Nask 4TL 8.2 Frequentie

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 4

8.2  Frequentie

Je leert

• hoe muziekinstrumenten verschillende tonen maken
• welke tonen je kunt horen
• wat het verband is tussen een trilling en de toonhoogte

Frequentie van geluid =

1. Toonhoogte van geluid
2. Hardheid van geluid

Toonhoogte

Snaren en Toonhoogte

De toonhoogte van een gitaar kun je makkelijk aanpassen. Dit doe je als je er muziek mee wilt maken, maar ook als je het instrument wilt stemmen.

Snaarinstrumenten

Hoe korter de snaar, hoe hoger de toon.

Hoe dunner de snaar, hoe hoger de toon.

Hoe strakker de snaar, hoe hoger de toon.

Toonhoogte

Blaasinstrumenten en Toonhoogte

De toonhoogte van een blaasinstrument kun je aanpassen door de luchtkolom langer of korter te maken door gaten dicht te houden. 

Blaasinstrumenten

Hoe korter de luchtkolom, hoe hoger de toon.

Hoe lange de luchtkolom, hoe lager de toon. 

Toon en trilling

Toonhoogte verhogen/verlagen

Er zijn drie manieren waarop je de toonhoogte van een snaar kunt verhogen:

De snaar strakker spannen.

De snaar korter maken.

De snaar dunner maken.

Er zijn drie manieren waarop je de toonhoogte van een snaar kunt verlagen:

De snaar losser spannen.

De snaar langer maken.

De snaar dikker maken.

Een lage toon heeft

1. veel trillingen
2. weinig trillingen

Stemvork

Een stemvork trilt als hij geluid maakt. Met een trilling bedoelen we in de natuurkunde een beweging die zich steeds herhaalt. Als je een been van een stemvork in slowmotion bekijkt zie je dat hij steeds heen en weer beweegt. Als je de stemvork 

  met rust laat, komen de 

     benen uiteindelijk tot 

            stilstand. 

Trillingen

Met een trilling bedoelen we in de natuurkunde een beweging die zich steeds herhaalt. 

Hoeveel trillingen staan er in de afbeelding?

Frequentie

Frequentie is het aantal trillingen per seconde.

Het symbool voor frequentie is de kleine letter f. 

De frequentie wordt gemeten in hertz (Hz). 

Zichtbaar geluid

Zichtbaar geluid

Frequentiebereik mens

Mensen kunnen niet alle frequenties horen. De frequenties die mensen kunnen horen liggen tussen de 20 en 20.000 Hz. We noemen dit het

frequentiebereik van het mensenlijk gehoor. Dit frequentiebereik wordt kleiner als we ouder worden. We horen dan steeds minder lage en

hoge tonen. 

Frequentiebereik dieren

Trillingstijd/frequentie

Om iets te kunnen zeggen over de toonhoogte van een geluid, kun je kijken naar de frequentie (f) of de trillingstijd (T). Hoe hoger de frequentie , hoe groter het aantal trillingen per seconde. 

Hoe groter het aantal trillingen per seconde, hoe hoger het geluid. 

Bij een hogere frequentie duurt elke trilling steeds minder lang. Het is logisch dat frequentie en trillingstijd zoveel met elkaar te maken hebben. 

In de formuledriehoek hiernaast zie je het verband tussen de trillingstijd en de frequentie.

Voorbeeld

Een trillend voorwerp doet precies 30 ms over 1 trilling. Hoe groot is de frequentie van deze trilling?

Aan het werk!

Maak de opgaven: 

35, 36, 38, 40, 43, 46, 48, 50, 51, 53, 55, 56, 59, 60, 61, 63, 65

Frequentie is het aantal trillingen per

1. Minuut
2. Seconde
3. Uur

Een oscilloscoop maakt geluid ...

1. Hoorbaar
2. Zichtbaar

De benen van een stemvork bewegen in 10 seconden 660 keer heen en weer.
Hoe groot is de frequentie?

1. 660 Hz
2. 6600 Hz
3. 66 Hz

Hoe hoger de frequentie hoe ...... het geluid

1. Harder
2. Hoger
3. Lager
4. Zachter

Wat heeft geen invloed op de toonhoogte van een trillende snaar?

1. De lengte van de snaar
2. De dikte van de snaar
3. De spanning van de snaar
4. De kleur van de snaar

De frequentie is het aantal trillingen per minuut

1. Juist
2. Onjuist

Wat is de eenheid van frequentie?

1. Frq
2. Hr
3. Hz
4. Fq

Als de frequentie omlaag gaat, gaat de toonhoogte...

1. Omhoog
2. Omlaag
3. Verandert niet

Een snaar trilt 120 keer per minuut. Wat is de frequentie?

1. 2 Hz
2. 60 Hz
3. 120 Hz
4. 4 Hz

Wat is het frequentiebereik van het menselijk oor?

1. 10Hz - 10.000Hz
2. 0Hz - 100.000Hz
3. 2Hz - 2.000Hz
4. 20Hz - 20.000Hz

Een snaar maakt 15.000 trillingen per seconde, kan een mens dit geluid horen?

1. Ja
2. Nee

Een oscilloscoop...

1. Kan geluid omzetten in een elektrisch signaal
2. Kan een elektrisch signaal omzetten in geluid
3. Werkt als een microfoon

Je leert

• hoe muziekinstrumenten verschillende tonen maken
• welke tonen kun je horen
• wat is het verband tussen een trilling en de toonhoogte

Leerdoel behaald?

😒🙁😐🙂😃

Opdracht 3

Opdracht 3 - uitwerking

Opdracht 4

Opdracht 4 - uitwerking