SKILLS High risk medicatie

• TAP
• MBO
• Studiejaar 3

Programma

High risk medicatie

Theorie

Parenteralia

Instructie

Oefenen

Wat verstaan we onder high risk medicatie? 

De WHO definieert high-risk (high-alert) medicatie als 'medicatie dat een hoog risico met zich meebrengt door significante schade aan te brengen bij de patiënt als het onjuist gebruikt wordt'  

Hier hoort ook parenterale medicatie bij, zoals intraveneuze infusen en subcutane of intramusculaire injecties.17 nov 2021

Veel incidenten zijn gerelateerd aan medicatie

waarbij fouten in de verschillende fasen

van het medicatieproces kunnen voorkomen 

Onderzoek Nivel 2021

https://www.nivel.nl/sites/default/files/bestanden/1004098.pdf

Bij ongeveer hoeveel procent van de toedieningen in ziekenhuizen komt een medicatiefout voor?

1. 5%
2. 10%
3. 15%
4. 20%

1. kanker

2. hart en vaatziekten

3. medicatiefouten

Veiligheidsthema's 

High Risk medicatie: klaarmaken en toedienen van parenteralia

https://www.nivel.nl/sites/default/files/bestanden/1004098.pdf

Wat valt NIET onder parenteralia?

1. Intramusculaire injecties
2. Enterale toediening
3. Subcutane injecties
4. intraveneus perifeer

enteraal is via maag/darmkanaal.

Wat zijn veelvoorkomende fouten bij
bereiden van high risk medicatie?

* een verkeerd geneesmiddel klaarmaken;

* een verkeerde dosis klaarmaken;

* rekenfouten;

* oplosfouten;

* onvoldoende hygiënische   voorzorgsmaatregelen bij het klaarmaken;

* geen controle door een tweede persoon van klaargemaakte geneesmiddelen.

Wie is bevoegd om high risk medicatie te bereiden?

zie volgende slide

De bereider

medewerker van de ziekenhuisapotheek;

verpleegkundige;

anesthesiemedewerker;

OK-assistent;

radiodiagnostisch laborant;

verkoevermedewerker;

arts;

verloskundige.

De bereider is er verantwoordelijk voor dat het geneesmiddel op de juiste wijze en volgens de medicatieopdracht wordt klaargemaakt.

Veiligheidsthema's 

High Risk medicatie: klaarmaken en toedienen van parenteralia

Uit de Centrale Medicatiefouten Registratie (CMR) blijkt dat de meeste medicatiefouten optreden bij parenterale geneesmiddelen. Dit zijn alle geneesmiddelen die worden geïnjecteerd. Bijna de helft van de geregistreerde fouten vindt plaats tijdens het toedienproces.

Wat staat er NIET op het toedienetiket?

1. naam van voorschrijvend arts
2. naam geneesmiddel
3. 2 parafen
4. houdbaarheid

Toedienetiket

• datum en tijd dat het geneesmiddel is klaargemaakt;
  
• naam van het geneesmiddel, conform de medicatieopdracht;
  
• sterkte van het klaargemaakte geneesmiddel;
  
• naam en hoeveelheid van het verdunningsmiddel (indien van toepassing) in het klaargemaakte geneesmiddel;
  
• houdbaarheid;
  
• plaats voor twee parafen.

3x daags augmentin 1200mg intraveneus.
In het parenteralia staat:
Augmentin toevoegen aan 100ml Nacl 0.9%.
De inloopsnelheid is 30 minuten.
Op welke stand zet je de pomp?

1. 150
2. 100
3. 300
4. 200

Stap 1

Stap 2

Stap 3

Stap 4

Stap 8

Stap 5

Stap 7

Stap 6

Stap 9

Geneesmiddel controleren

Toedienings-etiket maken

bereken benodigde hoeveelheden

Toepassen hygiene maatregelen

Verzamelen materialen

klaarmaken van geneesmiddel

Paraferen

Controle door 2e persoon

Paraferen door 

2e persoon

Is er verschil tussen high risk medicatie bereiden voor toediening in acute en niet acute situaties?

1. ja
2. nee

Closed-loop communicatie

Hierbij geeft de arts mondeling de opdracht om een geneesmiddel toe te dienen. De opdracht wordt vervolgens herhaald door de persoon die het geneesmiddel gaat toedienen. En pas nadat de opdracht door de opdrachtgever is bevestigd, wordt het geneesmiddel daadwerkelijk toegediend.

Dhr. Blauw wordt opgenomen met braken en diarree, bij opname wordt er gestart met een 3 liter gemengd infuus (glucose 2,5% en natriumchloride 0,45%)
Wat is de pomptand?

1. 125
2. 50
3. 150
4. 200

3000 : 24 = 125     

Op de dag van opname hebben er meerdere onderzoeken plaats gevonden, uit deze onderzoeken is geen bijzonders gekomen. Het lijkt erop dat de dehydratie het gevolg is van een flinke buikgriep. Dhr. mag de volgende dag weer wat meer gaan drinken en het infuus wordt afgebouwd naar
1.5 liter per 24 uur.
Wat is de pompstand nu?

1. 50
2. 150
3. 30
4. 63

1500 : 24 = 63

Aan het einde van de dag blijkt dhr. ruim 2 liter te hebben gedronken, daarom wordt voor de nacht het infuus op waakstand gezet. Een waakinfuus loopt 500ml in 24 uur.
Wat is de pompstand?

1. 42
2. 30
3. 21
4. 100

500 : 24 = 21

Mw. Groen is opgenomen met een bacteriële endocarditis en krijgt hiervoor een continu infuus met penicilline. Ze krijgt 24 miljoen eh per 24 uur.
De toediening gaat per spuitenpomp. Er mag max 6 miljoen eh in een spuit. De spuit wordt aangevuld tot 48 ml met Nacl 0.9%.

Hoeveel spuiten vul je in totaal voor 24 uur?

1. 4
2. 6
3. 8
4. 2

24 milj eh : 6 milj eh/spuit = 4 spuiten per 24 uur.

Mw. Groen is opgenomen met een bacteriële endocarditis en krijgt hiervoor een continu infuus met penicilline. Ze krijgt 24 miljoen eh per 24 uur. De toediening gaat per spuitenpomp. Er mag max 6 miljoen eh in een spuit. De spuit wordt aangevuld tot 48 ml met Nacl o.9%.

Hoe lang duurt het voordat een spuit met 6 miljoen EH leeg is?

1. 12 uur
2. 6 uur
3. 10 uur
4. 8 uur

24 uur : 4 spuiten = 6 uur per spuit.  

Mw. Groen is opgenomen met een bacteriële endocarditis en krijgt hiervoor een continu infuus met penicilline. Ze krijgt 24 miljoen eh per 24 uur. De toediening gaat per spuitenpomp. Er mag max 6 miljoen eh in een spuit De spuit wordt aangevuld tot 48 ml met Nacl 0.9%

Op welke stand staat de spuitpomp?

1. 6
2. 10
3. 8
4. 12

48 ml : 6 = stand 8

Dhr. Geel is al jaren bekend met ernstig hartfalen. De laatste weken gaat het steeds slechter met dhr. Na overleg met de hartfalen verpleegkundige wordt dhr. opgenomen op de afdeling cardiologie.
Bij opname wordt gestart met een furosemide pomp. Dit wordt toegediend via een spuitenpomp. In een kant en klare 50 ml spuit, zit 250 mg furosemide. Dhr. start met 250 mg/24 uur. Op welke stand staat de spuitpomp?

1. 4.0
2. 1.2
3. 3.1
4. 2.1

50ml : 24 = 2.08 ml per uur = 2.1

De volgende dag is dhr. 0.5 kilo afgevallen. Dhr. zit dan nog 11 kilo boven zijn ‘normale streefgewicht’. De oedemen zijn niet afgenomen en ook de dyspnoe is onverminderd. De PA besluit om de dosering furosemide op te hogen naar
375 mg / 24 uur.

Op welke stand staat de spuitpomp?

1. 2.1
2. 4.1
3. 3.1
4. 1.2

75ml : 3.125 = 3.1

Daarnaast start dhr. met een dobutamine infuus om de
knijpkracht van het hart te vergroten.
Dobutamine zit in een ampul van 20 ml met een concentratie van 12.5mg/ml.

Hoeveel mg zit er in 1 ampul?

1. 125 mg
2. 250 mg
3. 375 mg
4. 500 mg

Dobutamine zit in een ampul van 20 ml = 250 mg.
Voor toediening dient de dobutamine te worden opgelost.
Hiervoor gebruik je Nal0.9%. De eindconcentratie is 5 mg/ml.

Hoeveel Nacl 0.9% voeg je toe?

1. 30
2. 20
3. 10
4. 40

30 ml = totaal 50 ml in de spuit = 250 mg = 5mg/ml

Casus vervolg...

Dhr. Geel blijft 5 dagen opgenomen in het ziekenhuis en valt 3 kilo af. Hierbij voelt dhr. zich nauwelijks beter dan voor opname. De afname van oedemen in het onderlichaam is nihil en de dyspnoe blijft ook in rust aanwezig.

Dhr. krijgt 6x dgs 2.5mg morfine s.c. Er wordt besloten dat dhr. naar huis gaat met terminale thuiszorg. De dobutamine en furosemide worden afgebouwd en dhr. gaat met de zorgambulance naar huis. Eenmaal thuis wordt er onder begeleiding van de huisarts gestart met morfine d.m.v. subcutane infusie. 

Het protocol beschrijft 2 verschillende bereidingswijzen.

Bereidingswijze 1:
Uit ampul 100 mg = 10 ml (10mg/ml)
Voeg 20ml = 200mg morfine (2 ampullen) toe aan 20 ml NaCl0,9%.
Meng goed.

Wat is de eindconcentratie?

1. 25 mg/ml
2. 15 mg/ml
3. 10mg/ml
4. 5 mg/ml

200 mg : 40 ml = 5mg / ml

Bereidingswijze 2:
Bereid bij lage pompstanden een lager volume:
Voeg 10ml = 100mg morfine (1 ampul) toe aan 10ml NaCl0,9%.

Wat is de eindconcentratie?

1. 5
2. 10
3. 12.5
4. 15

10ml Nacl + 10ml morfine (100mg) = 20 ml

100 mg morfine / 20 ml

100:20 = 5 mg/ml