WZD

• verpleegkunde
• MBO
• Studiejaar 1

Programma:

- kennis toetsing 
- stukje theorie 
- toepassen kennis 

in de praktijk 
- kennis toetsing 
-afsluiting 

Wet zorg en dwang scholing

Waaraan denk jij bij
de Wet Zorg en Dwang

Ik weet wanneer er sprake is van WZD

Ja! Natuurlijk!

Hmmm, ik denk het te weten

Nee... geen idee

Er kan sprake zijn van WZD als... (meerdere antwoorden kunnen)

1. Als de cliënt een vertegenwoordiger heeft
2. Ik even in de koelkast van de cliënt kijk of de maaltijden nog goed zijn
3. Ik medicijnen met vla/ appelmoes geef
4. Als mw. vraagt de deur achter ons op slot te doen.

Wat zijn voorbeelden/ situaties van onvrijwillige zorg?

Ik weet wat ik moet doen als er sprake is van onvrijwillige zorg

😒🙁😐🙂😃

Zet de te nemen stappen in de juiste volgorde...

stap 1

stap 2

stap 3

stap 4

stap 5

stap 6

stap 7

stap 8

Schakel deskundigen en disciplines 

 Bespreek de overweging met de zorgvrager en/of zijn vertegenwoordiger.

 

Onderzoek alternatieven

De zoco gaat in overleg met een deskundige 

Volg stappenplan WZD.

Geen alternatieven gevonden 

Alternatieven opnemen in het zorgplan 

De cliënt vertoont tekenen van ongenoegen/ verzet 

Stelling: Ik ken de alternatieven bundel

Waar zou jij deze alternatieven bundel zoeken?

1. Careynplein / KMS
2. Vilans
3. Zorg voor Beter
4. V&VN

Mag een professional in voorkomende situaties medicatie van de cliënt achter slot en grendel opbergen bij cliënten thuis met (beginnende) dementie?

Ja, als de cliënt hiermee instemt

Nee

Weet ik niet

Hangt af van de situatie

Het mag niet, maar gebeurt in de praktijk wel

Ja, als dit de veiligheid voor de cliënt vergroot

Ja, als de cliënt hierdoor langer thuis kan blijven wonen

Wanneer is een cliënt wilsonbekwaam?

1. Er een diagnose dementie is
2. wanneer degene met dementie niet meer in staat is om bewust beslissingen te nemen
3. Er een levenstestament of volmacht aanwezig is
4. Wanneer de arts zegt dat je niet meer thuis kan wonen.

welke kennis zou jij deze les willen vergaren?

Wet zorg en dwang in vogelvlucht: 

Hoe vaak komt vrijheidsbeperking in de thuiszorg voor?

Uit onderzoek is gebleken dat vier op de tien mensen met dementie die thuis verzorgd worden, hebben te maken met vrijheidsbeperkende maatregelen. 

Van de mensen die te maken hadden met vrijheidsbeperking had 79% te maken met ‘onvrijwillige behandeling’ (gedwongen douchen, eten en drinken, verstoppen medicatie, wegnemen telefoon, afsluiten internet, et cetera) en ontving 41% kalmerende medicatie.

In 74% van de gevallen vroeg de familie de maatregelen aan, in 33% de thuiszorgmedewerker en in 21% de huisarts. Soms kwam het verzoek van meerdere kanten. Hoe zwaarder de belasting van de mantelzorger, hoe meer dwangmaatregelen worden toegepast

Bron: Involuntary Treatment in Care of Persons with Cognitive Impairment at Home in the Netherlands, J. Hamers, M. Bleijlevens, M.Gulpers, H. Verbeek, in Journal of the American Geriatrics Society, 25 januari 2016.

Wet zorg en dwang 

Wat is de wet zorg en dwang?

Wet zorg en dwang is er om vrijheidsbeperking tegen te gaan en gaat uit van een getrapt zorgmodel. Als het niet lukt om een vrijwillig alternatief te vinden voor de onvrijwillige zorg, wordt er steeds meer deskundigheid ingeschakeld om mee te denken.

De wet beschermt cliënten tegen onvrijwillige zorg met een stappenplan dat waarborgt dat alle mogelijkheden voor vrijwillige zorg in beeld komen.

De wet zorg en dwang (wzd) is sinds 1 januari 2020 een feit!

Uitgangspunt Wet zorg en dwang

Het uitgangspunt van de nieuwe wet is ‘Nee, tenzij’. Dat betekent dat vrijheidsbeperking of onvrijwillige zorg in principe niet mag worden toegepast. Tenzij er sprake is van ernstige nadeel voor de cliënt of zijn omgeving. Zelfs bij ernstig probleemgedrag of in een gevaarlijke situatie is vrijwillige zorg het uitgangspunt. Thuiszorgmedewerker krijgen hier vaak mee te maken!

bron; Kennisplein Zorg voor Beter, 2020 

Noem voorbeelden uit de praktijk, die je bent tegengekomen, en wat  jij toen hebt gedaan:

Bron: (Vertegenwoordiging bij dementie, z.d.)

Alternatieven bundel 

Wat moet de zorgorganisatie regelen wanneer het stappenplan in gaat? (1/2)

Wie is de zorgverantwoordelijke en wat houdt dit in? 

• In de Wet zorg en dwang wordt gesteld dat dit minimaal een professional van niveau drie moet zijn.
• De zorgaanbieder moet voor iedere cliënt een zorgverantwoordelijke aanwijzen. Zijn (of haar) taak is het opstellen, vaststellen, uitvoeren, evalueren en zo nodig periodiek aanpassen van een zorgplan. De zorgverantwoordelijke overlegt met de cliënt en zijn vertegenwoordiger over het zorgplan. Verder richt de zorgverantwoordelijke een dossier voor de cliënt in

Wie is de Wzd-functionaris en wat houdt dit in? 

• Dit kan een terzake kundige arts, orthopedagoog of gezondheidspsycholoog zijn.

Wat moet de zorgorganisatie regelen wanneer het stappenplan in gaat? (2/2)

Wie is de externe deskundige en wat houdt dit in? 

• De wet stelt dat dit een (kundige) arts, gedragsdeskundige, psychiater of verpleegkundige kan zijn van buiten de organisatie. De externe deskundige moet pas worden ingeschakeld als het niet lukt de onvrijwillige zorg binnen de gestelde termijnen van de Wzd af te bouwen. De externe deskundige is een (kundige) arts, psychiater, gedragskundige of verpleegkundige die niet bij de zorg voor de cliënt betrokken is.

Informatie te vinden via de link :  www.careyn.nl/publicaties/

Wat zijn belangrijke aspecten in het stappenplan? (1/2)

De zorgorganisatie moet in haar beleid een aantal dingen opnemen over onvrijwillige zorg thuis:

a. Welke factoren meespelen bij de afweging om een cliënt onvrijwillige zorg thuis te bieden in plaats van de cliënt te laten opnemen;

b. Hoe de veiligheid van de cliënt bij onvrijwillige zorg thuis kan worden gewaarborgd;

c. Welke factoren meespelen in het bepalen van het aantal aanwezige zorgverleners bij het toepassen van de onvrijwillige zorg;

d. Hoe omgegaan wordt met lichamelijk verzet van de cliënt;

Wat zijn belangrijke aspecten in het stappenplan? (2/2)

Vervolg: De zorgorganisatie moet in haar beleid een aantal dingen opnemen over onvrijwillige zorg thuis:

e. Hoe de bereikbaarheid en ondersteuning wordt geregeld;

f. Hoe grensoverschrijdend gedrag van professionals wordt voorkomen.

Het stappenplan uit het wetsvoorstel Zorg en dwang is een handvat voor een zorgvuldige werkwijze.

De Wzd concreet 

De kern is: zorgvuldige besluitvorming, zoeken naar alternatieven, multidisciplinair overleg én registratie.

De Wet zorg en dwang gaat uit van een getrapt zorgmodel. Als het niet lukt om een vrijwillig alternatief te vinden, moet de zorgorganisatie een stappenplan doorlopen. Hierbij wordt de situatie goed geanalyseerd en worden mogelijke alternatieven in een multidisciplinair team bekeken. 

Het doel van het stappenplan is een zorgvuldige afweging en het voorkomen van onvrijwillige zorg. In het stappenplan zoeken zorgmedewerkers steeds naar alternatieve en minder ingrijpende maatregelen. Onvrijwillige zorg moet altijd vastgelegd worden in het zorg- of ondersteuningsplan om verantwoording af te leggen én de maatregel te kunnen evalueren.

Bronvermelding 

Involuntary Treatment in Care of Persons with Cognitive Impairment at Home in the Netherlands, J. Hamers, M. Bleijlevens, M.Gulpers, H. Verbeek, in Journal of the American Geriatrics Society, 25 januari 2016.

Kennisplein Zorg voor Beter. (2020, 14 februari). Nieuwe ontwikkelingen Wet zorg en dwang. Zorg voor Beter. 

Vertegenwoordiging bij dementie. (z.d.). Alzheimer Nederland. 

Vilans, 2021 - https://www.vilans.nl/projecten/wet-zorg-en-dwang 

Wet Zorg en Dwang (Wzd) - Alles wat je moet weten. (2021, 3 mei). NCZ.

Voor wie geldt de Wet zorg en dwang?

Waar geldt de Wet zorg en dwang?

Waarom is de wet zorg en dwang er?

Zet de te nemen stappen in de juiste volgorde...

stap 1

stap 2

stap 3

stap 4

stap 5

stap 6

stap 7

stap 8

Schakel deskundigen en disciplines 

 Bespreek de overweging met de zorgvrager en/of zijn vertegenwoordiger.

 

Onderzoek alternatieven

De zoco gaat in overleg met een deskundige 

Volg stappenplan WZD.

Geen alternatieven gevonden 

Alternatieven opnemen in het zorgplan 

De cliënt vertoont tekenen van ongenoegen/ verzet 

Wat kan een vorm zijn van onvrijwillige zorg?

1. Medicatie malen en het op een lepel geven zonder dat mevrouw dit weet.
2. Familie hangt op vraag van mevrouw camera's in haar slaapkamer.
3. Na verlenen van zorg de voordeur op slot doen.
4. Volgens plan wonden van mevrouw verzorgen.

zorgverantwoordelijke

Wzd-functionaris 

externe deskundige 

De .... heeft primair tot taak om toe te zien ‘op de inzet van de minst ingrijpende vorm

van onvrijwillige zorg en de mogelijke afbouw ervan’.

De zorgaanbieder moet voor iedere cliënt een .... aanwijzen. Zijn (of haar) taak is het opstellen, vaststellen, uitvoeren, evalueren en zo nodig periodiek aanpassen van een zorgplan. De .... overlegt met de cliënt en zijn vertegenwoordiger over het zorgplan. Verder richt de .... een dossier voor de cliënt in.

Een .... moet betrokken worden als de onvrijwillige zorg voor de tweede keer wordt verlengd. Deze personen kunnen als .... optreden:

In de ouderenzorg: een specialist ouderengeneeskunde, een psychiater, een gezondheidspsycholoog of een verpleegkundige.

De ....heeft de rol van adviseur van de zorgverantwoordelijke.

Ik weet na deze scholing wat de wet zorg en dwang inhoud.

😒🙁😐🙂😃