WZD

• verpleegkunde
• MBO
• Studiejaar 1

Programma:

- kennis toetsing 
- stukje theorie 
- toepassen kennis 

in de praktijk 
- kennis toetsing 
-afsluiting 

Wet zorg en dwang scholing

Waaraan denk jij bij
de Wet Zorg en Dwang

Ik weet wanneer er sprake is van WZD

Ja! Natuurlijk!

Hmmm, ik denk het te weten

Nee... geen idee

Er kan sprake zijn van WZD als... (meerdere antwoorden kunnen)

1. Als de cliënt een vertegenwoordiger heeft
2. Ik even in de koelkast van de cliënt kijk of de maaltijden nog goed zijn
3. Ik medicijnen met vla/ appelmoes geef
4. Als mw. vraagt de deur achter ons op slot te doen.

Wat zijn voorbeelden/ situaties van onvrijwillige zorg?

Ik weet wat ik moet doen als er sprake is van onvrijwillige zorg

😒🙁😐🙂😃

Zet de te nemen stappen in de juiste volgorde...

stap 1

stap 2

stap 3

stap 4

stap 5

stap 6

stap 7

stap 8

Schakel deskundigen en disciplines in

 Bespreek de overweging met de zorgvrager en/of zijn vertegenwoordiger.

 

Onderzoek alternatieven

De zv gaat in overleg met een deskundige 

Volg stappenplan WZD.

Geen alternatieven gevonden 

Alternatieven opnemen in het zorgplan 

De cliënt vertoont tekenen van ongenoegen/ verzet 

Stelling: Ik ken de alternatieven bundel

Waar zou jij deze alternatieven bundel zoeken?

1. Careynplein / KMS
2. Vilans
3. Zorg voor Beter
4. V&VN

Mag een professional in voorkomende situaties medicatie van de cliënt achter slot en grendel opbergen bij cliënten thuis met (beginnende) dementie?

Ja, als de cliënt hiermee instemt

Nee

Weet ik niet

Het mag niet, maar gebeurt in de praktijk wel

Ja, als dit de veiligheid voor de cliënt vergroot

Ja, als de cliënt hierdoor langer thuis kan blijven wonen

Wanneer is een cliënt wilsonbekwaam?

1. Er een diagnose dementie is
2. wanneer degene met dementie niet meer in staat is om bewust beslissingen te nemen
3. Er een levenstestament of volmacht aanwezig is
4. Wanneer de arts zegt dat je niet meer thuis kan wonen.

welke kennis zou jij deze les willen vergaren?

Wet zorg en dwang in vogelvlucht: 

Hoe vaak komt vrijheidsbeperking in de thuiszorg voor?

 vier op de tien mensen met dementie die thuis verzorgd worden, hebben te maken met vrijheidsbeperkende maatregelen. (wat we weten)

 79% hiervan heeft te maken met ‘onvrijwillige behandeling’ (gedwongen douchen, eten en drinken, verstoppen medicatie, wegnemen telefoon, afsluiten internet, et cetera) en ontving 41% kalmerende medicatie.

In 74% van de gevallen vroeg de familie de maatregelen aan, in 33% de thuiszorgmedewerker en in 21% de huisarts. Soms kwam het verzoek van meerdere kanten. Hoe zwaarder de belasting van de mantelzorger, hoe meer dwangmaatregelen worden toegepast

Hoe vaak komt vrijheidsbeperking  intramuraal voor

Het voorkomen van vallen (68,3%)

Zwerfgedrag (13,8%): van dementerende ouderen is bekend dat zij een grote behoefte hebben om te lopen. Dit kan storend werken op hun eigen afdeling voor de andere bewoners.

Een goede nachtrust (5%)

Het voorkomen van agressief gedrag (3%)

Sensoren en alarmeringssystemen (88%)

Gps tracking in opkomst

Medicatie (bijvoorbeeld kalmeringsmiddelen) (12%)

Wet zorg en dwang 1-1-2020 update 1-1-24

Wat is de wet zorg en dwang?

 om vrijheidsbeperking tegen te gaan  Als het niet lukt om een vrijwillig alternatief te vinden voor de onvrijwillige zorg, wordt er steeds meer deskundigheid ingeschakeld om mee te denken.

De wet beschermt cliënten tegen onvrijwillige zorg met een stappenplan dat waarborgt dat alle mogelijkheden voor vrijwillige zorg in beeld komen.

Uitgangspunt Wet zorg en dwang

Het uitgangspunt van de nieuwe wet is ‘Nee, tenzij’. Dat betekent dat vrijheidsbeperking of onvrijwillige zorg in principe niet mag worden toegepast. Tenzij er sprake is van ernstige nadeel voor de cliënt of zijn omgeving. Zelfs bij ernstig probleemgedrag of in een gevaarlijke situatie is vrijwillige zorg het uitgangspunt. 

Wat is ‘ernstig nadeel’ volgens de Wzd?

levensgevaar voor de cliënt of iemand anders;

ernstig lichamelijk letsel voor de cliënt of iemand anders;

ernstige psychische, materiële, immateriële of financiële schade voor de cliënt of iemand anders;

ernstige verwaarlozing of maatschappelijke teloorgang van de cliënt of iemand anders;

ernstig verstoorde ontwikkeling van de cliënt of iemand anders;

bedreiging van de veiligheid van de cliënt al dan niet doordat hij onder invloed van een ander raakt;

de situatie dat de cliënt met hinderlijk gedrag agressie van anderen oproept;

de situatie dat de algemene veiligheid van personen of goederen in gevaar is.

De Wzd onderscheidt negen categorieën van (onvrijwillige) zorg:

toedienen van vocht, voeding en medicatie, medische handelingen en therapeutische maatregelen;

beperken van de bewegingsvrijheid;

insluiten;

uitoefenen van toezicht op betrokkene;

onderzoek aan kleding of lichaam;

onderzoek van de woon- of verblijfsruimte op gedrag beïnvloedende middelen of gevaarlijke voorwerpen;

controleren op de aanwezigheid van gedrag beïnvloedende middelen;

beperken van de vrijheid om het eigen leven in te richten;

beperken van het recht op het ontvangen van bezoek.

Noem voorbeelden uit de praktijk, die je bent tegengekomen, en wat  jij toen hebt gedaan:

Wilsonbekwaam

Met dementie verliest iemand de grip op de wereld. Hierdoor wordt het lastiger om de gevolgen van beslissingen en keuzes te begrijpen. Wilsonbekwaam ben je wanneer je die gevolgen niet meer kan overzien. Iemand kan geen weloverwogen keuze maken. Belangrijke beslissingen op bijvoorbeeld financieel of medisch gebied kan iemand dan niet meer nemen. Daar moet dus iemand anders toestemming voor krijgen om keuzes te maken voor de persoon met Dementie

 In de Wet zorg en dwang is bepaald in welke volgorde bekeken wordt wie de vertegenwoordiger is:

De wettelijk vertegenwoordiger van de cliënt. Dit is een curator of mentor, aangewezen door de rechter.

Een schriftelijk gemachtigde: een persoon die door de cliënt zelf schriftelijk is gemachtigd om hem te vertegenwoordigen.

De echtgenoot, de geregistreerde partner of andere levensgezel.

Een ouder, kind, broer, zus, grootouder of kleinkind van de cliënt.

Bij beslissingen over zorg en behandelingen kijkt de zorgverlener dus eerst of er een mentor of curator is, dan of er een schriftelijke gemachtigde is. Zo niet, dan kunnen de partner of de genoemde familieleden vertegenwoordiger zijn.

Cliënten zonder vertegenwoordiger

Voor cliënten zonder vertegenwoordiger is de zorgaanbieder verplicht een mentor aan te vragen bij de rechter.

1 Vrijwillige zorg:  Breng de situatie in kaart en onderzoek alternatieven voor onvrijwillige zorg

Wat is het ernstige nadeel?

Hoe groot is het risico op ernstig nadeel?

Wat zijn de oorzaken van het gedrag? 

Zijn er minder ingrijpende alternatieven voor onvrijwillige zorg

Als de client niet intramuraal woont, is de woonsituatie dan geschikt voor inzet onvrijwillige zorg? 

(dit doet de verantwoordelijke van zorg (EVV)) 

Alternatieven bundel 

2. Inzet van Onvrijwillige zorg

Als het niet anders kan en om ernstig nadeel te voorkomen 

Opname onvrijwillige zorg in het zorg-/ondersteuningsplan

Dit kan alleen na Multidisciplinair overleg 

Rol van ‘een deskundige van een andere discipline’

Bij beslissingen over opname van onvrijwillige zorg in het zorgplan moet de zorgverantwoordelijke overleggen met een deskundige van een andere discipline dan de zijne. Wie dat is laat de wet open.

De deskundige van een andere discipline heeft de rol van overlegpartner van de zorgverantwoordelijke. Hij moet betrokken worden bij ieder besluit tot opname van onvrijwillige zorg in het zorgplan en bij ieder besluit tot verlenging van de termijn waarin die onvrijwillige zorg verleend kan worden.

Meestal is dit in jullie geval een arts, MDO vaak met andere collega's 

3. Toets op de besluitvorming

De WZD functionaris toetst ieder zorgplan met onvrijwillige zorg en schakelt hierover met de zorgverantwoordelijke. 

Toetsing vindt plaats op de vraag of onvrijwillige zorg zoveel mogelij is voorkomen en of het zorgplan past bij het zoveel als mogelijk voorkomen van ernstig nadeel. 

4. Evaluatie onvrijwillige zorg

Evalueer minimaal na 6 maanden. 

Ontbreekt de termijn in het zorgplan of de overeenstemming in de driehoek zorgverantwoordelijke-client-vertegenwoordiger? 

Evalueer dan na 3 maanden 

Betrek bij de evaluatie een niet bij de zorg betrokkene deskundige (geeft een frisse blik) 

Kan altijd eerder bij veranderingen of op aanvraag van de driehoek. 

Voor wie geldt de Wet zorg en dwang?

Waar geldt de Wet zorg en dwang?

Waarom is de wet zorg en dwang er?

Wat kan een vorm zijn van onvrijwillige zorg?

1. Medicatie malen en het op een lepel geven zonder dat mevrouw dit weet.
2. Familie hangt op vraag van mevrouw camera's in haar slaapkamer.
3. Na verlenen van zorg de voordeur op slot doen.
4. Volgens plan wonden van mevrouw verzorgen.

Zet de te nemen stappen in de juiste volgorde...

stap 1

stap 2

stap 3

stap 4

stap 5

stap 6

stap 7

stap 8

Schakel deskundigen en disciplines in

 Bespreek de overweging met de zorgvrager en/of zijn vertegenwoordiger.

 

Onderzoek alternatieven

De zv gaat in overleg met een deskundige 

Volg stappenplan WZD.

Geen alternatieven gevonden 

Alternatieven opnemen in het zorgplan 

De cliënt vertoont tekenen van ongenoegen/ verzet 

zorgverantwoordelijke

Wzd-functionaris 

externe deskundige 

De .... heeft primair tot taak om toe te zien ‘op de inzet van de minst ingrijpende vorm

van onvrijwillige zorg en de mogelijke afbouw ervan’.

De zorgaanbieder moet voor iedere cliënt een .... aanwijzen. Zijn (of haar) taak is het opstellen, vaststellen, uitvoeren, evalueren en zo nodig periodiek aanpassen van een zorgplan. De .... overlegt met de cliënt en zijn vertegenwoordiger over het zorgplan. Verder richt de .... een dossier voor de cliënt in.

Een .... moet betrokken worden als de onvrijwillige zorg voor de tweede keer wordt verlengd. Deze personen kunnen als .... optreden:

De ....heeft de rol van adviseur van de zorgverantwoordelijke.

Ik weet na deze scholing wat de wet zorg en dwang inhoud.

😒🙁😐🙂😃