paragraaf 3.1: klimaat

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

lesdoelen:

• Je kunt uitleggen waarom Chili een unieke ligging heeft;
  
• Je weet welke factoren van invloed zijn op het klimaat van Chili;
  
• Je weet welke klimaten Chili heeft (en waar ze voorkomen)
• Je kunt het natuurverschijnsel El Niño beschrijven en uitleggen hoe het ontstaat.

1a. Chili is een uitgestrekt land en smal

1b. Chili heeft een unieke ligging in 2 verschillende luchtstreken: gematigde en tropen

1c. De grens tussen de twee luchtstreken wordt bepaald door de 18 graden isotherm v.d. koudste maand.

Klimaten lopen vaak evenwijdig aan de breedtegraden (breedtecirkels)

OPGAVE 2

2b.De loodrechte zonnestand beweegt zich tussen deze twee breedtecirkels.

2c. In december, januari en februari is het zomer in Chili (warmste maanden) omdat de zon dan loodrecht boven het ZH staat (steenbokskeerkring)

5 Klimaatfactoren (ook wel temperatuuractoren genoemd B47) bepalen het klimaat:

• breedteligging
• land-zeeverdeling
• hoogteligging
• ligging van gebergte
• wind-en zeestromen

Opgave 3

temperatuurfactoren

3a. Hoge luchtdruk is geen klimaatfactor.

3b. Bij hoge luchtdruk daalt de lucht, waardoor de lucht langzaam warmer wordt en meer vocht vasthoudt.

3c. De Atacamawoestijn is het gevolg van het hoge luchtdrukgebied.

geografische breedteligging

Algemene regel:
Hoe verder van de evenaar hoe kouder het is. 

 Dit komt doordat:

 1. Zonnestralen warmteverliezen naarmate ze langer onderweg zijn. 

2. De zonnestralen op hogere breedte een groter oppervlak moeten verwarmen.

Ligging t.o.v. de zee

algemene regel: zeewater warmt minder snel op en koelt minder snel af dan land.

• Wind van zee is in de winter warmer
• Wind van zee is in de zomer koeler

• Een windje van zee neemt regen mee! (hoe verder van zee, hoe minder neerslag).

Hoogteligging

• hoe hoger hoe kouder
• per 1000m stijging, wordt   temperatuur 6°C kouder
• de hoogteligging bepaalt de   plantengroei in de bergen: 

     zie 

Hoe hoger op een berg, hoe kouder en dus hoe minder begroeiing.

De boomgrens (: punt waarop het te koud wordt voor bomen) ligt in de Alpen ongeveer op 1800 meter.

Met welke klimaatfactor verklaar je nu het voorkomen van het hogedrukgebied?

Waardoor de droogste plek op aarde: de Atacamawoestijn zich hier bevindt?

Ligging van gebergte

Algemene regel:
Wind van zee neemt waterdamp mee, bij het gebergte stijgt de lucht, koelt af, waterdamp condenseert en dat geeft neerslag. (loefzijde)

Als de lucht is afgekoeld gaat hij dalen en de lucht wordt warmer waardoor hij waterdamp vasthoudt, het blijft droog.

Zee-en windstromen

warme zeestromen zorgen boven land voor:

• verwarmend effect
• meer verdamping, dus meer neerslag.

Koude zeestromen zorgen boven land voor:

-verkoelend effect

-minder waterdamp, dus droogte.

Opgave 5: droogte in Chili

Deze droogte wordt veroorzaakt door twee klimaatfactoren:

Zeestromen: de koude (Humboldt)stroom zorgt dat er weinig verdamping is.

De ligging van het andesgebergte  zorgt er voor dat de lucht aan de westzijde daalt.

opgave 6a en 6b: GB 55e druk kaart 244 laat zeestromen zien.

De Humboldtstroom gaat richting het noorden

opgave 7: klimaten in Zuid-Amerika

tropisch regenwoudklimaat

en 

gematigd klimaat

Verschillen in een El Nino jaar met de normale situatie

• de windrichting
• Temperatuur
• Luchtdrukgebieden zijn tijdens El Nino anders dan in een normale situatie.
• De hoeveelheid neerslag