijksituatie:

Je communiceert met mw. Daamen